Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Վնասվածքաբանություն և օրթոպեդիա

 


 

«Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով դասընթացի շրջանակում. կանանց մոտ օստեպորոզի կանխարգելմանը վերաբերող հաճախ տրվող հարցերի պատասխաններ

«Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով դասընթացի շրջանակում. կանանց մոտ օստեպորոզի կանխարգելմանը վերաբերող հաճախ տրվող հարցերի պատասխաններ

Օստեոպորոզի կենտրոնում հայկական ասոցիացիայի կողմից կազմակերպած «Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով հերթական դասընթացի շրջանակում փորձեցինք ստանալ 40 տարեկանն անց կանանց մտահոգող մի քանի հարցերի պատասխաններ, որի համար դիմեցինք Օստեոպորոզի կենտրոնի տնօրեն, հայկական ասոցիացիայի նախագահ Վարտա Բաբալյանին: Տիկին Բաբալյանը սիրով պատասխանեց, որոնք ներկայացնում ենք ստորև:

 

–   40-ն անց եմ, և անհանգստանում եմ, որ հնարավոր է ինձ մոտ զարգանա օստեոպորոզ, ի՞նչ անել:


–   Ոսկորային հյուսվածքի առողջության մասին հատկապես պետք է մտածեն կանայք, որոնց մոտ դաշտանադադար է սկսվել` հատկապես վաղ սկսված, ինչպես նաեւ նրանք, ովքեր տարել են ձվարանների հետ կապված վիրահատություն: Այդ շրջանում ոսկրային հյուսվածքի արագ կորուստ է սկսվում, քանի որ էսթրոգենների պաշտպանիչ ազդեցությունը ոսկրերի վրա նվազում է։


Ամենակարեւոր քայլերից է որոշել, թե արդյո՞ք ունեք օստեոպորոզի ռիսկի գործոններ: Դա կօգնի ժամանակին սկսել անհրաժեշտ գործառույթները եւ վաղ կանխարգելումը։

 

Օստեոպորոզի կենտրոնի տնօրեն, հայկական ասոցիացիայի նախագահ Վարտա Բաբալյան(Օստեոպորոզով հիվանդանալու ռիսկի որոշման հարցաթերթիկը` հոդվածի վերջում):


–   60 տարեկան եմ։ Եթե դեռ չկա օստեոպորոզ, որքա՞ն հաճախ դիմեմ մասնագետի կամ հետազոտվեմ` բաց չթողնելու թանկագին ժամանակը:


–   Ռիսկի գործոնների առկայության դեպքում պետք է լինել բժշկի հսկողության տակ։ Տարին մեկ անգամ հարկ է անցնել դենսիտոմետրիկ հետազոտություն, որոշվում է վիտամին D-ի և կալցիումի մակարդակը արյան մեջ։ Աշխատանք է տարվում նաև զուգագցվող հիվանդությունների հայտնաբերման ուղղությամբ։ Շատ կարևոր է վարել առողջ ապրելակերպ, չծխել, ալկոհոլը չչարաշահել, լինել ֆիզիկապես ակտիվ և սնվել կալցիումով հարուստ մթերքով։


–   Ինձ մոտ սկսել է դաշտանադադար, իմ քայլերը` կանխարգելելու օստեոպորոզը:


–   Օստեոպորոզի ռիսկային գործոնները հայտնաբերելու նպատակով պետք է պատասխանել օստեոպորոզով հիվանդանալու ռիսկի որոշման հարցաթերթիկի 19 պարզ հարցերին: Եթե դուք ավելի քան 50 տարեկան եք եւ դուք ունեք առնվազն մեկ ռիսկի գործոն, քննարկեք դրանք բժիշկի հետ  եւ հետազոտվեք:

 


Որպեսզի ավելի ճշգրիտ գնահատվեն ռիսկերը, բժիշկը կարող է հաշվարկել հաջորդ 10 տարվա  ընթացքում կոտրվածքների վտանգը FRAX® հաշվիչի օգնությամբ:


Ամենատարածվածն և ոսկե ստանդարտ մեթոդն է՝ DXA-դենսիտոմետրիան է, որը թույլ է տալիս ցածր ճառագայթման մակարդակում որոշել ոսկրային հյուսվածքի նույնիսկ փոքր կորուստները:


–   Ի՞նչ դեղեր կիրառել` խուսափելու օստեոպորոզի զարգացումից, ինչպե՞ս որոշել դեղաչափերը:

 

–   Օստեոպորոզի բուժումը նշանակում է բժիշկը։ Չի կարելի զբաղվել ինքնաբուժումով։ Կախված պատճառներից և հիվանդի վիճակից բժիշկը կնշանակի հակաօստեոպորոտիկ դեղեր, որոնք կկարգավորեն ոսկրի նյութափոխանակությունը՝ կամ նվազեցնելով ոսկրի քայքայումը, կամ բարձրացնելով վերականգնումը։

 


–   Կարո՞ղ եմ կանխարգելման նպատակով ստանալ պահպանողական դեղաչափեր` առանց հետազոտվելու, հաշվի առնելով տարիքը և դաշտանադադարը:


–   Ինքնուրույն բուժում ստանալու որոշում կայացնել չի կարելի։ Միայն բժշկի հետ խորհրդակցության դեպքում կարելի է սկսել կանխարգելիչ դեղորայքային բուժում։


Ինքնուրույն ոսկրի զանգվածի նվազումը կանխարգելելու տարբերակ է.

  • սնվել կալցիումով, սպիտակույցներով, վիտամին D-ով և անհրաժեշտ միկրոելեմենտներով հարուստ սննդով։
  • կատարել քաշով ծանրաբեռնված վարժություններ և մկաններն ամրացնող վարժություններ,
  • հրաժարվել ծխելուց և ալկոհոլի չարաշահումից:

 

 

–   Ո՞ր սպորտաձևը կամ ֆիզիկական ակտիվություն պահանջող պարապմունքներն են առավել կանխարգելող:


–   Յոգան, Տայ–Չին, լողը և քաշով ծանրաբեռնված վարժություններն ու մկաններն ամրացնող վարժությունները: Տայ–Չին ներառում է հավասարակշռության համար վարժություններ, որի պատճառով ընդունված է միջազգային պրակտիկայում։


–   Որքանո՞վ է յոգան օգտակար:


–   Քանի որ յոգան չի ներառում ծանր վարժություններ, ապա նախընտրելի է օստեոպորոզով հիվանդների համար։

 

Օստեոպորոզով հիվանդանալու ռիսկի որոշման հարցաթերթիկ

 

 Մեկ դրական պատասխան տալու դեպքում անհրաժեշտ է դիմել բժիշկին:


1. Ձեր ծնողների մոտ եղե՞լ են, արդյոք, ոսկրերի կոտրվածքներ` ընկնելուց կամ թույլ հարվածից հետո:

2. Ձեր ծնողների մոտ ձևավորվե՞լ է կուզ` տարիների ընթացքում:

3. Դուք 40 կամ ավելի տարեկա՞ն եք:

4. Եղե՞լ են Ձեզ մոտ ոսկրերի կոտրվածքներ թեթև ընկնելուց հետո:

5. Հաճա՞խ եք ընկնում (նախորդ տարվա ընթացքում` 1 անգամից ավելի) կամ արդյո՞ք ունեք ընկնելու վախ` առողջական վիճակի պատճառով:

6. Նկատե՞լ եք արդյոք հասակի նվազում (40 տարեկանից հետո` ավելի քան 3 սմ):

7. Արդյո՞ք Ձեր մարմնի քաշը ցածր է (միջինը` 58 կգ-ից պակաս):

8. Դուք երբևիցե ընդունե՞լ եք կորտիկոստերոիդային հաբեր (մեթիլպրեդնիզոլոն, պրեդնիզոլոն և այլն) 3 ամսից ավելի տևողությամբ (սրանք, սովորաբար, նշանակվում են այնպիսի հիվանդությունների դեպքում, ինչպիսիք են ասթման, ռևմատոիդ արթրիտը և այլ քրոնիկական բորբոքային հիվանդությունները):

9. Ներկայում ունե՞ք կամ երբևէ ախտորոշվե՞լ է Ձեզ մոտ ռևմատոիդ արթրիտ:

10. Ունե՞ք կամ երբևէ  ախտորոշվե՞լ է Ձեզ մոտ վահանաձև գեղձի կամ հարվահանա գեղձի հիվանդություն:

11. Հաճախակի՞ եք չարաշահում ալկոհոլը (օրական 2 բաժակից ավելի):

12. Ներկայում կամ երբևէ ծխե՞լ եք:

13. Արդյո՞ք Ձեր ֆիզիկական ակտիվությունը օրվա մեջ ոչ ավելի է, քան 30 րոպեն:

14. Արդյո՞ք տարբեր պատճառներով անբավարար եք օգտագործում կաթ և այլ կաթնամթերք և չեք ընդունում կալցիումի պատրաստուկներ:

15. Արդյո՞ք օրվա ընթացքում դրսում արևի ճառագայթների անմիջական ազդեցության տակ անց եք կացնում ավելի պակաս ժամանակ, քան 10 րոպե և չեք ընդունում լրացուցիչ վիտամին D:

45 տարեկանից բարձր կանանց համար.

16. Արդյո՞ք դաշտանադադարը սկսել է 45 տարեկանից շուտ:

17. Եղե՞լ են դաշտանային ցիկլի ընդհատումներ 12 ամիս անընդմեջ կամ ավելի (ընդհատումներ, որոնք կապված չեն հղիության, դաշտանադադարի և արգանդի հեռացման հետ):

18. Կատարվե՞լ է Ձեզ մոտ ձվարանների հեռացում (օվարիէկտոմիա) մինչև 50 տարեկանը` առանց հետագա փոխարինող հորմոնային դեղերի նշանակման:

Տղամարդկանց համար.

19. Եղե՞լ են խնդիրներ սեռական ոլորտում:

 

 

Ստորև օստեոպորոզին վերաբերող նախորդ հարցազրույցներն են.

 

Օստեոպորոզը` բուժել, չշրջանցե՛լ: «Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով դասընթացներ


Օստեոպորոզ. հաճախ տրվող հարցերի (ՀՏՀ) պատասխաններն օստեոպորոզին վերաբերող դասընթացների շրջանակում: ՀՏՀ 1


«Օստեոպորոզի ժամանակակից հիմնախնդիրները» թեմայով դասընթացի շրջանակում. ինչու՞ են կանայք ավելի հաճախ հիվանդանում օստեոպորոզով: ՀՏՀ 2


Սկզբնաղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Loading...
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Հոդերի ՄՌՏ հետազոտություն. հարցազրույց Նունե Սարգսյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
Հոդերի ՄՌՏ հետազոտություն. հարցազրույց Նունե Սարգսյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Որքանո՞վ է հոդերի ՄՌՏ հետազոտությունն ախտորոշիչ հոդերի ախտաբանության ժամանակ։

ՄՌՏ հետազոտությունը հոդերի համար վերջնական ախտորոշիչ...

Ախտորոշում
Մկանային սպազմ. armeniamedicalcenter.am
Մկանային սպազմ. armeniamedicalcenter.am

Մկանային սպազմը (մկանային ցնցում) մկանների լարվածության արդյունքում նրանց կծկումն է: Սպազմն ակամա է, կարող է լինել օրվա տարբեր ժամերին, ընդունակ է որոշ ժամանակ անշարժացնել մարդուն...

Նյարդաբանություն
Ոտնաթաթի արթրիտ. armeniamedicalcenter.am
Ոտնաթաթի արթրիտ. armeniamedicalcenter.am

Մարդու ոտնաթաթը, որը միաժամանակ կատարում է հենման, հավասարակշռության և զսպանակային գործառույթ, ունի բավականին բարդ անատոմիական կազմություն: Նրա շարժունակությունը ապահովում են երեսուներեք հոդերի...

Ինչո՞ւ է առաջանում օստեոխոնդրոզ. nairimed.com
Ինչո՞ւ է առաջանում օստեոխոնդրոզ. nairimed.com

Պատկերացրեք Օստանկինո հեռուստաաշտարակը, որն ուղղահայաց դիրքում կանգուն է շնորհիվ իր հիմքից դեպի գագաթ ձգված լարային համակարգի...

Միջողնային սկավառակի ճողվածք. պատճառները, ախտանիշները, բուժումը. nairimed.com
Միջողնային սկավառակի ճողվածք. պատճառները, ախտանիշները, բուժումը. nairimed.com

Մեջքի ցավը նստակյաց կենսակերպ վարող մարդկանց հաճախ հանդիպող ուղեկիցն է։ Սակայն, եթե ժամանակին բժշկի չայցելեք, նույնիսկ սովորական սկոլիոզի պատճառով կարող են բարդություններ առաջանալ...

Նյարդաբանություն
Սպոնդիլոլիսթեզ. armeniamedicalcenter.am
Սպոնդիլոլիսթեզ. armeniamedicalcenter.am

Սպոնդիլոլիսթեզը վիճակ է, երբ ողնաշարի մի ողը սահում է մյուսից հետ կամ առաջ: Դեպի առաջ սահելու դեպքում այն անվանվում է անտերոլիսթեզ, դեպի հետ՝ ռետրոլիսթեզ: Սպոնդիլոլիսթեզը կարող է...

Նյարդաբանություն
Ողնաշարի պաթոլոգիական կոտրվածքներ. armeniamedicalcenter.am
Ողնաշարի պաթոլոգիական կոտրվածքներ. armeniamedicalcenter.am

Կոտրվածքները ոսկրերի մետաբոլիկ հիվանդությունների, չարորակ ուռուցքների և այլ ախտաբանությունների ժամանակ կոչվում են պաթոլոգիկ կոտրվածքներ: Կարող են հանդիպել ցանկացած տարիքային խմբում...

ՄՌՏ. ծնկան, կոնքազդրային և ուսային հոդեր. nairimed.com
ՄՌՏ. ծնկան, կոնքազդրային և ուսային հոդեր. nairimed.com

Մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիայի (ՄՌՏ) նշանակությունը հոդերի ախտաբանության ախտորոշման մեջ բավականին նշանակալից է...

Ախտորոշում
Կրունկների շպոր կամ պլանտար ֆասցիիտ. nairimed.com
Կրունկների շպոր կամ պլանտար ֆասցիիտ. nairimed.com

Առավոտյան ցավը կրունկում` արդեն շպորի առաջին ախտանշանն է: Երբեմն ցավը նշում են կրունկի ներսում` որպես ասեղի առկայության զգացողություն: Սկզբում դա արտահայտվում է, երբ բուժառուն առավոտյան ոտքի է կանգնում...

ՄՌՏ. ծնկան, կոնքազդրային և ուսային հոդեր. nairimed.com
ՄՌՏ. ծնկան, կոնքազդրային և ուսային հոդեր. nairimed.com

Մագնիսառեզոնանսային տոմոգրաֆիայի (ՄՌՏ) նշանակությունը հոդերի ախտաբանության ախտորոշման մեջ բավականին նշանակալից է...

Մեջքի ցավ. armeniamedicalcenter.am
Մեջքի ցավ. armeniamedicalcenter.am

Մեջքի մակերեսը կարելի է սահմանազատել երկու ենթադրյալ գծերով՝ վերին, որն անցնում է յոթերորդ պարանոցային ողի փուշելունով, ստորին՝ կոնքոսկրերի մակարդակով: Մեջքն ընդգրկում է երկու անատոմիական շրջաններ...

Նյարդաբանություն
Դաստակային թունելի համախտանիշ. nairimed.com
Դաստակային թունելի համախտանիշ. nairimed.com

Դաստակային (կարպալ) թունելի համախտանիշը տարածված խնդիր է, որն ազդում է դաստակի և նախադաստակի գործունեության վրա...

Ուլտրաձայնային հետազոտությունը հոդային հիվանդությունների ժամանակ. հարցազրույց ռադիոլոգ էլլա Զուրաբյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
Ուլտրաձայնային հետազոտությունը հոդային հիվանդությունների ժամանակ. հարցազրույց ռադիոլոգ էլլա Զուրաբյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Ի՞նչ է ուսումնասիրում հոդերի ուլտրաձայնային հետազոտությունը:

Հոդերի ուլտրաձայնային հետազոտությունը ոչ ինվազիվ, անցավ, բավականին տեղեկատվական մեթոդ է...

Ախտորոշում
Ջրային ձգումներ՝ միջողային աճառների ճողվածքների դեպքում. nairimed.com
Ջրային ձգումներ՝ միջողային աճառների ճողվածքների դեպքում. nairimed.com

Միջողային աճառների ճողվածքների ոչ մեծ չափերի դեպքում այլ մեթոդներից առավել արդյունավետ է ստորջրյա ձգումն այն առումով, որ տաք ջուրը նպաստում է մկանային լարվածության նվազմանը, իսկ համակարգչային հսկողության...

Ֆիզիոթերապիա
Ուլտրաձայնային հետազոտությունը հոդային հիվանդությունների ժամանակ. հարցազրույց ռադիոլոգ էլլա Զուրաբյանի հետ. armeniamedicalcenter.am
Ուլտրաձայնային հետազոտությունը հոդային հիվանդությունների ժամանակ. հարցազրույց ռադիոլոգ էլլա Զուրաբյանի հետ. armeniamedicalcenter.am

Ի՞նչ է ուսումնասիրում հոդերի ուլտրաձայնային հետազոտությունը:

Հոդերի ուլտրաձայնային հետազոտությունը ոչ ինվազիվ, անցավ, բավականին տեղեկատվական մեթոդ է...

Ախտորոշում

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ