Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Առողջապահություն 4.2011

Հարթաթաթություն

Հարթաթաթություն

Հաշվի առնելով hարթաթաթության կամ տափակաթաթության տարածվածությունը, կարելի է այն համարել սոցիալական բնույթի հիվանդություն. երեխաների մեծ մասի մոտ հայտնաբերվում են հենաշարժական ապարատի էական շեղումներ, այդ թվում` նաև հարթաթաթություն: Ոտնաթաթի կառուցվածքի և ֆունկցիայի խանգարումը բացասաբար է անդրադառնում ընդհանուր առողջական վիճակի վրա` օրգանիզմի դիմադրողականությունն ընկնում է, աշխատունակությունը` նվազում, մեծանում է սկոլիոզի, կոշտուկների առաջացման վտանգը:

 

Հարթաթաթությունը հենաշարժական համակարգի հիվանդություն է, որն արտահայտվում է ոտնաթաթի կամարի կորության բացակայությամբ կամ ոտնաթաթի` դեպի դուրս որոշակի շեղումով: Այն լինում է երկայնական, լայնական և խառը տիպերի: Լայնական հարթաթաթության դեպքում ոտնաթաթի լայնական կամարը հարթված է, նրա առաջին բաժինը հենվում է նախագարշապարի բոլոր հինգ ոսկրերի գլխիկների վրա, այլ ոչ թե առաջինի և հինգերորդի, ինչպես լինում է բնականոն ոտնաթաթի դեպքում: Երկայնականի ժամանակ հարթված է ոտնաթաթի երկայնական կամարը, և ոտնաթաթը հենվում, ներբանը հատակին է հպվում ողջ մակերեսով:

 

Հարթաթաթությունն առաջանում է ժառանգական նախահակվածության, ոտնաթաթի ոսկրերի և կոճի վնասվածքների, ոտնաթաթերի գերծանրաբեռնվածության, ինչպես նաև սխալ ընտրված կոշիկի և ավելորդ քաշի պատճառով: Երբեմն հարթաթաթությունը, որպես «մասնագիտական հիվանդություն», առաջանում է կանգնած դիրքով երկարատև աշխատող մարդկանց մոտ` վարսավիրներ, վաճառողներ և այլն:

 

Հարթաթաթության առավել վաղ ախտանիշներն են ոտքերի արագ հոգնելը, ոտնաթաթի սրունքի և ազդրի մկանների, գոտկատեղի «մղկտացող» ցավերը: Երեկոյան կարող է ոտնաթաթի այրոց առաջանալ, իսկ գիշերը անհետանալ:

 

Արտահայտված հարթաթաթության ժամանակ ոտնաթաթը երկարում է, միջին մասում` լայնանում, սովորաբար մաշվում են կոշիկի ներբանի ներսային կողմն ու կրունկը:

 

Հարթաթաթության կանխարգելման ամենաարդյունավետ եղանակը նախադպրոցական տարիքի երեխաների շրջանում դրա վաղ հայտնաբերումն է զարգացման նախնական փուլում, և այնպիսի միջոցների ձեռնարկումը, որոնք կնպաստեն մկանների զարգացմանն ու ամրապնդմանը, նրանց ուժի, հոդային աճառների ու կապանների առաձգականությանը:

 

Երեխան քայլելու ժամանակ ոտքերը լայն է դնում, այդպիսով ավելացնելով հենման մակերեսը: Դա նորմալ է, բայց 2-3 տարեկան հասակում պետք է կազմավորվի ճիշտ քայլք, այսինքն` նա ոտնաթաթերը դնի զուգահեռ և իրարից որոշակի հեռավորության վրա: Եթե քայլքը ճիշտ է, ապա ոտնաթաթերի վրա ծանրաբեռնվածությունը հավասարաչափ է բաշխվում, հակառակ դեպքում կարող է հարթաթաթություն առաջանալ:

 

Երեխայի համար շատ օգտակար է բոկոտն քայլելը` դրսում հողի, ավազի և խոտի, տանը` գորգի վրա:

 

Զբոսանքի ժամանակ երեխայի շարժումները չպետք է սահմանափակել, սակայն եթե զբոսանքից կամ խաղից հետո նա գանգատվում է ոտնաթաթերի ցավերից, պետք է բժիշկ-օրթոպեդի դիմել: Ոտնաթաթերի ցավը, ինչպես նաև հոգնածությունը և թմրածությունը նպաստում են հիվանդության զարգացմանը: Ոտնաթաթում կառուցվածքային փոփոխություններ առաջանում են ժամանակի ընթացքում, ուստի անհրաժեշտ է, որ ծնողները ուշադիր լինեն և չանտեսեն երեխայի ոտնաթաթի մկանների թուլությունը և ներբանի կորության նկատելի փոփոխությունները:

 

Ներկայումս երեխաների մեծ մասի ֆիզիկական պատրաստականությունը, ցավոք սրտի, ցածր է: Նրանք հիմնականում շատ քիչ են շարժվում, պասիվ են, ժամերով նստում են հեռուստացույցի կամ համակարգչի առջև, իսկ մանկապարտեզում և դպրոցում ֆիզիկական դաստիարակության դրվածքը շատ թույլ է: Եթե երեխան քիչ է խաղում, վազում, ցատկոտում` արյան շրջանառությունը խանգարվում է, մկանները չեն սնվում, թուլանում են և ենթարկվում ատրոֆիայի` ապաճման: Երեխան աճում է, ավելանում է նրա քաշը և, բնականաբար, ծանրաբեռնվածությունը ոտնաթաթերի վրա: Այդ ամենի հետևանքով օրգանիզմի դիմադրողականությունն ընկնում է, ոսկրային համակարգը` թուլանում:

 

Երեխան պետք է շատ շարժվի, քանի որ ուժեղ և լավ զարգացած մկանները հարթաթաթության կանխարգելման հիմնական պայմաններն են:

 

Թեստի միջոցով կարելի է որոշել` հարթաթաթություն ունեք, թե ոչ: Դրա համար ոտնաթաթի ներբանը ներկեք որևե ներկանյութով և կանգնեք սպիտակ թղթի վրա: Բնականոն ոտնաթաթի դեպքում ներբանի կամարը չի դրոշմվում, իսկ եթե պատկերը այնպիսին է, որ կասկածի տեղիք է տալիս, ապա անմիջապես դիմեք բժիշկ-օրթոպեդի:

 

Հարթաթաթության կանխարգելման համար կարևոր նշանակություն ունի կոշիկի ճիշտ ընտրությունը: Հարմարավետ, ճիշտ ընտրված կոշիկը կարևոր է ոտնաթաթի նորմալ ձևավորման համար: Այն չպետք է նեղ կամ չափազանց ազատ լինի, կրունկի բարձրությունը` գերազանցի 3-4 սմ-ն: Այս չափանիշներին չհամապատասխանող կոշիկը վնասակար է ոտնաթաթի համար և կարող է որոշակի հիվանդությունների պատճառ դառնալ: Կանայք բարձրակրունկ կոշիկներ պետք է հագնեն օրվա ընթացքում 2 ժամից ոչ ավելի:

 

Կոշիկը ճիշտ ընտրելու համար անհրաժեշտ է ոտնաթաթի իրական չափսը որոշել կանգնած վիճակում, չմոռանալով, որ ծանրաբեռնվածության ժամանակ ավելանում է ոտնաթաթի թե երկարությունը, և թե լայնությունը: Կոշիկը հագնելուց հետո պետք է կարողանաք ազատ շարժել ոտքի մատները: Նոր կոշիկներն առաջին օրերին հագեք 1-1,5 ժամից ոչ ավելի` աստիճանաբար ավելացնելով ժամանակը:

 

Ցանկալի է գնել լայն, չափավոր բարձր թաթերով, կոշտ հետնամասով, բնական կաշվից կարված կոշիկներ, որոնք ունենան միջադիր-սուպինատորներ: Դրանք ճիշտ ընտրված, հարմարավետ կոշիկների անբաժանելի մասն են կազմում, սակայն ոչ բոլորի մեջ կան: Եթե չկան` գնեք: Սուպինատորների շնորհիվ քայլքը դառնում է հարմարավետ, պահպանվում է ոտնաթաթի կամարների բնականոն վիճակը, բարելավվում ոտնաթաթերում արյան շրջանառությունը, նվազում դրանց ծանրաբեռնվածությունը:

 

Կրկին հիշեցնենք, որ առողջ ոտքերը ամբողջ օրգանիզմի նորմալ աշխատանքի հիմնական պայմանն են, ուստի դրանց ճիշտ խնամքը կօգնի խուսափել տարբեր անցանկալի երևույթներից: Ամեն օր քնելուց առաջ ոտքերը գոլ ջրով և օճառով լվացեք, թեթևակի մերսեք, օգտավետ են նաև ծովի աղով կամ եղեսպակով լոգանքները: Այս բոլորը կօգնեն թոթափել ծանրաբեռնված օրվա հոգնածությունը և հանգստացնող ազդեցություն կունենան:

Հեղինակ. Անահիտ Մարտիրոսյան Ֆիզիկական կուլտուրայի հայկական պետական ինստիտուտի կինեզիոլոգիայի ամբիոն
Սկզբնաղբյուր. Առողջապահություն 4.2011 (293)
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Մեդ-Պրակտիկ

13.02.2015

Բարև Ձեզ հարգելի Ա.,այո հնարավոր է ցավերը կապված են հարթաթաթության հետ: Ինչ վերաբերում է պարելուն, ապա այն չի կարող նպաստել դրա շատացմանը: 

Ա.

30.01.2015

Բարև Ձեզ:Ես ունեմ բնածին հարթաթաթություն:Հիմա հաճախում եմ պարի ու անընդհատ ցավեր եմ զգում աջ ոտնաթաթիս շրջանում:Կարող է դա պայմանավորված լինել հարթաթաթությամբ, և եթե այո,պարը կարող է նպաստել դրա խորացմանը?

Կարդացեք նաև

2012 թ. հունվարից սկսած «Առողջապահությունն» ունենալու է տեղեկատվական, վերլուծական, հանրամատչելի ուղղվածություն
2012 թ. հունվարից սկսած «Առողջապահությունն» ունենալու է տեղեկատվական, վերլուծական, հանրամատչելի ուղղվածություն

Աշխարհն այսօր հեղեղված է հազարավոր լրատվամիջոցների տարաբնույթ հաղորդագրություններով: Ժամանակակից մարդն իր առօրյա կյանքում գրեթե միշտ հաղորդակից է դառնում օրվա նորություններին...

«Առողջապահությունը» 55 Տարեկան է
«Առողջապահությունը» 55 Տարեկան է

«Արմենիա Մարիոթ» հյուրանոցի «Տիգրան Մեծ» սրահում նոյեմբերի 1-ին տեղի ունեցավ «Առողջապահություն» հանդեսի 55-ամյա հոբելյանին նվիրված հանդիսավոր արարողությունը...

Իրադարձություններ Հայաստանում Միջոցառումներ
Շրջայց Շիրակի մարզ
Շրջայց Շիրակի մարզ

ՀՀ Առողջապահության նախարար Հարություն Քուշկյանը վերջերս աշխատանքային այցով եղել է Շիրակի մարզում, այցելել Համաշխարհային բանկի կողմից ֆինանսավորվող վարկային ծրագրի...

Իրադարձություններ Հայաստանում
Բացվեց Գավառի բժշկական կենտրոնը
Բացվեց Գավառի բժշկական կենտրոնը

Վերջերս Գավառում բացվեց նորագույն սարքավորումներով հագեցված բժշկական կենտրոն: Բացման արարողությանը ներկա էին աշխատանքային այցով Գեղարքունիքի մարզում գտնվող ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը և ՀՀ առողջապահության...

Իրադարձություններ Հայաստանում
Բժշկական նոր կենտրոն Ապարանում
Բժշկական նոր կենտրոն Ապարանում

Հայաստանի Հանրապետության առողջապահության նախարարությունը հավատարիմ մնալով մարզային բուժհաստատությունները վերանորոգելու...

Իրադարձություններ Հայաստանում
Կստեղծվի նոր կենտրոն
Կստեղծվի նոր կենտրոն

«Նվիրիր կյանք» բարեգործական հիմնադրամը ՀՀ առաջին տիկին Ռիտա Սարգսյանի հովանավորությամբ դիմել է ՀՀ Կառավարությանը և առողջապահության նախարար Հարություն Քուշկյանին` օնկոլոգիական հիվանդություններով...

Հրատապ թեմա Հայաստանում
Աճուկային ճողվածքների բուժումը «Ռեպերեն-2» սինթետիկ էնդոպրոթեզի կիրառմամբ

Բանալի բառեր. «Ռեպերեն-2», աճուկային ճողվածքներ, սինթետիկ էնդոպրոթեզ

Ճողվածքների վիրահատական բուժումն ինչպես բժշկական, այնպես էլ սոցիալ-տնտեսական նշանակություն ունի: Դա պայմանավորված է ճողվածքների լայն տարածվածությամբ, հատկապես աճուկային կրկնվող մեծ...

Վիրաբուժություն Բուժման մեթոդներ
Բժշկասոցիալական շիզոֆրենիան` քաղաքական-տնտեսական բարեփոխումների հետևանք

Սոցիալական հանրությունն ունի բանականություն և ենթակա է ինչպես մարմնական, այնպես էլ հոգեկան հիվանդությունների: Անցյալ դարի 90-ականներին սոցիալիստական երկրների քաղաքական հասարակարգի աննախադեպ փոփոխությունների շեմին ԽՍՀՄ փլուզման...

Հոգեկան և վարքի խանգարումներ
Հակամանրէային դեղերի նկատմամբ կայունությունն ու դրա լայն տարածվածությունն արդի գերխնդիրներից է (I մաս)

Մենք ապրում ենք հակաբիոտիկներից և հակամանրէային այլ դեղերից կախյալության դարաշրջանում, քանի որ դրանք լայնորեն կիրառվում են տարբեր ախտաբանական վիճակների բուժման համար...

Դեղամիջոցներ Վարակաբանություն
PASI-Ն որպես մաշկի` պսորիազով ախտահարվածության թվային ցուցանիշ

Պսորիազը հայտնի է որպես հիմնականում մաշկի ախտահարումով ընթացող և պարբերաբար կրկնվող քրոնիկական հիվանդություն: Երբեմն, հատկապես ոչ ռացիոնալ բուժման դեպքում...

Մաշկաբանություն
Բժշկական գաղտնիք չպահպանելն օրինազանցություն է
Բժշկական գաղտնիք չպահպանելն օրինազանցություն է

«Բուժման ընթացքում, նաև առանց բուժման ես չեմ տեսնի կամ չեմ լսի մարդկային կյանքին վերաբերող տեղեկություններ, որոնք չի կարելի երբևիցե հրապարակել, ես կլռեմ այդ մասին` համարելով դա գաղտնիք»...

Միջազգային իրավունք
Մենեջերի համախտանիշ կամ պատասխանատու վարչարարի հիվանդություն
Մենեջերի համախտանիշ կամ պատասխանատու վարչարարի հիվանդություն

Հոգեբանի անկյունն անդրադարձել էր սթրեսին և նրա հետևանքներին: Այժմ կփորձենք ներկայացնել 21-րդ դարում առավել հաճախ հանդիպող աշխատանքային սթրեսի տարբերակներից մեկը, այսպես կոչված` մենեջերի համախտանիշը...

Հոգեկան առողջություն Աշխատավայրում Ես և կարիերան
Արվեստն ինքնարտահայտման կարևոր միջոցներից է
Արվեստն ինքնարտահայտման կարևոր միջոցներից է

–   Ինչպե՞ս ստեղծվեց Ձեր կապը Հայաստանի հետ:

–   Դիանա Կացուրիս. - 2000 թ. մի քանի լոնդոնաբնակ ընտանիքներով Հայաստան եկանք և նույն տարին ստեղծեցինք «Հայաստանի բարեկամներ» բարեգործական...

Բժիշկներ
Շաքարային դիաբետի բուժման ժամանակակից մոտեցումները

Այսօր գաղտնիք չէ, որ շաքարային դիաբետը (ՇԴ) համարվում է դարի աղետ և աշխարհի բնակչության առողջության ամենահիմնական սպառնալիքներից մեկը: Վերլուծական տվյալները փաստում են, որ ՇԴ II տիպով հիվանդների ընդհանուր թիվն ամբողջ աշխարհում...

Բուժում Ներզատաբանություն
Մարդու կմախքը
Մարդու կմախքը

Մարդու յուրաքանչյուր ոսկր բարդ օրգան է: Այն ունի իր ուրույն ձևը, կազմությունը, զբաղեցրած տեղը և որոշակի դերը օրգանիզմում: Ոսկրի կազմության մեջ կան բոլոր հյուսվածքները, սակայն գլխավորը ոսկրային հյուսվածքն է...

Անատոմիա և ֆիզիոլոգիա

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ