Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Այլ հոդվածներ

ՀՀ Արտակարգ իրավիճակների և աղետների արձագանքման համակարգի խնդիրների ուսումնասիրությունը

2008 թվականի ապրիլից Առողջապահության հա­մաշ­խարհային կազմակերպության հետ մեկտեղ ուսում­նասիրվել է Հայաստանի Հանրապետությունը պատրաստվածությունը այս կամ այն արտակարգ իրավիճակներին դիմակայելու և դրանց հետևանքները արդյունավետ վերացնելու: Առանձնացվել են երկու ուղղություններ. առաջինը՝ տեսական, փաստա­թղթա­յին բնույթ ունեցող, որն արտակարգ իրավիճակների ժամանակ պետական կառույցների և հասարա­կու­թյան լայն շերտերի գործողությունների և դրսևորում­ների հիմքն է. երկրորդը՝ գործնական նշանակություն ունեցող, արտացոլում է երկրի տարբեր գերատես­չու­թյուն­ների նյութատեխնիկական բազայի հագեցվա­ծությունը և մարդկային ռեսուրսների մասնա­գի­տական նպատակային օգտագործման հարցերը:


 Աղետների և արտակարգ իրավիճակների ժամա­նակ Հանրապետության առողջապահական և այլ գերատեսչական ծառայությունների պատրաստա­կա­մության ու հագեցվածության վերաբերյալ կատարված ուսումնասիրությունները փաստում են, որ ծա­ռայությունը բարեփոխման և հագեցման կարիք ունի:


Առանձնացվել են մի շարք հիմնախնդիրներ, որոնք պահանջում են հրատապ լուծում:


Խնդիրները վերաբերվում են առաջին հերթին կարողություններին, որտեղ հիմնական շեշտը դրվում է առաջնային՝ նախահիվանդանոցային փուլի կազմա­կերպ­ման վրա: Այսօր հանրապետության միայն որոշ հիվանդանոցներ ունեն անհետաձգելի բուժօգնություն կազմակերպելու հնարավորություն, շտապ օգնության ծառայությունը անհրաժեշտությունն ունի վերանորո­գ­ման և վերազինման (10000 բնակչին մեկ մեքենա Երևանում, իսկ շրջաններում 7000 բնակչության մեկ մեքենա):

 

Բացակայում է վրանային կամ շարժական հոսպիտալների ստեղծման մեխանիզմը, համապա­տաս­խան պատրաստվածությամբ ռեսուրսները չկան: Այդ գործընթացը հսկող և համակարգող ռեսուրսները հատուկ վերապատրաստման կարիք ունեն` հարցերը ժամանակին և արդյունավետ լուծելու համար: Շտապ­օգ­նության ծառայության ռադիոկապը գործում է միայն Երևանում և Աշոցքում և չի բավարարում պահանջները:


Մարդկային ռեսուրսների առումով մասնագետների բաշխվածությունը խիստ անհամաչափ է և հիմնա­կա­նում գերբեռնված Երևան քաղաքում, մինչդեռ հեռավոր բնակավայրերում նման մասնագետների խիստ կարիք կա: Շտապ օգնության ՀՀ մարզերի արտահիվանդանոցային կադրերը (բժիշկ, բուժքույր, վարորդ) վերապատրաստման և որակավորման կարիք ունեն: Անհրաժեշտ է ստեղծել արտակարգ իրա­վի­ճակների և աղետների բժշկա-հոգեբանական վերա­կանգնողական ծառայություն: Առանձնահատուկ ուշադրության են արժանի Ճառագայթային, քիմիա­կան և մանրէաբանական դիտարկման համակարգը, որը կարիք ունի հզորացման և արդիականացման:


Մի այլ խնդրի առաջ են կանգնեցնում երկրի պահուստային ֆոնդերը: Թեպետ հանրապետության մակարդակով առկա է դեղերի, պարագաների և վիրակապական նյութերի պահուստային ֆոնդ, սակայն այն ապահովված չէ բուժհաստա­տու­թյուն­ների մակարդակով: Ապահովված չէ նաև բուժ­կան­խարգելիչ դեղամիջոցների պահուստային քանա­կությունը: Բացակայում է համակարգված և միօրինա­կաց­ված կրթական մոդուլով բնակչության ուսուցումը (սկսած նախադպրոցական հասակից): Աղետների ու արտա­կարգ իրավիճակների հետևանքների վերաց­մանը մասնակցող բոլոր գերատեսչությունների արձա­գան­քման պատասխանատու օղակներին անհրաժեշտ է գործողությունների հաջորդականության և փոխ­հա­մագործակցության վերաբերյալ պարզ, հասանելի և մատչելի ուղեցույցներ:


Միջազգային համագործակցության դաշտում, թէև Հայաստանում արտակարգ իրավիճակների ժամա­նակ այլ պետությունների միջամտությունն ու արձագանքումը կատարվում է կնքված միջպետական համաձայնագրերով, սակայն անհրաժեշտություն կա, որ այդ մեխանիզմը ընդլայնվի սահմանակից երկրներից` Ադրբեջանի և Թուրքիայի հետ, հատ­կապես տեղեկատվական համակարգի ձևավորման նպատակով:


Հայաստանի Հանրապետությունը սկզբունքորեն կայացած է աղետների և արտակարգ իրավիճակների դեմ պայքարելու: Ուսումնասիրությունների արդյուն­քում ի հայտ են եկել թերություններ, որոնք իրենց հերթին կօգնեն մշակելու նոր ուղեցույցներ՝ գործո­ղություն­ների կառավարման և մարդկային ռեսուրս­ներով հագեցման համար:

Հեղինակ. Ա.Մ. Մինասյան, Ռ.Բ. Ավագյան, Տ.Թ. Էկմեկջյան, Սուրբ Գրիգոր Լուսավորիչ ԲԿ
Սկզբնաղբյուր. Գիտա - գործնական Բժշկական Հանդես <<Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի>> - 3. 2008 (35) 33-34
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Թթենու (Morus) տերեւների քիմիական կազմը, դեղաբանական նշանակությունը և կիրառումը

Բանալի բառեր. թթենու տերեւներ, դեղաբանական նշանակությունը եւ կիրառումը

Թթենին մորացե (Moraceae, թթենազգիներ) ընտանիքին պատկանող բազմամյա տերևաթափ ծառ է 10-15մ բարձրությամբ: Ծաղկում է մայիս հունիս ամիսներին: Պտուղները հասունանում են օգոստոս-սեպտեմբեր ամիսներին...

Դեղաբույսեր Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 2.2012 (50)
Կերակրող մայրերի սննդային օրաբաժինների հիգիենիկ գնահատականը

Կնոջ մոտ ծննդաբերությունից հետո սկսվում է լակտացիայի շրջանը։ Այն ֆիզիոլոգիական վիճակ է, որի ժամանակ կնոջ օրգանիզմի կողմից սննդանյութերի և էներգիայի նկատմամբ պահանջն ավելի է մեծանում...

Երեխայի սնուցումը
Դասագիրք մասնագետների համար
Դասագիրք մասնագետների համար

XXI դարում ներդրվել են ատամնաբուժական կրթության և ակադեմիական գիտության նոր ու առաջադեմ մեթոդներ, որոնք  աստիճանաբար հայտնվում են նաև Հայաստանում...

Ստոմատոլոգիա Առողջապահության լրատու 1.2010
Արտագնա ցիկլային պարապունքների ընթացքում բացահայտված առողջապահական կառույցների թերությունները` աղետներին նախապատրաստման ուղղությամբ

Ի կատարումն ՀՀ Առողջապահության նախարարության «Քաղաքացիական պաշտպանության և արտակարգ իրավիճակներում ՀՀ բնակչության առողջության պաշտպանության ուղղությամբ 2008 թ. հիմնական միջոցառումների մասին» 14. 01. 2008 թ. թիվ 26-Ա հրամանի...

Առաջին նախաբժշկական օգնություն Հրատապ թեմա Հայաստանում Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 2.2009
Տարեց առնետների հիպոկամպ-կախյալ իմացական որոշ ցուցանիշների տեղաշարժերը սակավաշարժության պայմաններում

Բանալի բառեր. սակավաշարժություն, ճառագայթաձև լաբիրինթոս, երկարատև և աշխատանքային հիշողություն 

Շարժողական ակտիվության սահմանափակումը` սակավաշարժությունը (ՍՇ), ժամանակակից մարդու կյանքում տարածված ռիսկի գործոն է (սթրեսոր): Գրականության տվյալները վկայում են...

Հայաստանի բժշկագիտություն 1.2009
Ինքնասպանությունների ուսումնասիրությունը ք. Երևանում դատաբժշկական նյութերով

Ինքնասպանությունը կամ սուիցիդը (լատիներենից թարգմանաբար` sui caedere- ինքն իրեն սպանել)` ինքնուրույն, նպատակաուղղված, իր իսկ կողմից իրեն կյանքից զրկումն է...

Թվեր և փաստեր Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 4.2009
Ալավերդի քաղաքի պղնձաձուլական գործարանի շրջակա միջավայրի աղտոտվածությունը վնասակար նյութերով և դրա բժշկակենսաբանական հետևանքները

Բանալի բառեր. շրջակա միջավայր, աշխատանքի հիգիենա, պղինձ, կապար, մոլիբդեն, հիվանդացություն

Բազմամետաղային հանքերից պղնձի արդյունահանումը, հանքաքարի հարստացումը, խտանյութից պղնձի կորզումը և մաքուր մետաղի ստացումը Հայաստանի արդյունաբերության առաջատար ճյուղերից է...

Հայաստանի բժշկագիտություն 3.2008
ԵՊԲՀ ուսանողների առողջական վիճակի համեմատական վերլուծությունը 25 տարիների դինամիկայում

Բանալի բառեր. ուսանող, առողջական վիճակ, ֆիզիկական զարգացում  

Բարձրագույն ուսումնական հաստատությունում սովորելն ուղեկցվում է ուսանողների շրջանում հարմարվողական մեխանիզմների բարդ պրոցեսներով, օրգանիզմի բոլոր համակարգերի լարվածությամբ...

Հայաստանի բժշկագիտություն 3.2008
Սակավաշարժության պայմաններում վիտամին E-ի երկարատև ներմուծումների խթանող ազդեցությունը ճարպերի գերօքսիդացման գործընթացների վրա

Բանալի բառեր. սակավաշարժություն, հիպոթալամուս, ճարպերի գերօքսիդացում, վիտամին E 

Քաղաքակիրթ երկրներում ժամանակակից կենսակերպը բնութագրվում է սթրեսային ազդեցությունների հզոր աճով, որտեղ հատկապես կարևորվում է շարժողական ակտիվության սահմանափակման դերը` պայմանավորված օրգանիզմի վրա ախտաբանական ազդեցության բազմազանությամբ [1, 16, 25]...

Հայաստանի բժշկագիտություն 2.2008
Վիրտուալ պրոթեզների նեյրոնային կառավարում

Բանալի բառեր.  էլեկտրոմիոգրաֆիա, արհեստական նեյրոնային ցանց, ուժեղացուցիչ, փոխանջատվող ֆիլտր, ամպլիտուդա, մակերևութային էլեկտրոդներ

Պրոթեզների կառավարման ամենաբնական ուղին պետք է նույնը լինի, ինչ-որ ձեռքի կառավարման ժամանակ, այսինքն` նեյրոնային կառավարումով այն նյարդերի օգնությամբ, որոնք ստեղծված են ձեռքի կամ դաստակի կառավարման համար...

Հայաստանի բժշկագիտություն 1.2008
Նեյրոնային մշակված ազդանշաններով նեյրոպրոթեզների օպերատիվ ադապտացիան

Բանալի բառեր. երկրորդական ազդանշանային աղբյուր, օպերատիվ ադապտացիոն սխեմա, նեյրոպրոթեզ, Պուասոնյան պրոցես, Գամմա ֆունկցիա, Մոնտե-Կառլոյի  պրոցեդուրա, կառավարող ազդանշան, նեյրոֆիզիոլոգիական տվյալներ

Փորձերը նկարագրում են, թե ինչպես պրոթեզային սարքը  կարող է կառավարվել ուղեղի ազդանշանների կողմից: Այնուամենայնիվ, կայուն, շարունակական օգտագործման մեջ նեյրոպրոթեզները կարող են տուժել հիմնականում գրանցված ազդանշանի շարժունակությունից...

Հայաստանի բժշկագիտություն 4.2007
Աշխատանքի հիգիենայի խնդիրները մաքուր երկաթի գործարանի նոր նյութերի արտադրություններում

Բանալի բառեր. աշխատանքի հիգիենա, մոլիբդենի, ֆերոմոլիբդենի, կալիումի պերռենատի արտադրություններ

Ժամանակակից տեխնիկական առաջընթացը անշեղորեն կապված է մետալուրգիական արդյունաբերության զարգացման մասնավորապես բարձրորակ պողպատների մետաղների բարդ համաձուլվածքների արտադրության նոր նյութերի օգտագործման ընդլայնման հետ...

Հայաստանի բժշկագիտություն 3.2007
Աուտոբորբոքային հիվանդություններ

Բանալի բառեր. աուտոբորբոքային հիվանդություններ, պիրին, կրիոպիրին, մևալոնատ կինազ, PYD, IgD, ASC, TNF, IL-1, NFkB, ապոպտոզ

Աուտոբորբոքային հիվանդությունները համակարգային բորբոքային խանգարում-ների նոր դասակարգումն է, որոնք բնորոշվում են կրկնվող, այսպես կոչված առանց պատճառի ի հայտ եկող բորբոքային նոպաներով...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2007 (31)
Պատերազմական գործողությունների ժամանակ ռազմաբժշկական ստորաբաժանումների կազմակերպչական կառուցվածքի կատարելագործման մասին

Բանալի բառեր. բժշկական ապահովում, բժշկական հատուկ ուժեղացված ջոկատ

Աղետների և պատերազմական գործողությունների ժամանակ առաջացած մասսայական վնասվածքների դեպքում հատկապես կարևոր է ճիշտ կազմակերպել բնակչությանը ցուցաբերվող առաջին բուժօգնությունը, վերականգնել նրանց աշխատունակությունը, նվազեցնել սանիտարական կորուստների թիվը: Այս խնդիրը այսօր էլ բոլոր երկրների համար չի կորցրել իր արդիականությունը, նշանակությունը և գտնվում է պետության ուշադրության կենտրոնում...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1-4.2005 (21-24)

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ