Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Առողջապահություն 4.2009

Բժշկության և ֆիզիոլոգիայի բնագավառում 2009թ. Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր են ճանաչվել ԱՄՆ-Ի երեք գիտնականներ

Բժշկության և ֆիզիոլոգիայի բնագավառում 2009թ. Նոբելյան մրցանակի դափնեկիր են ճանաչվել ԱՄՆ-Ի երեք գիտնականներ

Էլիզաբեթ Բլեքբերնը, Քերոլ Գրեյդերը և Ջեք Շոստակը տելոմերների ու տելոմերազա ֆերմենտի միջոցով քրոմոսոմների պաշտպանության մեխանիզմի բացահայտման համար արժանացան 2009թ. Նոբելյան մրցանակի: Այն տրվել է ծերացմանն ու ուռուցքաբանությանը վերաբերող համատեղ հետազոտությունների համար:

 

Նոբելյան կոմիտեն ընդգծում է, որ պարգևատրմանն արժանացած գիտական աշխատանքը մեծ նշանակություն ունի քաղցկեղի բուժման նոր ճանապարհների որոնման և մարդու օրգանիզմի ծերացման գործընթացը հասկանալու, ինչպես նաև քաղցկեղային ուռուցքների աճն ու զարգացումը կասեցնող նոր դեղամիջոցների մշակման հարցում:

 

Որն է աշխատանքի բուն իմաստը: Քրոմոսոմը բջջի կորիզի մասն է, որը բաղկացած է ինքնավերարտադրման հատկությամբ օժտված գեներից և այլ կառուցվածքներից: Հենց այս հատկությունն է կյանքի գրավականը: Քրոմոսոմները վտանգված են, որի պատճառը տելոմերներն են` քրոմոսոմների ծայրային մասերում գտնվող հատվածները:

 

 

Եթե տելոմերի բաժանման յուրաքանչյուր պարբերաշրջանում գործեր ԴՆԹ-ի պատճենահանման սովորական մեխանիզմը, ապա քրոմոսոմը կկարճանար և ի վերջո տեղի կունենար կարևոր գեների կորուստ և օրգանիզմի վնասում: Սակայն օրգանիզմում հատուկ տելոմերազա ֆերմենտը յուրաքանչյուր պատճենահանման ժամանակ վերականգնում է տելոմերներին` ամբողջապես պահպանելով քրոմոսոմը: Սա նման է կենսաբանական ժամացույցի: Որոշ ժամանակ փորձում էին արհեստականորեն օրգանիզմ ներմուծել տելոմերազա, հուսալով, որ բջիջները հավերժ կապրեն: Սակայն այս երանավետության զգացումը շուտ անհետացավ, քանի որ առայժմ հավերժ ապրում են միայն քաղցկեղային բջիջները: 

 

1985թ Քերոլ Գրեյդերն ու Էլիզաբեթ Բլեքբերնը հայտնաբերեցին տելոմերազան բջիջներում, իսկ 1998-ին ամերիկյան գիտնականներին հաջողվեց ՙերիտասարդացնել՚ բջիջների կուլտուրան տելոմերազայի օգնությամբ: Այսպիսով, ինչպես փաստել է պրոֆեսոր Լեոնարդ Խեֆլիկը, դեռևս 1973-ին Ալեքսեյ Օլովնիկովի ՙպայծառատես՚ ենթադրությունը փորձնականորեն ապացուցվեց: Ցավոք սրտի, այդ փաստը Նոբելյան մրցանակների կոմիտեն ուշադրության չի արժանացրել: 

 

Սկզբնաղբյուր. Առողջապահություն 4.2009
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Դեղերի գրանցման դերը դեղաշրջանառության կարգավորման համակարգում

Դեղն այն առանձնահատուկ արտադրանքն է, որն, ի տարբերություն սոցիալական նշանակության այլ ապրանքների, բոլոր երկրներում ենթարկվում է պարտադիր փորձաքննության և գրանցման, քանի որ...

ԼՈՒՐԵՐ: Դեղագործական շուկան Հայաստանում
Որոշումները մտորելու առիթ են տալիս

2009թ. հունիսին Մոսկվայում տեղի ունեցավ «Տուբերկուլոզի կանխարգելման, ախտորոշման և բուժման արդիական հարցեր» համառուսաստանյան գիտագործնական կոնֆերանսը...

ԼՈՒՐԵՐ: Ինֆեկցիաներ Հրատապ թեմա Աշխարհում
Նեյրոբլաստոմային բջիջների մետաբոլիկ փոփոխությունները ալյումինիումի իոնների ազդեցությամբ

Տարբեր ախտաբանական պրոցեսների ժամանակ նեյրոբլաստոմային ծագման բջիջների տրանսկրիպցիոնալ ակտիվության փոփոխությունները վաղուց հայտնի են: Ողնաշարավորների նյարդային համակարգի նորմալ վիճակը բնութագրվում է...

Ախտորոշիչ մեթոդներ Ախտաբանական անատոմիա
IN SITU հիբրիդացման մեթոդի նշանակությունը ուռուցքների ախտորոշման գործում

Բանալի բառեր` in situ հիբրիդացում, FISH, CISH, HER2

Ուռուցքներում առաջացող գենային փոփոխությունները հայտնաբերելու նպատակով ժամանակակից բժշկության մեջ կիրառվում են մի քանի եղանակներ...

Ուռուցքաբանություն Ախտորոշիչ մեթոդներ
Արդի ժամանակաշրջանում տուբերկուլոզային մենինգիտի կլինիկական ընթացքի առանձնահատկությունները և բուժման արդյունքները. I մաս

Վերջին մեկուկես տասնամյակում տուբերկուլոզով ընդհանուր հիվանդացության աճի հետ մեկտեղ դիտվում է արտաթոքային ձևերի, այդ թվում` գլխուղեղի թաղանթների (տուբերկուլոզային մենինգիտ` ՏՄ)...

Վարակաբանություն Նյարդաբանություն
ՀՀ-ում առավել հաճախ հանդիպող չարորակ նորագոյացություններով հիվանդացության և բարձիթողի դեպքերի դինամիկան

 

Վերջին տարիներին չարորակ նորագոյացությունների բուժման արդյունավետության բարձրացումը ուռուցքաբանության արդի հիմնախնդիրներից է, քանի որ հասարակության շրջանում քաղցկեղով հիվանդացության...

Ուռուցքաբանություն
Աղիքային սուր վարակների սեզոնայնությունը Գյումրիում

Սկիզբը` 2009, N3-ում

Մեր հոդվածի առաջին մասում («Առողջապահություն», 2009, N2, 20-22 էջ) նշեցինք, որ Գյումրիում աղիքային վարակների (ԱՎՇ) սեզոնային օրինաչափությունը բացահայտելու նպատակով կատարել ենք 30-ամյա հետահայաց...

Թվեր և փաստեր Վարակաբանություն
Հոբելյանական տարեթվեր

1924թ., 85 տարի առաջ, Մոսկվայում ծնվել է բ.գ.դ., պրոֆեսոր, ԽՍՀՄ ԲԳԱ ակադեմիկոս, ԽՍՀՄ պետական մրցանակի դափնեկիր Դոնատ Սեմյոնի Սարկիսովը: 1947թ. ավարտել է Լենինգրադի ռազմածովային բժշկական ակադեմիան...

Հայ բժիշկերի կյանքից
«ԲԻ ԲԻ ՋԻ» բժշկական կենտրոն
«ԲԻ ԲԻ ՋԻ» բժշկական կենտրոն

«ԲԻ ԲԻ ՋԻ» բժշկական կենտրոնը միջազգային չափանիշներին համապատասխանող` բազմաֆունկցիոնալ ստացիոնար ունեցող կլինիկական բուժական հիմնարկ է, որտեղ գործում են ընդհանուր և...

Իրադարձություններ Հայաստանում
Հավերժացող հիշատակ. Գրիգորի Օկոև
Հավերժացող  հիշատակ. Գրիգորի Օկոև

 ... Այլ կերպ չես կոչի ՀՀ առողջապահության նախարարության մոր և մանկան առողջության պահպանման ԳՀ կենտրոնում 2009թ. նոյեմբերի 13-ին կայացած հուզիչ միջոցառումը, որը կազմակերպված էր...

Հայ բժիշկերի կյանքից
Կերակրափող և ստամոքս
Կերակրափող և ստամոքս

Կերակրափողը կամ որկորը (նկար Ա) փափուկ հյուսվածքներից կազմված նեղ, երկար (մոտ 25 սմ) խողովակ է, որով անցնում է կերակուրը ըմպանից մինչև ստամոքս: Այն սկսվելով ըմպանից պարանոցային ողների առջևով...

Գաստրոէնտերոլոգիա և լյարդաբանություն
Սննդակարգը կերակրափողի և ստամոքսի հիվանդությունների ժամանակ
Սննդակարգը կերակրափողի և ստամոքսի հիվանդությունների ժամանակ

Կերակրափողի հիվանդություններից ավելի հաճախ հանդիպում է նրա բորբոքումը` էզոֆագիտը, որն ունի սուր և խրոնիկական ընթացք: Դրանց բնորոշ են կլման ակտի ժամանակ կրծքավանդակի հետին հատվածի ցավերը...

Գաստրոէնտերոլոգիա և լյարդաբանություն Սննդակարգեր
Ինչ պետք է գիտենալ ճողվածքների մասին
Ինչ պետք է գիտենալ ճողվածքների մասին

Ճողվածքը (грыжа) որևէ օրգանի ամբողջական կամ մասնակի դուրս մղվածքն է` նրան շրջապատող մաշկի տակ, մկանների միջև գոյացած անցքերում, գրպաններում ու խոռոչներում...

Վիրաբուժություն
Պզուկներ
Պզուկներ

Պզուկները` կորյակները, մաշկի տարածված հիվանդություններից են: Դրանք հանդիպում են 12-25 տարեկանների 85%-ի, իսկ ավելի մեծահասակների 10%-ի մոտ: Հիվանդությունն ունենում է տարբեր չափի...

Մաշկաբանություն Դեմքի խնամք

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ