Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Սեռական կյանք

Հեշտանք

Հեշտանք

Անհրաժեշտ է տարբերել հեշտանքի փուլ և հեշտանք հասկացությունները։ Հեշտանքը հեշտանքի փուլի ավարտին ի հայտ եկող հաճույքի զգացողությունն է։ Տղամարդկանց մոտ հեշտանքն ուղեկցվում է սերմնաժայթքումով։

 

Հեշտանքի փուլը, ինչպես և սեռական գրգռման փուլը, գենիտալ ռեակցիա է, որը կառավարվում է ողնուղեղային կենտրոններով։ Այն չի ընդգրկում անոթային փոփոխություններ, այլ զուտ մկանային ռեֆլեքս է, որին մասնակցում են որոշակի գենիտալ մկաններ։


Հեշտանքի փուլը տարբեր կերպ է ընթանում կանանց և տղամարդկանց մոտ։ Տղամարդու հեշտանքի փուլը կազմված է երկու, իրարից անկախ, բայց փոխկապված ենթափուլերից՝ էմիսիա և էյակուլյացիա։ Էմիսիան սերմնահեղուկի մղումն է դեպի միզուկի շագանակագեղձային հատված։ Այս փուլը հաճույքաբեր չէ, այլ ընկալվում է իբրև մի զգացողություն, որ Մաստերսի և Ջոնսոնի կողմից կոչվել է «սերմնաժայթքման անխուսափելիության զգացողություն»։ Տղամարդը զգում է, որ սերմնաժայթքման պահը վրա է հասել և այլևս ի զորու չէ կառավարելու այն։ 2-4 վայրկյան հետո հաջորդում է երկրորդ՝ էյակուլյացիայի կամ սերմնաժայթքման ենթափուլը, որի ժամանակ տեղի է ունենում սերմնահեղուկի արտաբերում` միզուկի արտաքին բացվածքով։

 

Տղամարդու հեշտանք

նկ. 15 Տղամարդու հեշտանք

 

Կարճ ժամանակի ընթացքում իրար հաջորդող սերմնաժայթքումների ժամանակ, յուրաքանչյուր հաջորդ էյակուլյատում պակասում է սպերմատոզոիդների քանակը, երրորդ կամ չորրորդ էյակուլյացիայի ժամանակ նրանք իսպառ բացակայում են։ Սպերմատոզոիդների վերականգնումը սերմնահեղուկում տեղի է ունենում 2-3 օրից։


Կանանց հեշտանքի փուլը բաղկացած է միայն մեկ մասից` հենց հեշտանքից, որը ըստ էության համապատասխանում է տղամարդու սերմնաժայթքման ենթափուլին։ Սակայն, ի տարբերություն տղամարդկանց, հեշտանքի փուլում կանանց մոտ որևէ հեղուկ չի արտաբերվում։

 

Կնոջ հեշտանք

նկ. 16 Կնոջ հեշտանք

 

Հեշտանքի առաջին ենթափուլը տղամարդկանց մոտ կառավարվում է սիմպաթիկ նյարդային համակարգով։ Աֆերենտ նյարդային գրգիռները nn. Pudendi-ի միջոցով հասնում են ողնուղեղի սակրալ հատված։ Էֆերենտ նյարդային գրգիռները դուրս են գալիս T11–L2 սեգմենտներով։ Պոստգանգլիոնար սիմպաթիկ նյարդաթելերը տարածվում են սերմնատար ծորանների, սերմնաբշտերի, միզուկի ներքին սֆինկտերի մակերեսներով։ Էմիսիայի ժամանակ հիշյալ անատոմիական կառույցների կծկման շնորհիվ դրանցում կուտակված հեղուկները լցվում են միզուկի հետին հատված՝ հայտնվելով փակ տարածքում, քանի որ մի կողմից ամուր փակվում է միզուկի ներքին սֆինկտերը, մյուս կողմից՝ փակ է արտաքին սֆինկտերը։ Այսպիսով հետին միզուկում ստեղծվում է բարձր ճնշում, որը թողարկում է երկրորդ՝ սերմնաժայթքման ենթափուլը։


 Սերմնաժայթքման փուլում կծկվում են շագանակագեղձի և միզուկի մկանները՝ m. constrictor urethrae, ինչպես նաև կմախքային մկանները, այդ թվում` mm. bulbo et mm. ischio-cavernosi, կոնքի հատակի մկանները։ Առաջին երկուսի կծկումներն ապահովվում են S2-S4 սեգմենտներից դուրս եկող պարասիմպաթիկ նյարդային գրգիռներով, իսկ կմախքային մկանների կծկումը՝ սոմատիկ նյարդերով։ Միզուկի արտաքին սֆինկտերը թուլանում է, և մեծ ճնշման տակ սերմնահեղուկը ռիթմիկ կծկումներով արտամղվում է դեպի դուրս։


Հեշտանքի կարգավորմանը, բացի ողնուղեղային կենտրոններից, մասնակցում են նաև ենթակեղևային կառույցները, առաջին հերթին` լիմբիկ, հիպոթալամիկ և կեղևային համակարգերը։ Դրանով է պայմանավորված հոգեհուզական վիճակի ազդեցությունը հեշտանքի վրա, որը հատկապես ցայտուն է կանանց մոտ։


Հեշտանքի ժամանակ և՛ տղամարդու, և՛ կնոջ գենիտալիաների մկանային կծկումները տեղի են ունենում յուրաքանչյուր 0,8 վայրկյանը մեկ։ Սովորաբար գրանցվում են 3-10 այդպիսի կծկումներ, որոնց ուժգնությունը գնալով պակասում է։ Հաճույքի ինտենսիվությունը հեշտանքի ժամանակ կախված է այս կծկումների ուժգնությունից և քանակից։ Օրգաստիկ լիցքաթափման տևողությունը կանանց մոտ ավելի երկար է (20-30 վրկ), քան տղամարդկանց մոտ։ Որոշ կանայք ունակ են բազմակի հեշտանքներ ապրելու առանց ռեֆրակտեր շրջանի (մուլտիօրգաստիկ կանայք)։ Այսպիսի կանայք սովորաբար քիչ են, ըստ մի հետազոտության տվյալների` հարցված կանանց միայն 5%-ը։
Նրանք սեռական բավարարման են հասնում միայն հեշտանքի բազմակի ապրումներից հետո։


Տղամարդկանց մոտ հեշտանքի ուժգնությունը կախված է մի շարք գործոններից։ Այսպես` մեծ քանակով էյակուլյատի դուրս մղումն ուղեկցվում է ուժեղ օրգաստիկ զգացումով։ Սեռական թմբիկի, հետին միզուկի և շագանակագեղձի բորբոքային ախտահարումների ժամանակ օրգաստիկ զգացողության ուժգնությունը թուլանում է։


Կանանց հեշտանքի ուժգնությունը կարող է տատանվել` կախված տարիքից, սեռական փորձառությունից, դաշտանային ցիկլի փուլից, կիրառվող հակաբեղմնավորիչ մեթոդից։


Ա.Մ. Սվյադոշչը առաջարկել է կնոջ հեշտանքի հետևյալ դասակարգումը`

 

  1. ըստ ծագման աղբյուրի – կոիտալ, էքստրակոիտալ (պետտինգի, ձեռնաշարժության, գիշերային երազատեսության ժամանակ)

  2. ըստ տեղակայման – կլիտորալ, վագինալ, անորոշ տեղակայման

  3. ըստ ընթացքի – կարճատև (պիկանման), ձգձգվող (ալիքանման), եզակի, բազմակի

  4. ըստ ուժգնության – ուժեղ, միջին, թույլ։

 

 

Հեշտանքն ունի մեծ կենսաբանական նշանակություն։ Այն հանդիսանում է խթան հաջորդ սեռական մերձեցման համար և ամրացնում բոլոր այն ֆիզիոլոգիական տեղաշարժերը, որ տեղ են գտել մինչ հեշտանքի հասնելը։

 

Եզրափակման փուլ

նկ. 17 Եզրափակման փուլ


Հեշտանքից հետո սկսվում է եզրափակման փուլը, որի ընթացքում տեղի են ունենում սեռական գրգռմանը հակադարձ գործընթացներ և վերադարձ հանգիստ վիճակի։

Հեղինակ. Արամ Հակոբյան, Նարինե Ներսիսյան
Սկզբնաղբյուր. Կլինիկական սեքսոլոգիա
Աղբյուր. sexology.am
Լուսանկարը. rebenok.by
med-practic.com կայքի ադմինիստրացիան տեղեկատվության բովանդակության համար

պատասխանատվություն չի կրում
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Ինտիմ հարաբերությունների պլանավորում. urolog.am
Ինտիմ հարաբերությունների պլանավորում. urolog.am

Ինտիմ հարաբերությունների պլանավորումը միջոց է, որն օգտագործվում է զույգերի կողմից՝ պահպանելու սեռական մտերմությունն բավարարվածությունը: Սեռական հարաբերության օրերի ու ժամերի պլանավորումը...

Ինչո՞ւ են փռշտում սեքսի ժամանակ… urolog.am
Ինչո՞ւ են փռշտում սեքսի ժամանակ… urolog.am

- Բժիշկ, ես ամեն սեռական ակտից հետո փռշտում եմ 9 անգամ:

Տարիներ առաջ դիմեց մի տղամարդ` վերոնշյալ տարօրինակ գանգատով. պարտադիր փռշտոց...

Սեքսոլոգիա
Հաշմանդամություն և սեքս. urolog.am
Հաշմանդամություն և սեքս. urolog.am

Բոլոր հասարակությունների մեջ տարածված է այն թյուր կարծիքը, որ տեղաշարժման խնդիրներ ունեցող մարդիկ սեռական հաճույք չեն ստանում։ Իրականում ինտիմ կյանքը կարող է հրաշալի լինել նաև անվասայլակով տեղաշարժվող...

Սեքսոլոգիա
Ներթափանցման ցավ. urolog.am
Ներթափանցման ցավ. urolog.am

Էսթրոգենի մակարդակի նվազման հետ (հատկապես դաշտանադադարային տարիքում) առաջանում են հեշտոցային չորություն, որն անհարմար պատճառ է ներթափանցման և սեռական հարաբերության շարունակության համար...

Սեքսոլոգիա
Սեռական զզվանք. urolog.am
Սեռական զզվանք. urolog.am

Սեքսուալությունը ժամանակի ընթացքում փոփոխության ենթարկվելով, շեղվել է ավանդական ընկալումից և հասել նույնիսկ վտանգավոր դրսևորումների։ Նախկինում արգելված սեռական վարքագիծը ավելի է ընդունում...

Սեքսոլոգիա
Մարիխուանա և սեռական հաճույք. urolog.am
Մարիխուանա և սեռական հաճույք. urolog.am

Վերջին գիտական ուսումնասիրությունները վկայում են այն մասին, որ մարիխուանայի (կանեփ, cannabis) օգտագործումը բարելավում է սեռական հարաբերությունները: Ներկայում կանեփի վերաբերյալ գրեթե բոլոր հետազոտություններն...

Սեքսոլոգիա
Գենոֆոբիա. urolog.am
Գենոֆոբիա. urolog.am

Գենոֆոբիան (Genophobia) սեռական հարաբերություն ունենալու վախն է։

Գենոֆոբիայի հետ կապված են նաև այլ ֆոբիաներ, ինչպիսին են...

Սեքսոլոգիա
Տղամարդու հարաբերության խնդիրները. urolog.am
Տղամարդու հարաբերության խնդիրները. urolog.am

Տղամարդկանց համար շատ դժվար է սեփական հույզերի ու խնդիրների մասին խոսելը։ Իսկ այդ հույզերի արտահայտումը, ազատ ու անկաշկանդ զրույցը զույգերի առողջ հարաբերությունների համար շատ կարևոր պայման է...

ՏՂԱՄԱՐԴ: Ինտիմ  
Հնարավո՞ր է սեքսը տիեզերքում. urolog.am
Հնարավո՞ր է սեքսը տիեզերքում. urolog.am

Տիեզերական ուղևորությունները` օգուտներից զատ, ունեն նաև սոցիալական կողմեր: Այս խնդիրները կապված են անձնական հիգիենայի կամ սոցիալական մեկուսացվածության, ինչպես նաև սեռական կյանքի հետ։ Հետևաբար...

Սեքսոլոգիա
Ինչպե՞ս է սեքսն ազդում մարդու հաջողության վրա. urolog.am
Ինչպե՞ս է սեքսն ազդում մարդու հաջողության վրա. urolog.am

«Մտածիր և հարստացիր» անձնական զարգացման դասական գրքում Նապոլեոն Հիլն ասում է. «Սեռական ցանկությունը ամենաուժեղն է մարդկային ցանկություններից: Այս ցանկությունից դրդված` տղամարդիկ...

Սեքսոլոգիա
Սեքսը օգտակա՞ր է առողջության համար (Is sex good for health). urolog.am
Սեքսը օգտակա՞ր է առողջության համար (Is sex good for health). urolog.am

Սեռական հարաբերության և սրտի առողջության վերաբերյալ հաճախ տրվող հարցերից են...

Սեքսոլոգիա
Բոլոր տարիքները նվաճելի են. 50-ից հետո սեքսի 4 առանձնահատկությունը. urolog.am
Բոլոր տարիքները նվաճելի են. 50-ից հետո սեքսի 4 առանձնահատկությունը. urolog.am

Անշուշտ, երիտասարդ տարիքում հաճախ է հետաքրքրել, արդյո՞ք ձեր տատիկը և պապիկը սեքսով  զբաղվում են, կամ գուցե ստիպե՞լ եք նրանց` ամաչելուց քրքջալ: Զարմանալի չէ, քանի որ ծեր տարիքում հնարավոր է...

Սեքսոլոգիա
Ուռուցքաբանությունն ու սեռական կյանքը. oncology.am
Ուռուցքաբանությունն ու սեռական կյանքը. oncology.am

Ինտիմ կյանքում առաջանում են խնդիրներ մարդկանց մոտ, ովքեր ստանում են կամ արդեն ավարտել են ուռուցքաբանական բուժումը։ Պատճառը նրանում է, որ ուռուցքաբանական բուժումն իր հետքն է թողնում ինչպես հիվանդի ֆիզիկական վիճակի...

Ուռուցքաբանություն Սեքսոլոգիա
Ինչո՞ւմ է կայանում կնոջ սեքսուալությունը. urolog.am
Ինչո՞ւմ է կայանում կնոջ սեքսուալությունը. urolog.am

Չնայած սեքսուալության և նրա դրսևորման նորմաների մասին գիտնականների և փիլիսոփաների բազմաթիվ ձևակերպումներին՝ հասարակության մոտ պահպանվում են այս բառի փոքր-ինչ այլ պատկերացումներ: Հենց հասարակությունն է որոշում...

Սեքսոլոգիա ԿԻՆ: Ինտիմ
Կյանքն առանց սեքսի. առասպելներ և ճշմարտություն. urolog.am
Կյանքն առանց սեքսի. առասպելներ և ճշմարտություն. urolog.am

Սեքսը կարող է բացակայել կնոջ կյանքում տարբեր պատճառներով: Որոշներն այն ընդունում են որպես փաստ, որի հետ պետք է հաշտվել և սպասել «մինչև լավ ժամանակներ», մյուսները տագնապում են: Կան նաև այնպիսիները, ովքեր սեքսից...

Սեքսոլոգիա

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ