Առօրյա կյանքում հաճախ են պատահում թունավորումներով ուղեկցվող արտակարգ իրավիճակներ։ Երեխաների թունավորման դեպքերի մեծա­մասնությունը ծնողների (մեծահասակների) անզգուշության, անուշադրության հետևանք է։ Մեծահասակների մոտ թունավորումների պատճառ են հանդիսանում ինքնասպանության նպատակով թույների միտումնավոր օգտագործումը կամ դեղերի սխալ ընդունումն ու չարա­շահումը, ինչպես նաև անզգուշությունն ու անփութությունը...

Ներշնչվող թույները մարդու մարմին ներթափանցում են շնչառական համակարգի միջոցով։ Շնչառական թունավորումների հանգեցնող թունավոր գազերը կարող են լինել ինչպես հոտով, այնպես էլ անհոտ։ Ներշնչվող թույներ են մեթանը (օգտագործվում է կենցաղում, կարող է կուտակվել հանքաքարերում), քլորի գոլորշիները (օգտագործվում է լողավազանների ջուրը ախտահանելու նպատակով), որոշ թմրադեղերի գոլորշիները (օրինակ՝ կոկաին) և այլն...

Գլխի և ողնաշարի վնասվածքները կազմում են ընդհանուր վնասվածքների չնչին մասը, սակայն անհամեմատ բարձր է նրանց հետևանքով առաջացած հաշմանդամությունն ու մահացությունը։ Գլխի և ողնաշարի վնասվածքները հաճախ ավտովթարների հետևանք են։ Այլ պատճառներից կարելի է նշել մարզական վնասվածքները, բարձրությունից վայր ընկնելը։ Նման վնասվածքները շտապ և համապատասխան օգնություն են պահանջում։ Ժամանակին ցուցաբերված ճիշտ օգնությունը կարող է կանխել հաշմանդամությունը կամ մահը...

Գլխուղեղի ցնցումը գլխուղեղի գործունեության ժամանակավոր խանգարումն է, որը ճիշտ բուժում ստանալու դեպքում անցնում է առանց նշանակալից մնացորդային երեույթների։ Գլխուղեղը կարող է շատ սահմանափակ տեղաշարժվել գանգի խոռոչում։ Գլխին հասցված ցանկացած ուժեղ հարված կարող է ուղեղի ցնցման պաաճառ հանդիսանալ...

Բերանի և ատամների վնասվածքների դեպքում առաջին հերթին պետք է ապահովեք շնչուղիների անցանելիությունը, քանի որ նման վնասվածքները կարող են շնչառական բարդությունների պատճառ հանդիսանալ։ Օրինակ՝ հնարավոր է տուժածի շնչուղիների խցանում...

Դելիրիումը (սուր օրգանական հոգեհամախտանիշը) (F05), ծագումնաբանական առումով՝ ոչ սպեցիֆիկ համախտանիշ է, որն արտահայտվում է գիտակցության, ուշադրության, ընկալման, մտածողության, հիշողության խանգարումներով, հոգեշարժական գրգռվածությամբ, քուն-արթմնի ռեժիմի խախտումներով...

Թուլամտությունը կամ դեմենցիան (F00) հոգեկան ֆունկցիաների գեներալիզացված խանգարում է։ Այն գլխուղեղի քրոնիկական հարաճուն հիվանդության համախտանիշ է, որի ժամանակ ախտահարվում են կեղևային ֆունկցիաները՝ հիշողությունը, մտածողությունը, կողմնորոշումը, դատողությունը, այլ կերպ ասած՝ ինտելեկտը, հիշողությունը և անձը՝ առանց գիտակցության խանգարման։ Սովորաբար, առկա են կոգնիտիվ (ճանաչողական) խանգարումներ, հուզականության, սոցիալական վարքի, մոտիվացիաների խաթարումներ...

ºÕç»ñ³Ã³Õ³ÝÃÇ åñáû½³íáñáõÙÁ Çñ»ÝÇó Ý»ñϳ۳óÝáõÙ ¿ ³ñÑ»ëï³Ï³Ý »Õç»ñ³թ³Õ³ÝÃÇ ÷áËå³ïí³ëïáõÙ: سñ¹Ï³ÛÇÝ »Õç»ñ³Ã³Õ³ÝÃÇ ÷áËå³ïí³ëïáõÙÁ (Ï»é³ïáåɳëïÇϳ) ϳï³ñíáõÙ ¿ áÕç ³ß˳ñÑáõÙ ¹»é¨ë 1905 Ãí³Ï³ÝÇó, ë³Ï³ÛÝ ³ñÑ»ëï³Ï³Ý »Õç»ñ³Ã³Õ³ÝÃÇ (Ï»é³ïáåñáû½Ç) ÷áËå³ïí³ëïáõÙÁ Ý»ñ¹ñí»É ¿ Áݹ³Ù»ÝÁ 10 ï³ñÇ ³é³ç