Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Գաստրոէնտերոլոգիա և լյարդաբանություն

Որդանման ելուն (ապենդիքս). ավելո՞րդ, թե՞ կարևոր օրգան. nairimed.com

Որդանման ելուն (ապենդիքս). ավելո՞րդ, թե՞ կարևոր օրգան. nairimed.com

Որդանման ելունը կույր աղու թերաճած ելունն է, որն իր ձևով որդ է հիշեցնում: Մինչև վերջերս այն համարվում էր մարդու օրգանիզմի ավելորդ մաս, որից միայն տհաճություններ կարելի էր սպասել։ Հենց այդ պատճառով տարբեր երկրներում մի քանի անգամ առաջարկվել է հեռացնել որդանման ելունը նորածնային հասակում՝ ծնվելուց անմիջապես հետո։

Սակայն ներկայում պարզվել է, որ որդանման ելունն այնքան էլ անօգտակար չէ։ Ժամանակակից հետազոտողները համարում են, որ այն մարդու օրգանիզմում իրականացնում է մի շարք կարևոր գործառույթներ՝ օրգանիզմի ներքին ստերիլ միջավայրը պաշտպանելով ախտածին վարակներից։

Ինչ է վկայում էվոլյուցիոն տեսությունը:

Մի քանի դար առաջ բժիշկները նույնիսկ չէին կռահում, թե ինչի համար է պետք որդանման ելունը, և միայն էվոլյուցիոն տեսության շնորհիվ առաջ եկավ մի հիպոթեզ, ըստ որի հեռավոր անցյալում այս օրգանը մասնակցել է սննդի մարսողությանը։ Այն անհրաժեշտ է խոտակեր կենդանիներին որպես ռեզերվուար, որտեղ բջջանքը ճեղքվում է։ Սակայն էվոլյուցիայի ընթացքում կապիկների և մարդու մոտ կորցրել է իր սկզբնական գործառույթը և բազմակի անգամ փոքրացել չափերով։

Չարլզ Դարվինն իր «Տեսակների ծագման մասին» գրքում թվարկում է օրգանների ցանկը, որոնք ժամանակին կարևոր դեր են ունեցել օրգանիզմի գործունեության մեջ, սակայն էվոլյուցիայի ընթացքում այլևս պահանջված չեն, բայց, այնուամենայնիվ պահպանվել են ժամանակակից մարդու մոտ։ Բնականաբար, այդ օրգանների թվում է նաև որդանման ելունը։

Որդանման ելունի դերն իմուն համակարգի գործունեության մեջ

Կենսաբանների վերջին հետազոտությունները ցույց են տվել, որ մարդու որդանման ելունի մեջ պարունակվում են հատուկ ավշային բջիջներ, որոնք օգնում են օրգանիզմին պայքարել վարակների դեմ։ Պարզվել է, որ այս փոքրիկ օրգանը մասնակցում է կաթնասունների՝ այդ թվում մարդու, աղիներում տեղի ունեցող իմուն ռեակցիաներին։ Դա առիթ է տալիս ենթադրել, որ որդանման ելունն այնքան էլ անկարևոր չէ իմունիտետի գործառույթներում (իրականացնում է պատնեշային գործառույթ), ինչպես կոկորդը վնասակար վարակներից պաշտպանող քմային նշիկները։

Որդանման ելունի դերը մարսողական համակարգի գործընթացում

Դյուկի համալսարանի (ԱՄՆ) բժշկական կենտրոնի հետազոտողների խոսքերով` որդանման ելունը կարևոր գործառույթ է իրականացնում մարսողության գործընթացում. նպաստում է աղիներում անրհաժեշտ միկրոօրգանիզմների առաջացմանը և պահպանմանը։ Հետազոտական խումբը, որի կազմի մեջ մտնում էին բարձրակարգ իմունոլոգներ, համարում է, որ մարդու մարսողական համակարգը հարուստ է մանրէներով, որոնք ո՛չ միայն անվտանգ են, այլև չափազանց անհրաժեշտ են սննդի մարսողության գործընթացում։

Այս օգտակար մանրէները լուծի ժամանակ մեծ քանակությամբ դուրս են բերվում օրգանիզմից, հատկապես վարակիչ հիվանդությունների ժամանակ, ինչպես նաև հակաբիոտիկներով բուժման հետևանքով առաջացող դիսբակտերիոզի դեպքում։ Դա խանգարում է նորմալ մարսողությանը և արտահայտվում որովայնում անհարմարավետության առաջացմամբ ու պարբերաբար կրկնվող ցավերով։ Որոշ ժամանակ է պահանջվում մինչև որդանման ելունն սկսի արտադրել բավարար քանակությամբ անհրաժեշտ միկրոօրգանիզմներ։

Արդյո՞ք ճիշտ է այս տեսությունը։ Հետազոտողները վստահ են, որ` այո, և որպես ապացույցներ մշտապես նորանոր փաստեր են բերում։

Այսպես, հետազոտական խմբից բժիշկ Բիլ Պարկերի խոսքերով այն փաստը, որ որդանման ելունը գտնվում է աղիների ստորին մասում, որով անցնում է սնունդը, այս տեսության հաստատումներից է։

Պե՞տք է արդյոք հեռացնել որդանման ելունը

Որդանման ելունում բորբոքային (ապենդիցիտ) կամ ուռուցքային գործընթացի ժամանակ ելունը պարտադիր պետք է հեռացվի, հակառակ դեպքում այս հիվանդությունները կարող են բերել մահացու ելքի։

Գիտական ուսումնասիրությունները ցույց են տալիս, որ որդանման ելունի հեռացումը չի անդրադառնում մարսողական համակարգի նորմալ գործունեության վրա։ Ամենայն հավանականությամբ, նրա իմունային և մարսողական գործառույթներն իրենց վրա են վերցնում այլ օրգաններ։

Սկզբնաղբյուր. nairimed.com
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Աղիների միկրոֆլորան. armeniamedicalcenter.am
Աղիների միկրոֆլորան. armeniamedicalcenter.am

Աղիների միկրոֆլորան աղեստամոքսային համակարգի առողջության գրավականն է:

Աղիների բակտերիաները սնվում են բջջանքով և սննդային թելիկներով...

Լակտոզայի անընկալություն. armeniamedicalcenter.am
Լակտոզայի անընկալություն. armeniamedicalcenter.am

Լակտոզայի անընկալությունը սննդային անընկալության տեսակ է, որի դեպքում մարդը չի կարողանում մարսել, կամ վատ է ընդունում կաթը և կաթնամթերքը...

Ի՞նչ ախտանշաններով է արտահայտվում ապենդիցիտը. armeniamedicalcenter.am
Ի՞նչ ախտանշաններով է արտահայտվում ապենդիցիտը. armeniamedicalcenter.am

Ապենդիցիտը հիվանդություն է, երբ ապենդիքսը՝ կույր աղու ելունը, որը  գտնվում է որովայնի ստորին աջ շրջանում, բորբոքվում է և այտուցվում։ Ապենդիցիտը կարող է արտահայտվել ցանկացած տարիքում, բայց ավելի հաճախ...

Վիրաբուժություն
Ստամոքսի այրոց, բուժումը. armeniamedicalcenter.am
Ստամոքսի այրոց, բուժումը. armeniamedicalcenter.am

Այրոցը հաճախ դիտվում է ստամոքսի և 12-մատնյա աղու խոցային հիվանդության, քրոնիկ խոլեցիստիտի, լեղաքարային հիվանդության, դիաֆրագմայի կերակրափողային բացվածքի ճողվածքի ժամանակ...

Հիպերբիլիռուբինեմիա. armeniamedicalcenter.am
Հիպերբիլիռուբինեմիա. armeniamedicalcenter.am

Հիպերբիլիռուբինեմիան արյան մեջ բիլիռուբինի մեծ քանակն է, որն արտաքինից արտահայտվում է մաշկի նորմալ գույնի փոփոխությամբ: Նորմայում արյան մեջ այդ պիգմենտի քանակը չպետք է գերազանցի 20,5 մկմոլ/լ-ը...

Ախտորոշում Լաբորատոր հետազոտություններ
Ո՞րն է Բուրխավեի համախտանիշը. կրծքային վիրաբույժ Սուրեն Վարդանյան. armeniamedicalcenter.am
Ո՞րն է Բուրխավեի համախտանիշը. կրծքային վիրաբույժ Սուրեն Վարդանյան. armeniamedicalcenter.am

Կերակրափողի ինքնաբուխ պատռվածքը եզակի հանդիպող հիվանդություն է, որը կլինիկորեն դրսևորվում է Մակլերի տրիադայով...

Վիրաբուժություն
Գաստրոէզոֆագեալ ռեֆլյուքս. nairimed.com
Գաստրոէզոֆագեալ ռեֆլյուքս. nairimed.com

Ռեֆլյուքս կոչվում է տարբեր հեղուկների հետադարձ հոսքը. տվյալ դեպքում` ստամոքսից կերակրափող։ Գոյություն ունի նաև գազային ռեֆլյուքս  (հետհոսք)՝ ստամոքսի մասսամբ կարծր կամ` հաճախ, հեղուկ պարունակության...

Հելիկոբակտեր պիլորի (Helicobacter pylori). հարցազրույց գաստրոէնտերոլոգ Մարգարիտա Մարգարյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
Հելիկոբակտեր պիլորի (Helicobacter pylori). հարցազրույց գաստրոէնտերոլոգ Մարգարիտա Մարգարյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Ի՞նչ վարակ է հելիկոբակտեր պիլորին:

Հելիկոբակտեր պիլորին գրամ բացասական միկրոբ է, ունի պարույրաձև տեսք և ապրում է ստամոքսաելքի շրջանում...

Լյարդի ճարպային հեպատոզ. հարցազրույց գաստրոէնտերոլոգ Մարգարիտա Մարգարյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
Լյարդի ճարպային հեպատոզ. հարցազրույց գաստրոէնտերոլոգ Մարգարիտա Մարգարյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Լյարդի ճարպային հեպատոզը հիվանդություն է, որի դեպքում լյարդի բջիջներում տեղի է ունենում ճարպի ավելցուկային կուտակում: Դա հավաքական հասկացություն է, և իր մեջ ներառում է երկու ախտաբանական վիճակ...

Կոլոնոսկոպիա. հարցազրույց գաստրոէնտերոլոգ-էնդոսկոպիստ Անդրանիկ Ղազարյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
Կոլոնոսկոպիա. հարցազրույց գաստրոէնտերոլոգ-էնդոսկոպիստ Անդրանիկ Ղազարյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Կոլոնոսկոպիան էնդոսկոպիկ հետազոտություն է, որը նախատեսված է հետազոտելու հաստ աղիքային համակարգը՝ հետանցքից մինչև կույր աղու գմբեթ, երբեմն մինչև բարակ աղու վերջին հատված՝ իլեուս...

Ախտորոշում
Լյարդի ցիռոզ. armeniamedicalcenter.am
Լյարդի ցիռոզ. armeniamedicalcenter.am

Լյարդի ցիռոզը լյարդի տարբեր քրոնիկ հիվանդությունների վերջնական փուլն է: Այն ախտորոշվում է, երբ լյարդի բջիջներում (հեպատոցիտներ) փոփոխությունները դառնում են անվերադարձ:  Լյարդի բջիջները քայքայվում են...

Էնդոսկոպիա. հարցազրույց Անդրանիկ Ղազարյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
Էնդոսկոպիա. հարցազրույց Անդրանիկ Ղազարյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Ի՞նչ է հետազոտում էնդոսկոպիան:

Էնդոսկոպիան հետազոտության եղանակ է, որ օգնությամբ հետազոտում են ամբողջ մարսողական համակարգը...

Ախտորոշում
Վտանգավո՞ր է զկռտոցը, ինչպե՞ս վերացնել. nairimed.com
Վտանգավո՞ր է զկռտոցը, ինչպե՞ս վերացնել. nairimed.com

Դարեր շարունակ մարդկանց հետաքրքրել է զկռտոցի պատճառը, նրանք փորձել են բացատրություններ տալ, ոմանք` խելամիտ, ոմանք՝ հորինված...

Լյարդի ցիռոզ. armeniamedicalcenter.am
Լյարդի ցիռոզ. armeniamedicalcenter.am

Լյարդի ցիռոզը (cirhosis hepatis) քրոնիկ կլինիկաախտաբանական ախտահարում է, որը զարգանում է լյարդի պարենխիմայում ինտերստիցիալ տիպի մատրիքսի շարունակական կուտակման հետևանքով: Ցիռոզը համարվում է...

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ