ԼՈՒՐԵՐ: Սթրես
ԵՊԲՀ. Սթրեսն աշխատավայրում. 21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը
![ԵՊԲՀ. Սթրեսն աշխատավայրում. 21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը ԵՊԲՀ. Սթրեսն աշխատավայրում. 21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը](up/article/big/file_61837_4926164.jpg)
Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության տվյալներով՝ ներկայում սթրեսն ավելի տարածված է, քան նախկինում և հանդիսանում է «21-րդ դարի առողջապահական համաճարակը»։ Ըստ վիճակագրական տվյալների՝ բժշկի մոտ բոլոր այցելությունների մինչև 90%-ը պայմանավորված է սթրեսով:
Սթրեսի հետևանքով տեղի է ունենում արտադրողականության զգալի անկում, որը հանգեցնում է ապշեցուցիչ չափերի հասնող ֆինանսական կորստի բիզնեսի համար:
Միջազգային հարցումների տվյալներով, մարդկանց 65%-ը գտնում է, որ աշխատանքը սթրեսի ամենամեծ աղբյուրն է իրենց կյանքում, իսկ 77%-ը համարում է, որ իրենք պարբերաբար առնչվում են սթրեսով պայմանավորված ֆիզիկական ախտանիշների հետ և բժիշկի մոտ այցելությունների 75-90%-ը պայմանավորված է սթրեսին վերաբերող բողոքներով և հիվանդություններով: 2017 թվականի Հարվարդի համալսարանի որոշ մասնագետների կոմից արված ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, որ սթրեսը հանրային առողջության համար այնքան վտանգավոր ռիսկի գործոն է, որքան սրտի կաթվածն ու ինսուլտը: Գործնականում, աշխարհի խոշորագույն տնտեսություններում զբաղված 10 աշխատողներից 6-ը սթրեսի է ենթարկվում աշխատավայրում:
Աշխատավայրում սթրեսի աղբյուր կարող են հանդիսանալ՝ ցածր աշխատավարձը, երկար աշխատաժամանկը և գերծանրաբեռնվածությունը, աշխատավայրում առաջխաղացման համար ոչ բավարար հնարավորությունները, անհետաքրքիր աշխատանքը, վատ կառավարումը, աշխատանքային հարաբերությունները կամ ծանր ֆիզիկական աշխատանքը:
Կան բազմաթիվ պատճառներ, թե ինչու են այսօրվա աշխատողներն ավելի շատ սթրես ապրում, քան երբևէ: Աշխատանքի մշակույթը, որը գործնականում կազմակերպված է շաբաթը 7 օր և 24 ժամ սկզբունքով, առաջացնում է գերծանրաբեռնվածություն, որի արդյունքում աշխատողները ավելի ու ավելի քիչ հնարավորություն են ստանում հանգստանալու և ուժերը վերականգնելու համար:
Հայտնի է, որ սթրեսը ցանկացած աշխատանքի անխուսափելի մասն է: Երբեմն դա կարող է լինել դրական ուժ, որը դրդում է մարդկանց ավելի շատ և ավելի լավ աշխատել, բայց հաճախ դա կարող է մեր աշխատանքը դարձնել անարդյունավետ, իսկ մեզ՝ ուժասպառ և անհանգիստ:
Այսպիսով, ինչպե՞ս որոշել, երբ է աշխատավայրում սթրեսը դառնում չափազանց մեծ և երբ է ուժասպառ կամ հյուծված լինելու վտանգը դառնում իրական:
Սթրեսը կարող է արտահայտվել տարբեր կերպ, մասնավորապես բնորոշ ախտանշանները կարող են լինել ֆիզիկական (օրինակ՝ հոգնածություն, մկանների լարվածություն, գլխացավեր, անքնություն, սրտի ռիթմի խանգարում), հոգեբանական (օրինակ՝ ընկճախտ, անհանգստություն, դյուրագրգռություն, հոռետեսություն, գերծանրաբեռնվածության զգացում) և վարքագծային (օրինակ՝ բացակայությունների ավելացում, աշխատանքի արտադրողականության նվազում, աշխատանքային հարաբերություններում խնդիրների առաջացում, տրամադրության տատանումներ, հետաքրքրության և նախաձեռնության անկում):
Սթրեսի առկայությունը աշխատակիցների մոտ ոչ միայն անհատական խնդիր է, այն ուղղակիորեն կապված է տվյալ գրասենյակի, աշխատավայրի վարած քաղաքականության հետ: Աշխատավայրում սթրեսի դեմ պայքարի ամենաարդյունավետ միջոցը ճիշտ կառավարումն է, որն ի վիճակի է նպաստելու աշխատակիցների բարեկեցությանը, այն պետք է միտված լինի օգնելու նվազեցնել սթրեսը և անհանգստությունը: Գործատուն պետք է հարթակ ստեղծի իր և աշխատակիցների միջև թափանցիկ, ազատ, անկաշկանդ հաղորդակցության համար: Անհրաժեշտ է խրախուսել աշխատակիցներին ազատորեն բարձրաձայնելու խնդիրը, որն այդ պահին սթրեսի պատճառ է հանդիսանում, և քայլեր ձեռնարկել խնդրի լուծման համար, երբ դա հնարավոր է:
Շատ կարևոր է աշխատավայրում հատուկ վերապատրաստված մենեջերներ ունենալը, ովքեր փարձառու են և կարող են ճանաչել աշխատավայրին բնորոշ սթրեսների ախտանիշները և տեղեկացված են՝ ինչպես է հարկավոր վարվել նման դեպքերում աշխատակիցների հետ՝ նրանց անհանգստություններն ու մտահոգությունները նվազագաույնի հասցնելու համար:
Գործատուի կողմից աշխատակիցների ընդմիջման իրավունքի պահպանումը շատ կարևոր դեր է խաղում, որը թույլ է տալիս նրանց տնօրինել հատկացված ժամանակն իրենց հայեցողությամբ:
Հանգստի սենյակի առկայության ապահովումը, որտեղ աշխատակիցները կկարողանան որոշ ժամանակ անցկացնել սթրեսային վիճակից դուրս գալու համար, շատ ողջունելի նախաձեռնություն է ժամանակակից գրասենյակային գործատուների կողմից:
Կարևոր է նաև իրականացնել սթրեսի կառավարման ճիշտ քաղաքականություն՝ սկսած սթրեսը որպես իրական խնդիր ճանաչելուց: Անհրաժեշտ է աշխատակիցներին ապահովել ավելի ճկուն աշխատանքային պայմաննեով՝ նպաստելով խելացի աշխատանքային քաղաքականության վարմանը, որը թույլ է տալիս աշխատակիցներին աշխատել հեռակա կարգով կամ կարճ աշխատաժամանակով, երբեմն թույլ տալ դադար վերցնել աշխատանքից և հանգստանալ, որն էլ կնպաստի աշխատանքային կյանքի հավասարակշռության պահպանմանը, աշխատանքի արդյունավետության և որակի բարելավմանը և հնարավորինս առանց սթրեսների աշխատանքային միջավայրի առկայությանը:
![](images/calendar.png)
Կարդացեք նաև
![Գիտնականները հայտնաբերել են ժամանակի զարմանալի ընկալում` սթրեսի ժամանակ Գիտնականները հայտնաբերել են ժամանակի զարմանալի ընկալում` սթրեսի ժամանակ](up/article/small/file_58295_9182046.jpg)
Ինչպես հայտնում է "Lenta.RU"-ն, եթե մարդը գտնվում է գրգռված կամ սթրեսային վիճակում, ժամանակը նրա համար դանդաղ է անցնում: Ճապոնացի փորձագետների խոսքերով, մասնավորապես, ժամանակի հատուկ ընկալում...
![](images/calendar.png)
![Հայտնի է դարձել, թե ինչպես է սթրեսն ազդում մարդու իմունիտետի վրա. izmirlianmedicalcenter.com Հայտնի է դարձել, թե ինչպես է սթրեսն ազդում մարդու իմունիտետի վրա. izmirlianmedicalcenter.com](up/article/small/file_51971_1161877.jpg)
Նոր ուսումնասիրությունը ցույց է տվել, թե ինչու է հենց սթրեսը մարդկանց հիվանդացնում: Սթրեսի բարձր մակարդակի արդյունքում գրոհի են ենթարկվում իմունային բջիջները, ինչը բարձրացնում է խոցելիությունը հիվանդությունների նկատմամբ...
![](images/calendar.png)
![Սթրեսի յոթ անսպասելի հետևանքները. 1in.am Սթրեսի յոթ անսպասելի հետևանքները. 1in.am](up/article/small/file_41282_6075972.jpg)
Սթրեսը կարող է հանգեցնել որոշ տարօրինակ և անսպասելի հետևանքների, հայտնում է Hronka.info-ն: Refinery29-ի մասնագետները սոցիալական հարցում են կատարել, որի արդյունքները ցույց են տվել, որ 17-34 տարեկան կանանց...
![](images/calendar.png)
![Սթրեսը ստիպում է հավատալ դավադրության տեսությանը. 1in.am Սթրեսը ստիպում է հավատալ դավադրության տեսությանը. 1in.am](up/article/small/file_41143_9305478.jpg)
Նոր հետազոտությունների արդյուքնում պարզվել է, որ սթրես ապրած մարդիկ ավելի հակված են հավատալու դավադրությունների տեսությանը. օրինակ, որ «Ապոլոն» տիեզերանավը բոլորովին էլ չի հասցրել աստղագնացներին Լուսին...
![](images/calendar.png)
![Սթրեսը նվազեցնում է հակաքաղցկեղային բուժման արդյունավետությունը. oncology.am Սթրեսը նվազեցնում է հակաքաղցկեղային բուժման արդյունավետությունը. oncology.am](up/article/small/file_40625_6156053.jpg)
Բժիշկները համարում են, որ սթրեսը մի շարք հիվանդությունների պատճառ է: Պարզվել է նաև, որ սթրեսի բարձր մակարդակը խոչընդոտում է հիվանդների ապաքինմանը՝ բացասաբար ազդելով բուժական...
![](images/calendar.png)
![Համացանցի դանդաղ աշխատանքն ու սարսափ ֆիլմերն առաջացնում են միանման սթրես. գիտնականներ. 1in.am Համացանցի դանդաղ աշխատանքն ու սարսափ ֆիլմերն առաջացնում են միանման սթրես. գիտնականներ. 1in.am](up/article/small/file_40003_7370025.jpg)
France Presse լրատվական գործակալության փոխանցմամբ՝ համացանցի դանդաղ աշխատանքն ու սարսափ ֆիլմերն առաջացնում են միանման սթրես։ Այդ մասին հայտնել է շվեդական Ericsson ընկերության գիտնականների խումբը...
![](images/calendar.png)
![Չափավոր սթրեսն օգնում է նիհարել. կենսաբաններ. 1in.am Չափավոր սթրեսն օգնում է նիհարել. կենսաբաններ. 1in.am](up/article/small/file_39914_8637593.jpg)
Երբ օրգանիզմում սթրեսի հորմոններ են արտադրվում, ակտիվանում է գլյուկոզան այրող շագանակագույն ճարպը, որը պատասխանատու է ջերմության արտադրման և էներգիայի պահուստների վերամշակման համար...
![](images/calendar.png)
![Սթրեսն օրգանիզմին խանգարում է այրել կալորիաները. հետազոտություն. 1in.am Սթրեսն օրգանիզմին խանգարում է այրել կալորիաները. հետազոտություն. 1in.am](up/article/small/file_39525_3964119.jpg)
Meddaily.ru-ի փոխանցմամբ՝ գաղտնիք չէ, որ սթրեսն ունակ է շատ բան փոխել դեպի վատը, և քաշը կորցնելու ունակությունը բացառություն չէ։ Ֆլորիդայի համալսարանի հետազոտողները պարզել են, որ քրոնիկ սթրեսի պայմաններում նիհարելը շատ...
![](images/calendar.png)
![Ինչով է վտանգավոր մշտական սթրեսը տղամարդկանց համար. 1in.am Ինչով է վտանգավոր մշտական սթրեսը տղամարդկանց համար. 1in.am](up/article/small/file_39529_5608811.jpg)
Սթրեսակայունության բացակայությունը և մշտական հոգեբանական սթրեսը երիտասարդ տղամարդկանց մոտ կարող են առաջացնել երկրորդ տիպի շաքարախտ, գրում է Zee News-ը: 18 տարեկանում ցածր սթրեսակայունությունն ավելի հասուն...
![](images/calendar.png)
![Սթրեսը բարձրացնում է Ալցհայմերի հիվանդության զարգացման ռիսկը. news.am Սթրեսը բարձրացնում է Ալցհայմերի հիվանդության զարգացման ռիսկը. news.am](up/article/small/file_39109_5768595.jpg)
Սթրեսը կարող է ո՛չ միայն անքնության, դեպրեսիայի, բարձր ջերմության պատճառ դառնալ, այլեւ զգալիորեն բարձրացնել ապագայում Ալցհայմերի հիվանդության զարգացման ռիսկը, պնդում են Alzheimer Disease and Associated Disorders...
![](images/calendar.png)
![](images/white_bl.gif)
![](images/white_br.gif)
![](images/white_tr.gif)
![](images/white_tl.gif)
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ամուսնական առաջին գիշերը
-
Ընկերության մասին
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Դդում
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Հղիություն. 1-ին ամիս
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
-
Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն