Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Հրատապ թեմա Հայաստանում

Հայաստանում հոկտեմբերի 10-ից նոյեմբերի 10-ը հայտարարվել է հոգեկան առողջության միամսյակ

Հայաստանում հոկտեմբերի 10-ից նոյեմբերի 10-ը հայտարարվել է հոգեկան առողջության միամսյակ

Հոգեկան առողջության համաշխարհային միության և Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) նախաձեռնությամբ` 1992 թվականից հոկտեմբերի 10-ը նշվում է՝ որպես Հոգեկան առողջության համաշխարհային օր:

 

Այս տարվա կարգախոսն է՝ հոգեկան առողջության առաջխաղացում և սուիցիդների՝ ինքնասպանությունների կանխարգելում:

 

Հայկական հոգեբուժական ասոցիացիայի նախաձեռնությամբ այս տարի նույնպես հայտարարվել է հոգեկան առողջության միամսյակ:

Միամսյակի և դրա ընթացում նախատեսվող միջոցառումների մասին, Հայացք մամուլի ակումբում հրավիրված ասուլիսի ընթացքում, խոսեց Հայկական հոգեբուժական ասոցիացիայի նախագահ, Համաշխարհային հոգեբուժական ասոցիացիայի պատվավոր անդամ Արմեն Սողոյանը:

 



«Հայաստանում հոկտեմբերի 10-ից մինչև նոյեմբերի 10-ը հայտարարվել է հոգեկան առողջության միամսյակ. «Ասոցիացիան միամսյակի շրջանակում մասնավոր հոգեբուժական և հոգեկան առողջության ծառայություններ մատուցող կազմակերպություններին  կոչ էր արվել հոկտեմբերի 10-ին բոլոր այցելուներին սպասարկել անվճար, հետո նաև` 20 տոկոս զեղչով: Այդ կազմակերպություններից են՝ «Ալֆա Բետտա» հոգեբուժական կլինիկան, «Այգ» հոգեբանական կենտրոնը, Հոգեսոցիալական կարգավորման կենտրոնը, «ՄԵՓԼ ԼԻՖՍ» հայ կանադականբժշկական կլինիկան, Վահան Սիմոնյան Ա/Ձ-ն: Իսկ «Ինթրա» հոգեկան առողջության կենտրոնում բոլոր հիվանդների առաջին հետազոտությունը միամսյակի ընթացքում կլինի անվճար»:


Արմեն Սողոյանը հավելեց նաև, որ հոգեկան առողջությունը միայն հոգեկան խանգարումների բացակայությունը չէ, այն մարդու ֆիզիկական, հոգեկան, սոցիալական լավակեցությունն է, որը նրան հնարավորություն է տալիս կյանքից առավելագույն հաճույք ստանալ, ինքնադրսևորվել, սեփական կյանքի հետ կապված որոշումներ ընդունել, իրականացնել դրանք:

 



ՀՀԱ պատասխանատու քարտուղար, ԵՊԲՀ բժշկական հոգեբանության ամբիոնի վարիչ Ինթրա հոգեկան առողջության կենտրոնի կլինիկական ղեկավար, գլխավոր հոգեբան Խաչատուր Գասպարյանը խոսեց հոգեկան առողջության առաջխաղացման և սուիցիդների (ինքնասպանությունների) կանխարգելման մասին:

«Հոգեկան առողջությունը և սուիցիդը ազգային անվատնգություն պարունակող խնդիրներ են: Այս հիվանդություններն իրենց մեջ ներառում են տարրեր, որոնք կարող են խոչընդոտել ազգային անվտանգությանը:
 
Մենք, ցավոք, չենք տիրապետում հոգեկան առողջության վերաբերյալ ամբողջական վիճակագրության, քանի որ մեր տվյալները հիմնված են միայն հոգեբուժական հաստատություններում հաշվառված հիվանդների թվի վրա:  Այնինչ, աշխարհի խոշորագույն երկրներում իրականացված հետազոտությունները ցույց են տալիս, որ մարդիկ գերադասում են  դիմել ընտանեկան բժիշկներին, քան` հոգեբանների, իսկ Հայաստանում՝ հոգեբաններին դիմելու մշակույթն իսպառ բացակայում է: Մեր երկրում այս մասով խնդիրը շատ օրհասական է: Մարդիկ հոգեբանների ծառայություններից չեն օգտվում, մտածելով, թե դա կազդի իրենց անվան ու հասարակական դիրքի վրա՝ դիմում են  միայն ծայրահեղ ծանր վիճակների դեպքում: Ուստի պարզ է դառնում, որ մենք ահռելի աշխատանք ունենք կատարելու՝ հասարակությանը կրթելու և ամբողջական վիճակագրություն կազմելու գործընթացում:

 

Պատանեկան տարիքում, օրինակ, հնարավոր է խուսափել նման բարդ խնդիրներից՝ ժամանակին կանխարգելելով:

Ահագնացող մյուս մարտահրավերը մեր համակարգի առջև՝ ծերունական տարիքի հոգեբանական խնդիրներն են: Յուրաքանչյուր երկրորդ պապիկ և տատիկ ունեն հոգեբանական խնդիր և հարց է առաջանում՝ արդյո՞ք պատրաստ ենք դիմագրավելու և սպասարկելու նրանց. իմ կարծիքով՝ դեռ ոչ, սա խնդրր է, որը պահանջում է լուծում:


Առողջապահության նախարարությունը պետբյուջեով հատկացված ֆինանսական միջոցների 90%-ն ուղղում է հոգեբուժական հաստատություններում հաշվառված և բուժվող հիվանդներին, այնինչ, հաշվի առնելով միջազգային փորձը, պետք է գումար հատկացնել նաև կանխարգելման համար, հակառակ դեպքում մի քանի տարի հետո մեր հիվանդների թիվը տասնյակներով կարող է ավելանալ: Բաշխումը կարող է լինել 30%-70% հարաբերակցությամբ:

 



Խ. Աբովյանի անվան ՀՊՄՀ գիտահետազոտական կենտրոնի տնօրեն, սուիցիդոլոգ, հոգեբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Կամո Վարդանյանը խոսեց օրվա խորհրդի մասին՝ հատկապես նշելով, որ խնդրի մասին պետք է մտածեն ո՛չ միայն խանգարումներ ունեցողներն ու բուժանձնակազմը, այլ նաև հասարակության բոլոր շերտերը:

Հարկ է հետագայում նույնպես օրվա խորհուրդը դիտարկել սեպտեմբերի 10-ի՝ ինքնասպանությունների կանխարգելման օրվա շրջանակում:

Հոգեկան խանգարումներ կարող են լինել ցանկացած մարդու մոտ` անկախ տարիքից, սեռից, սոցիալ-տնտեսական կարգավիճակից, հասարակությունում գրաված դիրքից: Սոցիալական հետազոտությունների արդյունքում պարզվել է, որ չափազանց կարևոր է հասարակության բոլոր շերտերի ճիշտ իրազեկվածությունը ինքնասպանության երևույթի վերաբերյալ: Կարևոր է, որ խնդրի մասին մտածեն ո՛չ միայն խանգարումներ ունեցողները, նրանց ընտանիքի անդամներն ու բուժանձնակազմը, այլ նաև հասարակության բոլոր շերտերը` շարքային քաղաքացուց մինչև իշխանություն:


Ըստ Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության (ԱՀԿ) տվյալների աշխարհում 800.000 մարդ ինքնասպանություն է գործում, այսինքն՝ յուրաքանչյուր 40 վայրկյանի ընթացքում երկրագնդի մեկ բնակիչ կյանքից հեռանում է սուիցիդի միջոցով: Հենց սա է առանցքայինը և պետք է մեր բոլորի ուշադրությունը սևեռված լինի այս խնդրի ու վերջինիս կանխարգելման վրա:

Սկզբնաղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

ՀՀ ԱՆ. Հաճախ հնչող հարցեր` էլեկտրոնային դեղատոմսի վերաբերյալ
ՀՀ ԱՆ. Հաճախ հնչող հարցեր` էլեկտրոնային դեղատոմսի վերաբերյալ

1. Բոլո՞ր դեղերն են դուրս գրվում էլեկտրոնային դեղատոմսով:

Ոչ, խոսքը հետևյալ դեղերի մասին է...

Դեղամիջոցներ
ՀՀ ԱՆ. Մշակվում է Երևանի և մարզերի առողջապահական ենթակառուցվածքների զարգացման գլխավոր նախագիծը
ՀՀ ԱՆ. Մշակվում է Երևանի և մարզերի առողջապահական ենթակառուցվածքների զարգացման գլխավոր նախագիծը

Առողջապահության նախարարությունը Ասիական զարգացման բանկի հետ մշակում է Երևանի և մարզերի առողջապահական ենթակառուցվածքների զարգացման գլխավոր նախագիծը...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Քննարկում` էլեկտրոնային դեղատոմսի ներդրման շուրջ
ՀՀ ԱՆ. Քննարկում` էլեկտրոնային դեղատոմսի ներդրման շուրջ

Էլեկտրոնային դեղատոմսի ներդրմանն ընդառաջ առողջապահության նախարարությունը սկսել է հանդիպում- քննարկումների շարք մանրածախ դեղագործական գործունեությամբ...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Հայաստանում քաղցկեղի բազմաթիվ տեսակներ վերջին 20 տարվա ընթացքում աճել են 75%-ով
ԵՊԲՀ. Հայաստանում քաղցկեղի բազմաթիվ տեսակներ վերջին 20 տարվա ընթացքում աճել են 75%-ով

Ամբողջ աշխարհում արգանդի պարանոցի քաղցկեղը կանանց շրջանում չորրորդ ամենատարածվածն է, ըստ ԱՀԿ-ի տվյալների 2020 թվականին գրանցվել է 604.000 նոր դեպք: Արգանդի պարանոցի քաղցկեղի...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Սուր շնչառական վիրուսային հիվանդություններով հիվանդացությունն աճել է. թիրախային խմբում են 0-18 տարեկան երեխաները
ԵՊԲՀ. Սուր շնչառական վիրուսային հիվանդություններով հիվանդացությունն աճել է. թիրախային խմբում են 0-18 տարեկան երեխաները

Սուր շնչառական վիրուսային հիվանդությունների, այդ թվում նաև գրիպի ակտիվությունը եվրոպական տարածաշրջանում շարունակել է աճել 2023 թվականի վերջին շաբաթվա ընթացքում` գերազանցելով...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Փոխգործակցության համաձայնագիր կկնքվի Բրազիլիայի հետ
ՀՀ ԱՆ. Փոխգործակցության համաձայնագիր կկնքվի Բրազիլիայի հետ

Բրազիլիան իր համերաշխությունն է հայտնում Հայաստանին և պատրաստ է աջակցել` Լեռնային Ղարաբաղից բռնի տեղահանման հետևանքով առաջացած առողջապահական մարտահրավերները լուծելու հարցում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
Նոյեմբերի 16-ը Հանդուրժողականության (կամ տոլերանտության) միջազգային օրն է:
Նոյեմբերի 16-ը Հանդուրժողականության (կամ տոլերանտության) միջազգային օրն է:

1955 թ. նոյեմբերի 16-ին ՅՈՒՆԵՍԿՈ-Ի անդամ-պետությունները Դեկլարացիա ընդունեցին հանդուրժողականության սկզբունքների վերաբերյալ: 1996 թ. ՄԱԿ-ի Գլխավոր Անսամբլեան առաջարկեց անդամ-պետություններին ամեն տարի նոյեմբերի 16-ը նշել...

Հոգեկան առողջություն Հիշարժան տարեթվեր Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
ԵՊԲՀ. Բժշկական հանցագործությունների մասին իրազեկվածության կարևորությունը՝ մասնագետների ուշադրության կենտրոնում
ԵՊԲՀ. Բժշկական հանցագործությունների մասին իրազեկվածության կարևորությունը՝ մասնագետների ուշադրության կենտրոնում

Բժշկական հանցագործությունների մասին իրազեկվածության կարևորությունը՝ մասնագետների ուշադրության կենտրոնում

«Առողջապահության բնագավառի իրավական կարգավորումների արդի հիմնահարցերը» խորագրով...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Ապահովագրության ներդրումը` փուլային
ՀՀ ԱՆ. Ապահովագրության ներդրումը` փուլային

Առողջության համապարփակ ապահովագրությունը մի համակարգ է, որում քաղաքացին կունենա հավասար, բարձրորակ բժշկական օգնություն ստանալու հնարավորություն և առողջական խնդիրների դեպքում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Բժշկական բուհը վերանայել է կրթական ծրագրի և՛ ճարտարապետությունը, և՛ կառուցվածքը
ԵՊԲՀ. Բժշկական բուհը վերանայել է կրթական ծրագրի և՛ ճարտարապետությունը, և՛ կառուցվածքը

Երևանի Մխիթար Հերացու անվան պետական բժշկական համալսարանի «Բուժական գործ» կրթական ծրագիրը համապատասխանեցվում է Բժշկական կրթության համաշխարհային...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Հասցեական աջակցություն` ԼՂ-ից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցներին
ՀՀ ԱՆ. Հասցեական աջակցություն` ԼՂ-ից բռնի տեղահանված մեր հայրենակիցներին

Ճգնաժամային իրավիճակներում գործելու փորձ ունեցող «ՎԻՎԱ» բարեգործական հիմնադրամի բժիշկներն ու կամավորները, առողջապահության նախարարության հետ գործակցությամբ, մեր հայրենակիցներին օգնելու...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ՀՀ ԱՆ. Ապահովագրության թեմայով քննարկում ` ԱՆ խորհրդատուների հետ
ՀՀ ԱՆ. Ապահովագրության թեմայով քննարկում ` ԱՆ խորհրդատուների հետ

Առողջապահության ազգային ինստիտուտում տեղի է ունեցել քննարկում ԱՆ խորհրդատուների հետ` «Առողջության համապարփակ ապահովագրության ներդրման հայեցակարգով» նախատեսված միջոցառումների շրջանակում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում
ԵՊԲՀ. Համալսարանը բարեփոխումների ամենաեռուն փուլում է. Արամ Հայրապետյան
ԵՊԲՀ. Համալսարանը բարեփոխումների ամենաեռուն փուլում է. Արամ Հայրապետյան

Նոր ուսումնական տարում  ապագա բժիշկներին ուսումնական գործընթացում բազում փոփոխություններ են սպասվում: Ամենաառանցքայինը` «Բուժական գործ» կրթական ծրագրի ձևափոխությունն է, որի արդյունքում...

ԵՊԲՀ. Բուժաշխատակիցների դեմ ուղղված ագրեսիան ու բռնությունը՝ արդի հիմնախնդիր
ԵՊԲՀ. Բուժաշխատակիցների դեմ ուղղված ագրեսիան ու բռնությունը՝ արդի հիմնախնդիր

Բուժաշխատակիցների հանդեպ բռնության դեպքերը ցավոք շարունակում են տարածված լինել, ինչպես Հայաստանում, այնպես էլ այլ երկրներում...

ԼՈՒՐԵՐ: Հրատապ խնդիրներ Հայաստանում

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ