Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Առողջապահություն 1.2011

Միզապարկի լորձաթաղանթի կազմաբանական փոփոխությունները` պայմանավորված միզապարկի դիվերտիկուլով

Բանալի բառեր. դիվերտիկուլ, մետապլազիա, դիսպլազիա

Ներածություն

Միզապարկի դիվերտիկուլը կույր վերջացող պարկանման գոյացություն է, որն ունի վզիկ, հատակ և մարմին: Այն լինում է բնածին և ձեռքբերովի: Ըստ գրականության տվյալների, բնածինները կազմում են միզապարկի բոլոր դիվերտիկուլների 2%-ը և համարվում են զարգացման արատ [1]: Ձեռքբերովի դիվերտիկուլների առաջացման պատճառները տարբեր են, սակայն ընդհանուր առմամբ նրանով պայմանավորված օրգանական և ֆունկցիոնալ խանգարումները համանման են:

 

Դիվերտիկուլի խոռոչը դրենավորվում է վզիկի միջոցով, որը, բնականաբար, խանգարում է մեզի նորմալ արտահոսքին և դառնում դիվերտիկուլում մեզի կուտակման պատճառ, ինչը նպաստում է նաև դիվերտիկուլի մկանային պատի կծկողականության նվազմանը: Մեզի երկարատև կանգն իր հերթին բերում է խրոնիկական բորբոքման առաջացման, որն ուղեկցվում է լորձաթաղանթի համապատասխան ձևաբանական փոփոխություններով (գերարյունություն, բազմաձև-կորիզային բջիջներով ներսփռում) և ցիստիտի կլինիկական արտահայտություններով: Խրոնիկական բորբոքումը բերում է ուրոթելի կառուցվածքային փոփոխության` դիսպլազիայի, լեյկոպլակիայի, տափակ-բջջային մետապլազիայի առաջացման: Նշենք նաև, որ զուգահեռաբար դիսպլաստիկ փոփոխություններ առաջանում են նաև միզապարկի այլ հատվածներում: Այսպես, Լյետոյի եռանկյան շրջանում ձևավորվում են Ֆոն Բրունի բներ, որոնք իրենցից ներկայացնում են ենթալորձաթաղանթ տեղափոխված էպիթելի կուտակումներ, որոնցում գերակշռում են միջանկյալ և բազալ տիպի բջիջները [2]:Դիվերտիկուլի լորձաթաղանթում առաջացած այսպիսի փոփոխությունները դիտվում են 80% դեպքում, իսկ 6% դեպքում դրանք չարորակ տրանսֆորմացիայի պատճառ են դառնում [8]: Ընդ որում, դիվերտիկուլում առաջացած քաղցկեղը միզապարկի լուսանցքի քաղցկեղի հետ համեմատած ավելի վատ պրոգնոզ ունի: 

 

Մեր կողմից նկարագրվել են շագանակագեղձի բարորակ գերաճով պայմանավորված` միզապարկի դիվերտիկուլի լորձաթաղանթի մորֆոլոգիական փոփոխությունները [3, 4, 5, 6, 7]:

 

Դեպքի նկարագրություն


60 տարեկան հիվանդը «Արմենիա» ՀԲԿ-ի ուրոլոգիական կլինիկա է ընդունվել` գանգատվելով դժվարացած, թույլ շիթով միզարձակումից, միզապարկի ոչ լրիվ դատարկման զգացումից, գիշերային հաճախամիզությունից: Իրեն հիվանդ է համարում մոտ 2 տարի, ընդ որում, գանգատները գնալով ավելի արտահայտված են դառնում: Օբյեկտիվ քննությամբ միզապարկը շոշափվում է ցայլքային համաճոնից (симфиз) մեկ հորիզոնական մատ վեր, վերցայլքային շրջանը շոշափելիս ցավոտ չէ: Արտաքին սեռական օրգանները զարգացած են արական տիպով: Զ/Ճ 160/90 մմ ս.ս., երակազարկը` 86 զարկ/րոպե:

 

Հարկլինիկական հետազոտություններ: Սոնոգրաֆիական պատկերը. լյարդը մեծացած չէ, պորտալ կամ բիլիար հիպերտենզիայի նշաններ չկան: Լեղապարկը, փայծաղը, ենթաստամոքսային գեղձը` առանց փոփոխությունների: Երկու երիկամներում հայտնաբերվել են 12-15 մմ չափսի կիստաներ, խոռոչներում` ավազներ, աջից ստորին բաժակներում` 3-4 մմ չափսի կոնկրեմենտներ: ևագանակագեղձը 5,0x3,7սմ չափսի է, դիֆուզ անհամասեռ: ևագանակագեղձի ադենոմա` 2,3 մմ չափսի: Միզապարկի պատերը կոշտացած, տրաբեկուլացված, 170մլ մնացորդային մեզ: Միզապարկի ձախ պատին 11 մմ չափսի բացվածքով 5 սմ չափսի իսկական դիվերտիկուլ, որը միզարձակումից հետո գրեթե չի դատարկվում: Ուրոֆլուրոմետրիկ ինդեքսը կազմել է 63%, առավելագույն արագությունը` 7,4 մլ/վրկ, ծավալը` 125 մլ: Լաբորատոր քննությունների արդյունքները եղել են նորմայի սահմաններում: PSA 0,2նգ/մլ: Մատնային շոշափմամբ գեղձը պինդ-էլաստիկ կոնսիստենցիայի է, չափսերը` քիչ մեծացած:

 

Ախտորոշվել է «Երիկամների կիստաներ, միզապարկի դիվերտիկուլ, շագանակագեղձի բարորակ գերաճ»:

 

Ելնելով ախտորոշումից, կատարվել են միզապարկի դիվերտիկուլէկտոմիա, շագանակագեղձի ՏՈՒՌ: Վիրահատությամբ հեռացված հյուսվածքներն ուղարկվել են ախտաբանահյուսվածաբանական քննության, հայտնաբերվել են հետևյալ փոփոխությունները. միզապարկի դիվերտիկուլի լորձաթաղանթում անցումաբջջային էպիթելի մետապլազիա տափակ-բջջայինի, դիսպլազիայի օջախներով, հիպերկերատոզ և կերատինի կուտակման օջախներ (եղջերացող զանգվածներ) (նկ.1, 2, 3):

 

  Նկար 1. H&E X 40 Նկար          2. H&E X 100 Նկար            3. H&E X 200

 

Շագանակագեղձի մասնահատված կտորներում նկատվել է ադենոմայի պատկեր` գեղձային էպիթելի պրոլիֆերացիայով, ծորանների լուսանցքներում հայտնաբերվել են բազմաթիվ կոնկրեմենտներ:

 

Վերջնական ախտորոշումն էր երիկամների կիստաներ, միզապարկի դիվերտիկուլիտ տափակ-բջջային էպիթելի մետապլազիայով, շագանակագեղձի բարորակ հիպերպլազիա:

 

Եզրակացություն


Այսպիսով, ինֆրավեզիկալ օբստրուկցիան (մեր նկարագրած դեպքում օբստրուկցիայի պատճառը շագանակագեղձի բարորակ գերաճն էր) պատճառ է դառնում միզապարկի ձեռքբերովի երկրորդային դիվերտիկուլի առաջացման, որում զարգանում են կանգային երևույթներ, ինչը նպաստավոր պայման է խրոնիկական բորբոքման համար: Վերջինս բերում է ուրոթելի մետապլաստիկ տրանսֆորմացիայի, որը միզապարկի քաղցկեղի առաջացման պոտենցիալ աղբյուր է: Նկատի առնելով, որ դիվերտիկուլում առաջացած քաղցկեղը կլինիկորեն ուշ է բացահայտվում և դժվարանում է դրա վաղ ախտորոշելն ու օպտիմալ բուժման տարբերակ ընտրելը, ուստի ցանկացած դիվերտիկուլիտ (քանզի ցանկացած դիվերտիկուլում անխուսափելիորեն բորբոքում է առաջանում) պետք է դիտել որպես թաքնված նեոպլազիա և բուժման առավել արմատական տարբերակներ ընտրել:

 

Գրականության ցանկ


  1. Руководство по урологии.- М.: Медицина, 1998.
  2. Миллер С. Урология.- М.: Медицина, 1995.
  3. Иванинский О.И. Патоморфологические и клинико-эндоскопические исследования различных форм циститов.- Новосибирск.- НГМУ, 1995.
  4. Dondalski M., White E.M., Ghahremani G.G., Patel S.K. Carcinoma arising in urinary bladder diverticula: imaging findings in six patients. AJR, 1993; 161 (4): 817-20.
  5. Montague D.K., Boltuch R.L. Primary neoplasms of the vesical diverticula: Report of 10 cases. J. Urol.- 1976; 116: 41-2.
  6. Lam K.Y., Ma L., Nicholls J. Adenocarcinoma arising in the diverticulum of the urinary bladder. Pathology.- 2002; 24 (1): 40-2.
  7. Kim M.Y., Jeon Y.S., Suh C.H. et al. Sarcomatoid carcinoma arising from the diverticulum of the urinary bladder dome. A difficult diagnosis with imaging. AJR 1999; 172 (5): 1454-55.
  8. Chiang P.H., Chou Y.H., Chiang C.P. et al. Verrucous carcinoma of a bladder diverticulum. Br. J. Urol.- 2010, 68 (3): 320-1.

Հեղինակ. Ն.Գ. Խոստիկյան1, Ա.Վ. Պապյան1, Լ.Ս. Մարդանյան1, Ա.Է. Ավոյան2, Ա.Յու. Մադաթյան2 1ԵՊԲՀ ախտաբանական անատոմիայի ամբիոն 2ԵՊԲՀ ուրոլոգիայի ամբիոն
Սկզբնաղբյուր. Առողջապահություն 1.2011 (290)
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Շնորհավորում ենք
Շնորհավորում ենք

Դեռ նորավարտ բժիշկ էր, բարետես, շրջապատում աչքի ընկնող արտաքինով, երիտասարդական ավյունով լեցուն: Ի թիվս այլ գայթակղությունների, գիտությամբ զբաղվելու ձգտումը իրականացնելու քայլերի առաջին բերքահավաքը...

Բժիշկներ
Նախարարը ներկայացրեց ոլորտի զարգացման գերակա ուղղությունները

Վերջերս լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ՀՀ առողջապահության նախարար Հարություն Քուշկյանը խոսելով համակարգի գործունեության առանցքային խնդիրները կարգավորելու, պետական քաղաքականության հիմնական սկզբունքները ոլորտում ամրագրելու...

Հրատապ թեմա Հայաստանում ԼՈՒՐԵՐ: Բժշկական իրավունք
Կայքեր` առողջապահական կազմակերպությունների համար

ՀՀ առողջապահության նախարարի հրամանով սահմանվել է առողջապահական կազմակերպությունների կայքերի կառուցվածքին ու բովանդակությանը ներկայացվող հետևյալ պահանջները...

Հրատապ թեմա Հայաստանում ԼՈՒՐԵՐ: Բժշկական իրավունք
Հայաստանի վիրաբուժությունը ծանր կորուստ կրեց
Հայաստանի վիրաբուժությունը ծանր կորուստ կրեց

Կյանքից վաղաժամ հեռացավ «Միքայելյան վիրաբուժության ինստիտուտ» ՓԲԸ տնօրեն, ՀՀ ԱՆ առողջապահության ազգային ինստիտուտի վիրաբուժական նեղ մասնագիտությունների ամբիոնի վարիչ...

Բժիշկներ
Հայաստանում արձանագրված սեռավարակների դեպքերը

XX դարի վերջին և XXI դարի սկզբին Հայաստանի Հանրապետությունը զգալի զարգացում ապրեց, սակայն դրան զուգահեռ ավելացավ սեռական ճանապարհով փոխանցվող հիվանդությունների` սեռավարակների (ՍՎ) թիվը, որին նպաստեցին...

Վեներաբանություն
Ատորվաստատինի արդյունավետության և անվտանգության գնահատումը

Բանալի բառեր. կանխարգելում, սրտի իշեմիկ հիվանդություն, ստատիններ, հակալիպիդեմիկ բուժում, ատորվաստատին

Սիրտ-անոթային հիվանդությունների (ՍԱՀ) կանխարգելման հրատապության խնդիրը...

Սրտանոթաբանություն Դեղագիտություն
Վարակը և իմունիտետը որպես հակասությունների օրինաչափ միասնություն` բնության մեջ համաճարակային գործընթացը դեպի հավերժություն տանող պայքարում (համաճարակաբանի մտորումներ)

Բնությունը միասնական է` յուր հակասություններով, «սխալներով»,«պոռթկումներով», կատակլիզմներով ու բարերարությամբ հավասարակշռված, համակարգված, ճշմարիտ ու ներդաշնակ: Այս հատկանիշներն իրենց տարբեր դրսևորումներով ներդրված են յուրաքանչյուր...

Վարակաբանություն
Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)

Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի և շրթունքների կարմիր երիզի բշտային և էրոզիվ ախտահարումներ կարող են դիտվել, բացի սովորական բշտախտից, նաև մի շարք այլ հիվանդությունների (բազմաձև էքսուդատիվ էրիթեմա, աֆթոզ ստոմատիտ, սովորական...

Ստոմատոլոգիա
Կին և տղամարդ (սկիզբը` նախորդ համարում)
Կին և տղամարդ (սկիզբը` նախորդ համարում)

Նախորդ համարում մենք անդրադարձել էինք կնոջ և տղամարդու միջև եղած տարբերություններին, որոնք առավել ցայտուն են արտահայտված: Մենք հավակնություն չունենք նկարագրելու բոլոր տարբերությունները...

Հոգեկան առողջություն
Հոգեբույժների համաշխարհային ասոցիացիայի տարածաշրջանային գիտաժողովը Երևանում
Հոգեբույժների համաշխարհային ասոցիացիայի  տարածաշրջանային գիտաժողովը Երևանում

2011թ. ապրիլի 14-ին Երևանի Ալ.Սպենդիարյանի անվան օպերայի և բալետի պետական ակադեմիական թատրոնի դահլիճում տեղի ունեցավ հոգեբույժների համաշխարհային ասոցիացիայի տարածաշրջանային գիտաժողովի բացման հանդիսավոր արարողությունը...

Իրադարձություններ Հայաստանում Միջոցառումներ
Շարունակեք ապրել լիարժեք կյանքով
Շարունակեք ապրել լիարժեք կյանքով

Հաճախ ասում են, թե կինն այնքան տարեկան է, որքան երևում է, սակայն, ցավոք սրտի, տարիքին զուգընթաց, 45-50-ից հետո, երբ սկսվում է դաշտանադադարի շրջանը, նրա օրգան-համակարգերում (միզասեռական, սիրտ-անոթային...

Առողջ կին Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Լեղաքարային հիվանդություն
Լեղաքարային հիվանդություն

Խմբագրություն են դիմել թոշակառուներ` Նորք թաղամասի բնակիչ Վ. Սարուխանյանը, Մալաթիայից` Է. Մուրադյանը: Նրանցից մեկը գանգատվում է լեղուղիների քարերի հետևանքով ժամանակ առ ժամանակ աջ թուլակողի շրջանի երբեմն խիստ սրացող ցավերից...

Գաստրոէնտերոլոգիա և լյարդաբանություն
Աղիքների դիսբակտերիոզ
Աղիքների դիսբակտերիոզ

Առողջ մարդկանց աղիքներում 500 տեսակի տարբեր մանրէներ կան, որոնց մեծ մասը դրական ազդեցություն ունի մարսողական համակարգի, բնականաբար և ողջ օրգանիզմի վրա...

Գաստրոէնտերոլոգիա և լյարդաբանություն
Զարկերակային ճնշման չափման եղանակները
Զարկերակային ճնշման չափման եղանակները

Արյան ճնշման չափումը զարկերակային ճնշման որոշման, իսկ գերճնշման դեպքում` նաև ախտորոշման և բուժման հիմքն է, և, հետևաբար, չափման ճշգրտությունը էականորեն կարևորվում է զարկերակային գերճնշման ախտորոշման հարցում...

Սրտանոթաբանություն

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ