Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Բժշկի ընդունարանում

Հետքովիդային համախտանիշ. հարցազրույց թոքաբան Սիրանուշ Պողոսյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Հետքովիդային համախտանիշ. հարցազրույց թոքաբան Սիրանուշ Պողոսյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Ի՞նչ է հետքովիդային համախտանիշը:


Հետկոքիդային համախտանիշը քովիդ վարակի հետևանք է, երբ հիվանդացածների մոտ 3 ամիս և ավելի պահպանվում են որոշ գանգատներ: Հետկովիդային համախտանիշը դիտվում է ինֆեկցիան տարածների մոտ 20 տոկոսի մոտ:

Առանձնացվում է քովիդ-19  հիվանդացության երեք ընթացք.

  1. սուր քովիդ-19, որի կլինիկական դրսևորումը տևում է մինչև 4 շաբաթ,            
  2. ձգձգվող ընթացքով քովիդ-19՝  4-12 շաբաթ ընթացող,
  3. հետքովիդային համախտանիշ, որն ընթանում է 12 շաբաթից ավելի երկար:


Խոսենք հետքովիդային արտահայտությունների մեխանիզմների մասին:


Հետքովիդային համախտանիշի զարգացումն ընթանում է մի քանի մեխանիզմներով։ Կորոնավիրուսի ազդեցության առաջնային մեխանիզմը բջիջների վրա վիրուսի ուղղակի ազդեցությունն է։ Չնայած վիրուսն օժտված է տրոպիզմով` էպիթելային և նյարդային բջիջների նկատմամբ, չկա որևէ օրգան-համակարգ, որը կորոնավիրուսային վարակի դեպքում զերծ է մնում ախտահարումից։

Հետքովիդային համախտանիշի ընթացքի հաջորդ մեխանիզմը թրոմբագոյացման խթանումն է: Կորոնավիրուսի ազդեցությամբ խանգարվում են մակարդելիության օղակները և անոթի պատի էնդոթելը, որի պատճառով զարգանում է մակարդելիության խանգարում:

Կորոնավիրուսի ազդեցությամբ ակտիվանում են ֆիբրոբլաստները, ինչի արդյունքում բավականին հաճախ հանդիպում են ֆիբրոզ փոփոխություններ:

Կորոնավիրուսն ազդում է նաև աուտոիմուն  մեխանիզմով: Վիրուսի նկատմամբ օրգանիզմի գերբարձր ռեակցիան ևս հետքովիդային որոշ ախտանշանների արտահայտման հիմք է:

Վիճակագրական տվյալների համաձայն, աուտոիմուն գործընթացներն ավելի հաճախ և ակտիվ են ընթանում կանանց, քան տղամարդկանց մոտ, և նաև այն բուժառուների, ովքեր մինչև քովիդով հիվանդանալն ունեցել են իմուն համակարգի խանգարումներ:

Հետքովիդային համախտանիշի որոշ դրսևորումներ կարող են կապված լինել հիվանդության սուր փուլում կիրառվող դեղորայքի հետ։

Հիվանդացության տարածման սկզբնական շրջանում բարձր դոզաներով ստերոիդների կիրառման արդյունքում որոշ բուժառուների մոտ հետքովիդային շրջանում արյան մեջ գլյուկոզայի մակարդակի բարձրացում էր դիտվում, դիտվում էին նաև աուտոիմուն հիվանդությունների սրացումներ։ Հակակոագուլյանտների չհսկվող կիրառումը հանգեցնում էր ինչպես արյունահոսությունների, այնպես էլ թրոմբոտիկ բարդությունների հաճախականության ավելացմանը։

Ինչպե՞ս է դրսևորվում հետքովիդային համախտանիշը:

Ախտանշաններն` ըստ տարածվածության, բաժանվում են 3 խմբի՝        

  1. առավել տարածված,
  2. միջին տարածվածության, որոնք ավելի ծանր ընթացք ունեն,
  3. հազվադեպ հանդիպող:

 

  1. Առավել հաճախ հանդիպող ախտանշաններն ավելի թեթև դրսևորում ունեն՝ ընդհանուր թուլություն, հոգնածություն, հազ, կրծքավանդակում ծանրություն, թեթև հևոց, դժվարաշնչություն, հոդացավեր, մկանացավեր և սուբֆեբրիլ ջերմություն, որը կարող է պահպանվել երկար ժամանակ:
  2. Միջին տարածված, բայց համեմատած ավելի ծանր ախտանիշներն են՝ սրտամկանի բորբոքումը (միոկարդիտ), երիկամների ախտահարումը՝ կրեատինինի մակարդակի բարձրացման կամ պրոտեինուրիայի ձևով, երբեմն նաև մեզում արյան առկայությամբ՝ հեմատուրիայով: Միջին տարածվածության ախտանշաններից են նաև հոտի, համի խանգարումները, որոնք ընթանում են երկու մեխանիզմով՝ և՛ ծայրամասային բջիջների, և՛ համապատասխան կենտրոնների ախտահարմամբ: Այս խմբին են դասվում նաև քնի խանգարումները, տագնապի զգացողությունը և տրամադրության փոփոխությունները:
  3. Հազվադեպ հանդիպող հետկովիդային ախտանիշներից են՝ գլխում մշուշի զգացողությունը, կենտրոնացման խանգարումը, որը ոչ սպեցիֆիկ բնույթի կոգնիտիվ խանգրումներից է, դեպրեսիան, գլխացավերը և հաճախասրտությունը:


Ինչպե՞ս է արտահայտվում երիտասարդների մոտ:


Երիտասարդների մոտ` տարեցների համեմատ, հետքովիդային համախտանիշի դրսևորումներից  ավելի հաճախ հանդիպում են հաճախասրտությունը, մաշկային ախտահարումները, էնդոկրին համակարգի խանգարումերը՝ վահանաձև գեղձի ֆունկցիայի խանգարումը, շաքարային դիաբետը:

Շնչառական համակարգի հետ կապված խանգարումները, թոքերի ֆիբրոզ փոփոխությունները երիտասարդների մոտ ավելի հազվադեպ են հանդիպում, քան` մեծահասակների մոտ:

Ինչպե՞ս է արտահայտվում հետքովիդային համախտանիշը կրկնավարակների դեպքում:


Կրկնավարակների դեպքում սպասվում է, որ փոփոխություններն ավելի շատ և ավելի ծանր ընթացք պետք է ունենան:  Սակայն հստակ վիճակագրական տվյալներ դեռևս չկան։

Հետքովիդային շրջանում հիվանդը համարվո՞ւմ է վտանգավոր շրջապատի համար:

Հետկովիդային համախտանիշի ժամանակ բուժառուները  համարվում են ոչ վարակիչ՝ այդ ընթացքում օրգանիզմում վիրուսը չի հայտնաբերվում, և առկա ախտանշաններն արդեն տարած քովիդ վարակի հետևանքներն են:

Ինչպե՞ս են ախտորոշվում հետքովիդային խնդիրները:


Բուժառուները՝ կախված ախտանշաններից, ախտահարված օրգան-համակարգից,  անցնում են նեղ մասնագիտական զննում, կատարվում են համապատասխան լաբորատոր և գործիքային քննություններ, որոնց արդյունքներից կախված, ըստ անհրաժեշտության, կատարվում է համապատասխան բուժում։

Ո՞ր մասնագետների կարիքն է ավելի զգացվում հետքովիդային շրջանում:


Հետքովիդային համախտանիշի հետ առնչվում են գրեթե բոլոր նեղ մասնագետները՝ թոքաբան, նյարդաբան, ներզատաբան, սրտաբան, նեֆրոլոգ, գաստրոէնտերոլոգ, մաշկաբան։

Ինչպե՞ս բուժել հետքովիդային համախտանիշը:


Առայժմ հետքովիդային համախտանիշի բուժման հստակ չափորոշիչներ չկան, հիմնականում անցկացվում է ախտանշանային բուժում և, եթե կա բարդություն որևէ օրգան-համակարգի կողմից, նեղ մասնագետի կողմից իրականացվում է համապատասխան բուժում։

Բուժառուներին ստացիոնար բուժումն առաջարկվում է այն դեպքերում, երբ կան բարդություններ, ծանր ընթացք և ամբուլատոր պայմաններում դժվար է կոմպենսացնել վիճակը։

Հետքովիդային համախտանիշը բավականին դժվար է բուժման ենթարկվում, և երկարատև բուժում է պահանջվում:  Բարեբախտաբար, բուժառուներից շատերը դիմում են մասնագետի, քանի որ այս հիվանդության նկատմամբ ազգաբնակչությունն ունի այլ վերաբերմունք և բավականին հետևողական է:

Սկզբնաղբյուր. armeniamedicalcenter.am
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

«Մասնագիտությունը՝ բժիշկ» շարքից․ Արմենիա ՀԲԿ վերակենդանացման բաժանմունքի կլինիկայի ղեկավար Սիրանուշ Ավագյան. armeniamedicalcenter.am
«Մասնագիտությունը՝ բժիշկ» շարքից․ Արմենիա ՀԲԿ վերակենդանացման բաժանմունքի կլինիկայի ղեկավար Սիրանուշ Ավագյան. armeniamedicalcenter.am

Բժշկի աշխատանքն ունի դժվարության իր երանգները, Հիպոկրատի «ծանր գլխարկի» ծանրության տարբեր չափերը, և սխալ չի լինի ասել, որ անեսթեզիոլոգ-ռեանիմատոլոգի մասնագիտացումն ընտրած բժիշկներն...

Վիրաբուժություն Բժշկական կազմակերպություններ և կենտրոններ
«Պետք է պայքարել մարդու կյանքի համար՝ առանց ակնկալիքի»․ հարցազրույց մաշկաբան Հովհաննես Հովհաննիսյանի հետ
«Պետք է պայքարել մարդու կյանքի համար՝ առանց ակնկալիքի»․ հարցազրույց մաշկաբան Հովհաննես Հովհաննիսյանի հետ

Ինչո՞ւ ընտրեցիք մաշկաբանի մասնագիտությունը:

2003 թվականինին, երբ ընդունվեցի մաշկաբանության և սեռավարակաբանության օրդինատուրա, դեռ չէի պատկերացնում...

ՄՌՏ ծառայությունը Արմենիա ՀԲԿ-ում․ հարցազրույց ռադիոլոգ Մերի Սուքիասյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
ՄՌՏ ծառայությունը Արմենիա ՀԲԿ-ում․ հարցազրույց ռադիոլոգ Մերի Սուքիասյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

ՄՌՏ հետազտության ծառայությունը «Արմենիա» ՀԲԿ-ում ներդրվել է  2023 թ. փետրվար ամսին: Երևի բոլորին է հայտնի, որ մագնիսառեզոնանսային պատկերի ստացման սարքի հեղինակն է հայազգի գյուտարար Ռեյմոնդ Դամադյանը...

Ախտորոշում Բժշկական կազմակերպություններ և կենտրոններ
Հիվանդը բժշկի մեջ պետք է ուժ, լույս և հույս տեսնի․ հարցազրույց Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնի Դեղորայքային ուռուցքաբանության բաժանմունքի ղեկավար Նաիրա Ջանոյանի հետ
Հիվանդը բժշկի մեջ պետք է ուժ, լույս և հույս տեսնի․ հարցազրույց Ուռուցքաբանության ազգային կենտրոնի Դեղորայքային ուռուցքաբանության բաժանմունքի ղեկավար Նաիրա Ջանոյանի հետ

Ներկայում քիմիաթերապիայի դերը ուռուցքների բուժման գործընթացում։


Քիմիաթերապիան այսօր, ինչպես և շատ տարիներ առաջ, իր կարևոր և ուրույն դերն ունի ուռուցքաբանության մեջ...

Քաղցկեղի դեղորայքային բուժման ամենաօպտիմալ մեթոդներն են թիրախային եւ իմունաթերապիան. nairimed.com
Քաղցկեղի դեղորայքային բուժման ամենաօպտիմալ մեթոդներն են թիրախային եւ իմունաթերապիան. nairimed.com

Այսօր քաղցկեղի դեղորայքային բուժման ամենաօպտիմալ մեթոդներն են թիրախային եւ իմունաթերապիան։ Երկուսն էլ ավանդական քիմիաթերապիայի հետ միասին հաջողությամբ կիրառվում են Նաիրի ԲԿ–ում...

Ուռուցքաբանություն
«Արմենիա» ՀԲԿ արյան ծառայությունը. հարցազրույց Մարինե Թովմասյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
«Արմենիա» ՀԲԿ արյան ծառայությունը. հարցազրույց Մարինե Թովմասյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Խոսենք «Արմենիա» ՀԲԿ արյան ծառայության մասին:

Կենտրոնում կատարվում են արյան հետ կապված այն գործառույթները, որոնք իրականացվում են...

Բժիշկներ
Ի՞նչ է փոխվել. 16 տարի անց հարցազրույց Արմեն Չարչյանի հետ` նույն հարցերով
Ի՞նչ է փոխվել. 16 տարի անց հարցազրույց Արմեն Չարչյանի հետ` նույն հարցերով

Մեդ-Պրակտիկ թիմի կողմից որոշում կայացվեց 2007 թվականին հրապարակվող «Ֆարմացևտ պրակտիկ» պարբերականի շրջանակում պրոֆեսոր Արմեն Չարչյանին հարցազրույցի ժամանակ հնչած...

Բժիշկներ
Կրծքագեղձի քաղցկեղ. erebunimed.com
Կրծքագեղձի քաղցկեղ. erebunimed.com

Երբ հետազոտել կրծքագեղձը, անհրաժեշտ է կատարել ամենամյա հետազոտություն, թե բժշկի դիմել, երբ արդեն կան գանգատներ: Թեման պարզաբանում է «Էրեբունի» ԲԿ մամոլոգիայի և կրծքագեղձի...

Ուռուցքաբանություն
Ինչպես կանխարգելել կաթվածը. erebunimed.com
Ինչպես կանխարգելել կաթվածը. erebunimed.com

Ինչպես նվազեցնել գլխուղեղի կաթվածի՝ ինսուլտի ռիսկը. խորհուրդ է տալիս «Էրեբունի» ԲԿ կաթվածի կենտրոնի նյարդաբան Լինա Զուբալովան...

Նյարդաբանություն
Բնածին հիպոթիրեոզի և ֆենիլկետոնուրիայի սքրինինգային հետազոտություններ․ նեոնատոլոգ Աիդա Դանիելյան. morevmankan.am
Բնածին հիպոթիրեոզի և ֆենիլկետոնուրիայի սքրինինգային հետազոտություններ․ նեոնատոլոգ Աիդա Դանիելյան. morevmankan.am

Ե՞րբ , ի՞նչ նպատակով են կատարվում բնածին հիպոթիրեոզի, ֆենիլկետոնուրիայի սքրինինգային հետազոտությունները...

Առողջ երեխա
Գանգուղեղային վնասվածքներ. նյարդավիրաբույժ Կսպոյան Արայիկ. armeniamedicalcenter.am
Գանգուղեղային վնասվածքներ. նյարդավիրաբույժ Կսպոյան Արայիկ. armeniamedicalcenter.am

Գանգուղեղային վնասվածքների /ԳՈՒՎ/ պատճառները և դասակարգումը

Գանգուղեղային վնասվածքները կարող են առաջանալ տարբեր պատճառներով՝ ավտոպատահարների...

Նյարդաբանություն Վիրաբուժություն
Միջողային սկավառակների ճողվածքներ. նյարդավիրաբուժական բաժանմունքի վարիչ Ծերունի Հովհաննիսյան. armeniamedicalcenter.am
Միջողային սկավառակների ճողվածքներ. նյարդավիրաբուժական բաժանմունքի վարիչ Ծերունի Հովհաննիսյան. armeniamedicalcenter.am

Միջողային սկավառակների ճողվածքներ. Նյարդավիրաբուժական բաժանմունքի վարիչ Ծերունի Հովհաննիսյան

Ինչպե՞ս կբնորոշեք միջողային սկավառակի ճողվածքը...

Նյարդաբանություն Վիրաբուժություն
Կոնքազդրային հոդի սքրինինգ. նեոնատոլոգ Մարինա Զարգարյան. morevmankan.am
Կոնքազդրային հոդի սքրինինգ. նեոնատոլոգ Մարինա Զարգարյան. morevmankan.am

Ի՞նչ է կոնքազդրային հոդի սքրինինգը


Մոր և մանկան առողջության պահպանման գիտահետազոտական կենտրոնում 2009 թ-ից սկսած կատարվում է...

Առողջ երեխա
Կոկորդի էնդոլարինգեալ վիրահատություններ․ քիթ-կոկորդ-ականջաբան Սոնա Մանուկյան. armeniamedicalcenter.am
Կոկորդի էնդոլարինգեալ վիրահատություններ․ քիթ-կոկորդ-ականջաբան Սոնա Մանուկյան. armeniamedicalcenter.am

Կոկորդի ախտահարումների առանձնահատկությունները


Ժամանակակից քիթ-կոկորդ-ականջաբանության խնդիրների շարքում կոկորդի ախտահարումներն ամենահաճախ հանդիպողներից ե...

Քիթ-կոկորդ-ականջ հիվանդություններ
Քթի պլաստիկ վիրահատություն. հաճախ տրվող հարցերին պատասխանում է Հայկ Ենոքյանը
Քթի պլաստիկ վիրահատություն. հաճախ տրվող հարցերին պատասխանում է Հայկ Ենոքյանը

Քթի պլաստիկ վիրահատությունը` ռինոպլաստիկան, ըստ դիմա-ծնոտային և պլաստիկ վիրաբույժ, բժշկական գիտությունների թեկնածու, դոցենտ Հայկ Ելոքյանի, մի ամբողջ փիլիսոփայություն է ու ներառում է և՛ ֆիզիկական...

Պլաստիկ վիրաբուժություն

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ