Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Առողջ կին

«Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով դասընթացի շրջանակում. կանանց մոտ օստեպորոզի կանխարգելմանը վերաբերող հաճախ տրվող հարցերի պատասխաններ

«Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով դասընթացի շրջանակում. կանանց մոտ օստեպորոզի կանխարգելմանը վերաբերող հաճախ տրվող հարցերի պատասխաններ

Օստեոպորոզի կենտրոնում հայկական ասոցիացիայի կողմից կազմակերպած «Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով հերթական դասընթացի շրջանակում փորձեցինք ստանալ 40 տարեկանն անց կանանց մտահոգող մի քանի հարցերի պատասխաններ, որի համար դիմեցինք Օստեոպորոզի կենտրոնի տնօրեն, հայկական ասոցիացիայի նախագահ Վարտա Բաբալյանին: Տիկին Բաբալյանը սիրով պատասխանեց, որոնք ներկայացնում ենք ստորև:

 

–   40-ն անց եմ, և անհանգստանում եմ, որ հնարավոր է ինձ մոտ զարգանա օստեոպորոզ, ի՞նչ անել:


–   Ոսկորային հյուսվածքի առողջության մասին հատկապես պետք է մտածեն կանայք, որոնց մոտ դաշտանադադար է սկսվել` հատկապես վաղ սկսված, ինչպես նաեւ նրանք, ովքեր տարել են ձվարանների հետ կապված վիրահատություն: Այդ շրջանում ոսկրային հյուսվածքի արագ կորուստ է սկսվում, քանի որ էսթրոգենների պաշտպանիչ ազդեցությունը ոսկրերի վրա նվազում է։


Ամենակարեւոր քայլերից է որոշել, թե արդյո՞ք ունեք օստեոպորոզի ռիսկի գործոններ: Դա կօգնի ժամանակին սկսել անհրաժեշտ գործառույթները եւ վաղ կանխարգելումը։

 

Օստեոպորոզի կենտրոնի տնօրեն, հայկական ասոցիացիայի նախագահ Վարտա Բաբալյան(Օստեոպորոզով հիվանդանալու ռիսկի որոշման հարցաթերթիկը` հոդվածի վերջում):


–   60 տարեկան եմ։ Եթե դեռ չկա օստեոպորոզ, որքա՞ն հաճախ դիմեմ մասնագետի կամ հետազոտվեմ` բաց չթողնելու թանկագին ժամանակը:


–   Ռիսկի գործոնների առկայության դեպքում պետք է լինել բժշկի հսկողության տակ։ Տարին մեկ անգամ հարկ է անցնել դենսիտոմետրիկ հետազոտություն, որոշվում է վիտամին D-ի և կալցիումի մակարդակը արյան մեջ։ Աշխատանք է տարվում նաև զուգագցվող հիվանդությունների հայտնաբերման ուղղությամբ։ Շատ կարևոր է վարել առողջ ապրելակերպ, չծխել, ալկոհոլը չչարաշահել, լինել ֆիզիկապես ակտիվ և սնվել կալցիումով հարուստ մթերքով։


–   Ինձ մոտ սկսել է դաշտանադադար, իմ քայլերը` կանխարգելելու օստեոպորոզը:


–   Օստեոպորոզի ռիսկային գործոնները հայտնաբերելու նպատակով պետք է պատասխանել օստեոպորոզով հիվանդանալու ռիսկի որոշման հարցաթերթիկի 19 պարզ հարցերին: Եթե դուք ավելի քան 50 տարեկան եք եւ դուք ունեք առնվազն մեկ ռիսկի գործոն, քննարկեք դրանք բժիշկի հետ  եւ հետազոտվեք:

 


Որպեսզի ավելի ճշգրիտ գնահատվեն ռիսկերը, բժիշկը կարող է հաշվարկել հաջորդ 10 տարվա  ընթացքում կոտրվածքների վտանգը FRAX® հաշվիչի օգնությամբ:


Ամենատարածվածն և ոսկե ստանդարտ մեթոդն է՝ DXA-դենսիտոմետրիան է, որը թույլ է տալիս ցածր ճառագայթման մակարդակում որոշել ոսկրային հյուսվածքի նույնիսկ փոքր կորուստները:


–   Ի՞նչ դեղեր կիրառել` խուսափելու օստեոպորոզի զարգացումից, ինչպե՞ս որոշել դեղաչափերը:

 

–   Օստեոպորոզի բուժումը նշանակում է բժիշկը։ Չի կարելի զբաղվել ինքնաբուժումով։ Կախված պատճառներից և հիվանդի վիճակից բժիշկը կնշանակի հակաօստեոպորոտիկ դեղեր, որոնք կկարգավորեն ոսկրի նյութափոխանակությունը՝ կամ նվազեցնելով ոսկրի քայքայումը, կամ բարձրացնելով վերականգնումը։

 


–   Կարո՞ղ եմ կանխարգելման նպատակով ստանալ պահպանողական դեղաչափեր` առանց հետազոտվելու, հաշվի առնելով տարիքը և դաշտանադադարը:


–   Ինքնուրույն բուժում ստանալու որոշում կայացնել չի կարելի։ Միայն բժշկի հետ խորհրդակցության դեպքում կարելի է սկսել կանխարգելիչ դեղորայքային բուժում։


Ինքնուրույն ոսկրի զանգվածի նվազումը կանխարգելելու տարբերակ է.

  • սնվել կալցիումով, սպիտակույցներով, վիտամին D-ով և անհրաժեշտ միկրոելեմենտներով հարուստ սննդով։
  • կատարել քաշով ծանրաբեռնված վարժություններ և մկաններն ամրացնող վարժություններ,
  • հրաժարվել ծխելուց և ալկոհոլի չարաշահումից:

 

 

–   Ո՞ր սպորտաձևը կամ ֆիզիկական ակտիվություն պահանջող պարապմունքներն են առավել կանխարգելող:


–   Յոգան, Տայ–Չին, լողը և քաշով ծանրաբեռնված վարժություններն ու մկաններն ամրացնող վարժությունները: Տայ–Չին ներառում է հավասարակշռության համար վարժություններ, որի պատճառով ընդունված է միջազգային պրակտիկայում։


–   Որքանո՞վ է յոգան օգտակար:


–   Քանի որ յոգան չի ներառում ծանր վարժություններ, ապա նախընտրելի է օստեոպորոզով հիվանդների համար։

 

Օստեոպորոզով հիվանդանալու ռիսկի որոշման հարցաթերթիկ

 

 Մեկ դրական պատասխան տալու դեպքում անհրաժեշտ է դիմել բժիշկին:


1. Ձեր ծնողների մոտ եղե՞լ են, արդյոք, ոսկրերի կոտրվածքներ` ընկնելուց կամ թույլ հարվածից հետո:

2. Ձեր ծնողների մոտ ձևավորվե՞լ է կուզ` տարիների ընթացքում:

3. Դուք 40 կամ ավելի տարեկա՞ն եք:

4. Եղե՞լ են Ձեզ մոտ ոսկրերի կոտրվածքներ թեթև ընկնելուց հետո:

5. Հաճա՞խ եք ընկնում (նախորդ տարվա ընթացքում` 1 անգամից ավելի) կամ արդյո՞ք ունեք ընկնելու վախ` առողջական վիճակի պատճառով:

6. Նկատե՞լ եք արդյոք հասակի նվազում (40 տարեկանից հետո` ավելի քան 3 սմ):

7. Արդյո՞ք Ձեր մարմնի քաշը ցածր է (միջինը` 58 կգ-ից պակաս):

8. Դուք երբևիցե ընդունե՞լ եք կորտիկոստերոիդային հաբեր (մեթիլպրեդնիզոլոն, պրեդնիզոլոն և այլն) 3 ամսից ավելի տևողությամբ (սրանք, սովորաբար, նշանակվում են այնպիսի հիվանդությունների դեպքում, ինչպիսիք են ասթման, ռևմատոիդ արթրիտը և այլ քրոնիկական բորբոքային հիվանդությունները):

9. Ներկայում ունե՞ք կամ երբևէ ախտորոշվե՞լ է Ձեզ մոտ ռևմատոիդ արթրիտ:

10. Ունե՞ք կամ երբևէ  ախտորոշվե՞լ է Ձեզ մոտ վահանաձև գեղձի կամ հարվահանա գեղձի հիվանդություն:

11. Հաճախակի՞ եք չարաշահում ալկոհոլը (օրական 2 բաժակից ավելի):

12. Ներկայում կամ երբևէ ծխե՞լ եք:

13. Արդյո՞ք Ձեր ֆիզիկական ակտիվությունը օրվա մեջ ոչ ավելի է, քան 30 րոպեն:

14. Արդյո՞ք տարբեր պատճառներով անբավարար եք օգտագործում կաթ և այլ կաթնամթերք և չեք ընդունում կալցիումի պատրաստուկներ:

15. Արդյո՞ք օրվա ընթացքում դրսում արևի ճառագայթների անմիջական ազդեցության տակ անց եք կացնում ավելի պակաս ժամանակ, քան 10 րոպե և չեք ընդունում լրացուցիչ վիտամին D:

45 տարեկանից բարձր կանանց համար.

16. Արդյո՞ք դաշտանադադարը սկսել է 45 տարեկանից շուտ:

17. Եղե՞լ են դաշտանային ցիկլի ընդհատումներ 12 ամիս անընդմեջ կամ ավելի (ընդհատումներ, որոնք կապված չեն հղիության, դաշտանադադարի և արգանդի հեռացման հետ):

18. Կատարվե՞լ է Ձեզ մոտ ձվարանների հեռացում (օվարիէկտոմիա) մինչև 50 տարեկանը` առանց հետագա փոխարինող հորմոնային դեղերի նշանակման:

Տղամարդկանց համար.

19. Եղե՞լ են խնդիրներ սեռական ոլորտում:

 

 

Ստորև օստեոպորոզին վերաբերող նախորդ հարցազրույցներն են.

 

Օստեոպորոզը` բուժել, չշրջանցե՛լ: «Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով դասընթացներ


Օստեոպորոզ. հաճախ տրվող հարցերի (ՀՏՀ) պատասխաններն օստեոպորոզին վերաբերող դասընթացների շրջանակում: ՀՏՀ 1


«Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով դասընթացի շրջանակում. ինչու՞ են կանայք ավելի հաճախ հիվանդանում օստեոպորոզով: ՀՏՀ 2


Սկզբնաղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Դաշտանի առանձնահատկությունները դեռահասների մոտ․ Արմինե Դումանյան. morevmankan.am
Դաշտանի առանձնահատկությունները դեռահասների մոտ․ Արմինե Դումանյան. morevmankan.am

Ե՞րբ է սկսվում սեռական հասունացումը աղջիկների մոտ։

Սեռական հասունացումն այն փուլն է, որի ընթացքում դեռահասները ենթարկվում են...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Նախադաշտանային համախտանիշ․ Նոնա Ֆրոլովա. morevmankan.am
Նախադաշտանային համախտանիշ․ Նոնա Ֆրոլովա. morevmankan.am

Ի՞նչ է նախադաշտանային համախտանիշը։

Նախադաշտանային համախտանիշը (ՆՀ) ախտանշանների խումբ է, որն արտահայտվում է...

Կնոջ հորմոնները. morevmankan.am
Կնոջ հորմոնները. morevmankan.am

Հորմոնները կենսաբանական ակտիվ նյութեր են, որոնք ապահովում են ամբողջ օրգանիզմի բարդ կենսագործունեությունը: Նրանք արտադրվում են էնդոկրին գեղձերի և տարբեր օրգաններում ու հյուսվածքներում տեղակայված բջիջների կողմից...

Ներզատաբանություն
Ցիկլի ո՞ր օրը իրականացնել կնոջ փոքր կոնքի ՈՒՁՀ. morevmankan.am
Ցիկլի ո՞ր օրը իրականացնել կնոջ փոքր կոնքի ՈՒՁՀ. morevmankan.am

Փոքր կոնքի ՈՒՁՀ-ն կնոջ վիճակի /վերարտադրողական օրգանների և առողջական վիճակի/ գնահատման ամենատեղեկատվական  հետազոտությունն է: Այն չունի հակացուցումներ, լիովին անվնաս է հղիների համար...

Ներարգանդային պարույրի տեղադրումը և հեռացումը․ մանկաբարձ-գինեկոլոգ Գարիկ Մուրադյան. morevmankan.am
Ներարգանդային պարույրի տեղադրումը և հեռացումը․ մանկաբարձ-գինեկոլոգ Գարիկ Մուրադյան. morevmankan.am

Ներարգանդային պարույրի / ՆԱՊ/ առավելությունները մյուս հակաբեղմնավորիչ միջոցների նկատմամբ


ՆԱՊ-ը բեղմնականխման ամենատարածված և արդյունավետ միջոցներից մեկն է...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Նախադաշտանային համախտանիշ. հարցազրույց մանկաբարձ–գինեկոլոգ Արմինե Դումանյանի հետ. morevmankan.am
Նախադաշտանային համախտանիշ. հարցազրույց մանկաբարձ–գինեկոլոգ Արմինե Դումանյանի հետ. morevmankan.am

Նախադաշտանային համախտանիշը հոգեբանական, հուզական, վարքային և սոմատիկ (մարմնական) ախտանշանների դրսևորումն է դաշտանային ցիկլի երկրորդ կեսում՝ ավելի հաճախ դաշտանից 2-7 օր առաջ...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Հակացուցումներ` հղիության երրորդ եռամսյակում. morevmankan.am
Հակացուցումներ` հղիության երրորդ եռամսյակում. morevmankan.am

Հղիության երրորդ եռամսյակը հղի կնոջ համար բավականին բարդ շրջան է: Երեխան չափերով արդեն մեծ է և որովայնի չափն էլ անհարմարությունների պատճառ է դառնում...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Դաշտանային ցիկլի խանգարումները. հարցազրույց մանկաբարձ-գինեկոլոգ Մարիամ Հակոբյանի հետ. morevmankan.am
Դաշտանային ցիկլի խանգարումները. հարցազրույց մանկաբարձ-գինեկոլոգ Մարիամ Հակոբյանի հետ. morevmankan.am

Դաշտանային ցիկլի խանգարումը վիճակ է, որի դեպքում փոփոխվում է վերարտադրողական համակարգի օրգանների աշխատանքը: Նման խանգարումներ տեղի են ունենում գրեթե բոլոր կանանց մոտ...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Մետրոսալպինգոգրաֆիա. morevmankan.am
Մետրոսալպինգոգրաֆիա. morevmankan.am

Որոշ դեպքերում, հատկապես, եթե կնոջ մոտ անամնեզում նշվում են վիրաբուժական միջամտություններ, բժիշկը կարող է արգանդի փողերի հետազոտման համար դիմել ավանդական մեթոդներից` մետրոսալպինգոգրաֆիային (ՄՍԳ)...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Սպերմատոզոիդների շարժունակությունը. morevmankan.am
Սպերմատոզոիդների շարժունակությունը. morevmankan.am

Տղամարդու վերարտադրողական գործունեության ամենակարևոր ցուցանիշը սպերմատոզոիդների շարժունակությունն է, որը որոշվում է սպերմագրամայի օգնությամբ...

Առողջ տղամարդ Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա Ուրո-անդրոլոգիա
Ինչպե՞ս են ազդում կնոջ հորմոններն ուղեղի վրա. urolog.am
Ինչպե՞ս են ազդում կնոջ հորմոններն ուղեղի վրա. urolog.am

Շատ է խոսվում կնոջ և տղամարդու ուղեղի տարբերության մասին: Իրականում այդ տարբերությունը կարող է նշանակություն ունենալ առողջության համար: Օրինակ, կանայք ավելի շատ են ունենում տագնապ, դեպրեսիա, գլխացավեր...

Արգանդի փողերի անցանելիության ուլտրաձայնային հետազոտություն. morevmankan.am
Արգանդի փողերի անցանելիության ուլտրաձայնային հետազոտություն. morevmankan.am

Արգանդի փողերի և արգանդի հետազոտության (էխոհիստերոսալպինգոսկոպիա. ԷՀՍՍ) գործընթացում մեծ դեր ունի ուլտրաձայնային հետազոտությունը (ՈՒՁՀ)...

Ախտորոշում Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Հեշտոցի չորություն. urolog.am
Հեշտոցի չորություն. urolog.am

Հեշտոցի պատերը, սովորաբար, պատված են թափանցիկ հեղուկի բարակ շերտով: Իսկ կանանց հորմոնը՝ էստրոգենը, կարևոր դեր է խաղում հեշտոցի խոնավության պահպանման, ինչպես նաև նրա լորձաթաղանթի առողջության հարցում...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Արգանդի վզիկի քաղցկեղի վաղ ախտորոշում. «Նաիրի» ԲԿ մանկաբարձ-գինեկոլոգ Կարինե Սարգսյան. nairimed.com
Արգանդի վզիկի քաղցկեղի վաղ ախտորոշում. «Նաիրի» ԲԿ մանկաբարձ-գինեկոլոգ Կարինե Սարգսյան. nairimed.com

Վիճակագրական տվյալներով, արգանդի վզիկի քաղցկեղը երրորդ տեղն է զբաղեցնում կրծքագեղձի քաղցկեղի և էնդոմետրիումի քաղցկեղից հետո, ուստի թեման պահանջում է հատուկ ուշադրություն...

Ախտորոշում Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Պրոստատիտը և կանանց առողջությունը (Prostatitis and women’s health). urolog.am
Պրոստատիտը և կանանց առողջությունը (Prostatitis and women’s health). urolog.am

Պրոստատիտը շագանակագեղձի սուր կամ քրոնիկ բորբոքումն է: Պրոստատիտով հիվանդանում են 30-50 տարեկան տղամարդիկ: Տղամարդկանց բոլոր ուրոլոգիական հիվանդությունների շարքում մեծ տեղ է զբաղեցնում այս հիվանդությունը...

ՏՂԱՄԱՐԴ: Հիվանդություններ

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ