Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Հղիություն, ծննդաբերություն

 

 

 

 

Ֆոլաթթվի և մագնեզիումի կարևորությունը հղիության ժամանակ. հարցազրույց Լուսինե Մանուկյանի հետ. morevmankan.am

Ֆոլաթթվի և մագնեզիումի կարևորությունը հղիության ժամանակ. հարցազրույց Լուսինե Մանուկյանի հետ. morevmankan.am

Ինչո՞ւ է իր կարևորությամբ ֆոլաթթուն առանձնանում:


Հղիության ընթացքում լիարժեք սնունդը, վիտամինների և հանքանյութերի ընդունումը շատ կարևոր է: Սակայն կան ավելի կարևորագույն վիտամիններ և հանքանյութեր, որոնք առանձնահատուկ դեր ունեն նորմալ հղիության ընթացքի համար:

Դրանցից է ֆոլաթթուն՝ վիտամին B9-ը, որն անփոխարինելի է, և խորհուրդ է տրվում ընդունել բոլոր հղիներին: Դա ամրագրված է ԱՀԿ կողմից մշակված ուղեցույցներում: Ապացուցողական բժշկության վրա հիմնված հետազոտությունները ցույց են տվել, որ ֆոլաթթվի պակաս դիտվում է աշխարհի կանանց գրեթե կեսի մոտ: Մանկաբարձ-գինեկոլոգները խորհուրդ են տալիս ֆոլաթթու ընդունել դեռևս հղիության պլանավորման շրջանում և հղիության ընթացքում՝ հատկապես մինչև 13 շաբաթականը՝ առաջին եռամսյակում:

Ինչո՞վ է վտանգավոր ֆոլաթթվի պակասը:   


Ֆոլաթթուն մասնակցում է նյութափոխանակային բազմաթիվ գործընթացների, և նրա անբավարարությունը հղի կնոջ մոտ կարող է մի շարք ախտաբանական վիճակներ առաջացնել: Նրանից է կախված նաև պտղի նորմալ զարգացումը. պտուղը յուրացնում է մոր օրգանիզմի ֆոլաթթվի մեծ քանակությունը:

Ֆոլաթթվի պակասը կարող է պտղի ներարգանդային արատների զարգացման պատճառ դառնալ, որոնցից են նյարդային համակարգի արատները (ուղեղի թերզարգացումը, նյարդային խողովակի դեֆեկտները և այլն): Կարող են զարգանալ նաև այլ արատներ, օրինակ` քիմքի (գայլի երախ), սրտի արատներ:

Ֆոլաթթվի անբավարարությունը բարձրացնում է կրելախախտի, հեստոզի զարգացման վտանգը: Ներկայում շատ հղիների մոտ զարգանում են վասկուլոպաթիաներ՝ անոթային, ընկերքի անոթների արյան շրջանառության խանգարումներ, որոնք, ի վերջո, կարող են ընկերքի շերտազատման պատճառ լինել:

Ֆոլաթթվի անբավարարության ժամանակ ի հայտ ի՞նչ ախտանշաններ են ի հայտ գալիս:


Ֆոլաթթվի պակասի ժամանակ հղի կնոջ մոտ առաջանում է մաշկային ծածկույթների գունատություն, գերհոգնածության զգացողություն, տրամադրության հաճախակի անկում, գլխուղեղի գործառույթների՝ հիշողության, ուշադրության և կենտրոնացման վատացում: Ֆոլաթթվի պակասը հղիի մոտ կարող է առաջացնել նաև սակավարյունություն:

Ի՞նչ հիմունքների վրա է նշանակվում ֆոլաթթու:


Ըստ ԱՀԿ ուղեցույցների, ֆոլաթթվի ընդունումը պետք է սկսել 2-3 ամիս առաջ` նախքան հղիության պլանավորումը: Դա հնարավորություն է տալիս լրացնել նրա պակասը և 75 տոկոսով կանխարգելել հնարավոր բարդությունները: Ընդունման տևողությունը և չափաքանակը որոշվում է հղիությունը հսկող մանկաբարձ-գինեկոլոգի կողմից` անհատական մոտեցմամբ:

Նախկինում խորհուրդ էր տրվում ֆոլաթթու ընդունել մինչև 12-13 շաբաթական հղությունը, սակայն ներկայում նշանակվում է նաև հղիության երկրորդ, երրորդ եռամսյակներում` հատկապես, եթե հղիի մոտ առկա են ժառանգական թրոմբոֆիլիայի տարբեր տեսակներ: Եթե անգամ հղին ֆոլաթթվի պակաս չունի, միևնույն է, նա պետք է ստանա ֆոլաթթու` հաբերի տեսքով:

Երբեմն B9 վիտամին տրվում է բավականին երկար ժամանակ, եթե առկա է ցուցում: Օրինակ` հղիի մոտ վասկուլոպաթիա, որովհետև ֆոլաթթվի անբավարարության արդյունքում՝ վասկուլոպաթիաներով պայմանավորված, կարող է առաջանալ ընկերքի վաղաժամ շերտազատում և, արդյունքում, վաղաժամ ծննդաբերություն:

Ընդհանրապես, հղիության ժամանակ ֆոլաթթվի խորհուրդ տրվող չափաբաժինը կազմում է օրական 400-600 միկրոգրամ (400 մկ/գր-ը կանխարգելիչ դեղաչափն է):  Որոշ դեպքերում՝ բարդացած մանկաբարձական անամնեզով կանանց  (կրելախախտ, պրէկլամպսիա, էկլամպսիա, արատով երեխա և այլն), բժիշկը դեղաչափը կարող է հասցնել մինչև 800 միկրոգրամի:  

Հնարավո՞ր է ֆոլաթթվի պակասը լրացնել սննդամթերքի միջոցով:


Ֆոլաթթվի պահանջը սննդով հնարավոր չէ բավարարել, բայց մասնագետները խորհուրդ են տալիս` դեղորայքի հետ համատեղ, սննդում ներառել ֆոլաթթու պարունակող մթերքներ: Ֆոլաթթու մեծ քանակությամբ պարունակում է լյարդը, ընդեղենը (ընկույզ, նուշ, պնդուկ), կանաչ բանջարեղենը (լոբի, թրթնջուկ, հազար և այլն):

Ո՞րն է մագնեզիումի դերը:


Հղիության ժամանակ այն նշանակվում է, որովհետև մասնակցում է օրգանիզմի նյութափոխանակային ու էներգետիկ գործընթացներին, և պատասխանատու է էներգիայի կուտակման համար այն օրգան-համակարգերում, որոնք ունեն միտոխոնդրիումների մեծ քանակ, ինչն անվանում են նաև ներբջջային «մարտկոցիկ»:

Մագնեզիումը կարգավորում է զարկերակային ճնշումը, բարելավում է նյարդային համակարգի աշխատանքը, հղիության ժամանակ՝ ազդելով բջջային մակադակով, նպաստում է արգանդի հիպերտոնուսի՝ լարվածության թուլացմանը, և նորմալ տոնուսի պահպանմանը:

Ապահովում է պտղի նորմալ զարգացումը, հանում է նյարդային լարվածությունը, հղիությունից առաջացած գերզգայունությունը, ունի հանգստացնող ազդեցություն նյարդային համակարգի վրա, օգնում է առողջ քուն ունենալուն, նվազեցնում է մկանային ջղակծկումների առաջացման վտանգը:

Ի՞նչ խնդիրներ են ի հայտ գալիս մագնեզիումի պակասի դեպքում:


Մագնեզիումի պակասը հետազոտությունների միջոցով դժվար է հայտնաբերել, որովհետև այն կարող է լինել նորմայի ստորին սահմանում, բայց հղի կնոջ օրգանիզմի համար այդ քանակը լինի անբավարար:

Մագնեզիումի պակասով պայմանավորված խանգարումները կարելի է բաժանել երկու խմբի: Առաջինի դեպքում հղիի մոտ ախտանշաններն առավել արտահայտված են նյարդային համակարգի կողմից՝ գերգրգռվածություն, հուզական վիճակ: Դա արդյունք է այն բանի, որ մագնեզիումի պակասի ժամանակ մկանային բջիջները և նեյրոններն անընդհատ գտնվում են գերգրգռված վիճակում, որը բերում է՝ մի կողմից հուզական անկայունության՝ տրամադրության անկման, մյուս կողմից` մկանների ջղակծկումների, որոնք հղիների մոտ ավելի շատ արտահայտվում են ձկնամկանում:

Երկրորդ խմբում սիրտ-անոթային համակարգի խնդիրներն են, որոնք արտահայտվում են զարկերակային ճնշման կտրուկ անկմամբ (գլխացավ), հոգնածության զգացողությամբ: Կծկումային վիճակը կարող է բերել նաև սրտամկանի գերլարված աշխատանքի, որն արտահայտվում է սրտի ռիթմի խանգարումներով՝ առիթմիաներով:
 
Ըստ  վերջին տարիների հետազոտությունների` մագնեզիումի երկարատև պակասի դեպքում հղիի մոտ կարող է զարգանալ սակավարյունություն:

Մագնեզիումը որպես էներգափոխանակության գլխավոր կարգավորող, մեծ դեր ունի նաև պտղի նորմալ զարգացման համար, ուստի նրա պակասը վտանգավոր է նաև պտղի համար: Այն կարող է բերել ներարգանդային աճի դանդաղման: Պտղի և նորածնի մոտ կարող է մեծանալ շաքարային դիաբետի և սիրտ-անոթային համակարգի հիվանդությունների զարգացման վտանգը:

Ինչպե՞ս է նշանակվում մագնեզիումը հղիության ժամանակ:


Մագնեզիումը կարելի է նշանակել (ըստ ցուցումների) հղիության փոքր ժամկետներից՝ 4-5 շաբաթականից մինչև 36 շաբաթականը: Մագնեզիումի պակաը կարող է առաջացնել արգանդի կծկումներ, որոնք կարող են վաղաժամ ծննդաբերության պատճառ դառնալ: ԱՀԿ վերջին շրջանում իրականացված հետազոտություններից պարզվել է, որ մագնեզիումի ընդունումը 4-5 շաբաթականից նվազեցնում է հղիության վաղաժամ ընդհատման վտանգը:

Մագնեզիումը հղիի օրգանիզմում լավ ներծծվում և յուրացվում է վիտամին B6-ի (պիրիդոքսին) առկայությամբ, որի շնորհիվ այդ հանքանյութը հեշտությամբ թափանցում է բջիջների մեջ և երկար պահպանվում այնտեղ: Այդ պատճառով մագնեզիումի պատրաստուկները հաճախ նշանակվում են B6-ի հետ համատեղ:
 
Ընդհանրապես, ոչ հղի կանանց համար մագնեզիումի օրական չափաբաժինը 280 մգ է, իսկ հղիության ժամանակ, ծննդաբերությունից հետո՝ կերակրման ժամանակ, նշանակվում է 360-400 մգ:

Մագնեզիումի պատրաստուկները նշանակում և չափաբաժինը որոշում է մանկաբարձ-գինեկոլոգը: Ինքնաբուժությամբ զբաղվել չի՛ կարելի:

Մագնեզիում պարունակում է բրինձը, սև հացը, լոբին, ձուն, բանանը, ընդեղենը, վարսակը, քունջութը, դդմի կորիզները:

Սկզբնաղբյուր. morevmankan.am
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Ուշ վերատադրողական տարիք. morevmankan.am
Ուշ վերատադրողական տարիք. morevmankan.am

Կրթությունը, կարիերան, հասարակական կարգավիճակի որոշ նվաճումները պահանջում են վերանայել վերաբերմունքն այնպիսի կարևոր գործառույթի նկատմամբ, ինչպիսին վերարտադրողությունն է...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Հիստերոսկոպիա ԱՄԲ-ից առաջ. morevmankan.am
Հիստերոսկոպիա ԱՄԲ-ից առաջ. morevmankan.am

Օժանդակ վերարտադրողական մեթոդների արդյունավետությունը ապահովող կարևոր միջոց է ճիշտ ախտորոշումը: Այդպիսի մեթոդներից է հիստերոսկոպիան...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Ճանաչեք հղիության ընթացքում վտանգի նշանները. morevmankan.am
Ճանաչեք հղիության ընթացքում վտանգի նշանները. morevmankan.am

Հիշեք, անհրաժեշտ է անհապաղ դիմել հիվանդանոց, եթե առկա է...

Ինչպես՞ է ազդում էլեկտրոնային և տաքացվող ծխախոտը հղիության վրա. morevmankan.am
Ինչպես՞ է ազդում էլեկտրոնային և տաքացվող ծխախոտը հղիության վրա. morevmankan.am

Տեխնոլոգիաների զարգացումը չի շրջանցել նաև ծխախոտի արդյունաբերությունը։ Վերջին տարիներին շուկայում են հայտնվել նոր արտադրատեսակներ, որոնք, ըստ արտադրողների...

Վնասակար սովորություններ
Կարո՞ղ է դաշտան լինել հղիության ժամանակ. morevmankan.am
Կարո՞ղ է դաշտան լինել հղիության ժամանակ. morevmankan.am

Հղիության ընթացքում հեշտոցից արյունային արտադրությունը կարող է անհանգստացնել յուրաքանչյուր կնոջ: Ոմանք դա շփոթում են դաշտանի հետ, հատկապես, երբ արտադրությունը...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Հնարավո՞ր է հղիանալ մեկ ձվարանով
Հնարավո՞ր է հղիանալ մեկ ձվարանով

Միակողմանի ձվարանի հեռացումը (օվարիոէկտոմիա) հաճախ հանդիպող վիրահատական միջամտություն է: Այն իրականացվում է ձվարանում բարորակ կամ կիստոզ գոյացությունների, արտահայտված էնդոմետրիոզի...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Նախաիմպլանտացիոն թեստավորում. morevmankan.am
Նախաիմպլանտացիոն թեստավորում. morevmankan.am

Նախաիմպլանտացիոն գենետիկ թեստավորումը (ՆԳԹ, PGT) հնարավորություն է տալիս նախքան իմպլանտացիան ուսումնասիրել էմբրիոնի գեները և քրոմոսոմները: Այս թեստավորումը ցուցված է այն զույգերին, որոնց մոտ նախկինում...

Պերինատոլոգիա, մանկաբարձություն և ուրո-գինեկոլոգիա
Հղիության վաղ ախտորոշում. ինչո՞ւ է դա կարևոր. morevmankan.am
Հղիության վաղ ախտորոշում. ինչո՞ւ է դա կարևոր. morevmankan.am

Կանայք գիտեն, որ դաշտանի ուշացումը, սրտխառնոցը, թուլությունը, ախորժակի փոփոխությունը և այլ նշաններ ոչ միշտ են վկայում հղիության մասին: Գինեկոլոգները ինքնազգացողության այդ փոփոխությունները համարում են...

Մարդկանց 30 տոկոսը տեղյակ չէ հղիության ընթացքի վրա ծխելու և երկրորդային ծխի բացասական ազդեցության մասին. morevmankan.am
Մարդկանց 30 տոկոսը տեղյակ չէ հղիության ընթացքի վրա ծխելու և երկրորդային ծխի բացասական ազդեցության մասին. morevmankan.am

Համաձայն Հայաստանում իրականացված հետազոտությունների տվյալների, ամեն օր ծխող կանանց քանակը 2023 թվականին կազմել է 2.3%, որը բարձր ցուցանիշ չէ...

Վնասակար սովորություններ
Որքա՞ն ավելի շատ պետք է ուտել հղիության ժամանակ. morevmankan.am
Որքա՞ն ավելի շատ պետք է ուտել հղիության ժամանակ. morevmankan.am

Առաջին եռամսյակում Ձեզ հարկավոր չէ որևէ ավելորդ բաժին ուտել։ Երկրորդ եռամսյակում անհրաժեշտ կլինի օրական լրացուցիչ 340 կալորիա, իսկ երրորդ եռամսյակում՝ օրական շուրջ 450 կալորիա...

Ի՞նչ մթերքից պետք է խուսափել հղիության ժամանակ. morevmankan.am
Ի՞նչ մթերքից պետք է խուսափել հղիության ժամանակ. morevmankan.am

Հղիությունը կնոջ կյանքի, թերևս, ամենասպասված և գեղեցիկ պահերից է, որի ժամանակ ցանկալի է հետևել որոշ կանոնների՝ հատկապես ճիշտ սննդակարգի պահպանմանը։ Պետք է հիշել, որ հղիներն ավելի...

Ինչպե՞ս պահպանել ճիշտ սննդակարգը հղիության ընթացքում. morevmankan.am
Ինչպե՞ս պահպանել ճիշտ սննդակարգը հղիության ընթացքում. morevmankan.am

Սրտանց շնորհավորում ենք հղիության կապակցությամբ․․․

Միևնույն ժամանակ, հղիությունն առաջացնում է մի շարք բնական հարցեր՝ հղիության ընթացքում...

Ալկոհոլի օգտագործումը հղիության ընթացքում
Ալկոհոլի օգտագործումը հղիության ընթացքում

Ալկոհոլի օգտագործումը շարունակում է մնալ հանրային առողջության հիմնական խնդիրներից մեկը, ինչն արդի է նաև Հայաստանում, այդ թվում նաև կանանց շրջանում: Պաշտոնական վիճակագրության համաձայն...

Սննդի անվտանգությունը հղիության ընթացքում. morevmankan.am
Սննդի անվտանգությունը հղիության ընթացքում. morevmankan.am

Սննդային թունավորումները և սննդամթերքի հետ փոխկապակցված հիվանդությունները շարունակում են մնալ արդի հիմնախնդիր, ինչը հատկապես կարևոր է Ամանորի նախաշեմին և տոների ընթացքում։ Այսպես, համաձայն պաշտոնական...

Ինչպե՞ս է իրականացվում հղիների գենետիկ խորհրդատվությունը
Ինչպե՞ս է իրականացվում հղիների գենետիկ խորհրդատվությունը

Հղի կնոջը գենետիկ խորհրդատվության է ուղղորդում հղիությունը վարող գինեկոլոգը:

Նախքան գենետիկ խորհրդատվության ուղղորդելը իրականացվում են...

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ