Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Մանկական հիվանդություններ

Նորածնային աուդիոլոգիական սկրինինգի անհրաժեշտությունը ՀՀ-ում

Ծանրալսության ախտորոշումը և բուժումը շարունակում է հանդիսանալ արդիական խնդիր օտո­րինոլարինգոլոգիայում:

Չնայած, օտովիրաբուժության հաջողությունների, ժամանակակից դիագնոստիկ սարքավորումների, լսողական սարքերի ներդրումների, լսողության խա­նգա­րումներով հիվանդները հանդիպում են բավա­կանին մեծ քանակւթյամբ` հատկապես մանկական տարիքի երեխաներ և դեռահասներ:


Երեխայի կյանքի առաջին տարիները հան­դիսանում են կրիտիկական՝ խոսքի, ճանաչողական և սոցիալ-հասարակական վիճակի զարգացման համար:

 

Մինչև օրս լսողության խանգարումներով երեխաներին վաղ ուշադրություն ցուցաբերողները հանդիսանում են ընտանիքի անդամները, որոնցից շատերը գիտակ չեն հնարավոր բարդությունների մասին և թե ինչպես պետք է վարվել տվյալ երեխաների հետ: Այսօր բոլորի կողմից ընդւնված է այն փաստը, որ եթե լսողության խանգարումով երեխան ստանում է համապա­տասխան ձայնաուժեղացում 6 ամսեկան հասակից, ապա նրա hոգեհուզական և խոսակցական զար­գա­ցումը չի տարբերվում առողջ հասակակցից:


Այդ պատճառով շատ կարևոր է վաղ շրջանում լսողու­թյան խանգարումների հայնաբերումը, որը հնարա­վորություն է տալիս ժամանակին ճիշտ կազմա­կերպել բուժումը (լսողապրոթեզավորում կամ կոխլեար իմպլանտացիա) և հետագա վերականգնողական միջոցառումները, որպեսզի երեխան լինի լիարժեք ադապտացված հասարակության մեջ՝ լսողական և խոսակցական հնարավորություններով: Երեխայի մոտ չհայտնաբերված կամ ուշ հայտնաբերված լսողության խանգարումները բերում են երեխայի մտավոր, սոցիալ – հասարակական զարգացման խանգարմանը և վերջապես խուլհամրության զարգացմանը:

 

Լսողու­թյան խանգարման հայտնաբերումը երեխաների մոտ անհրաժեշտ է սկսել նորածնային տարիքից, որը հնարավորություն է տալիս ժամանակին հայտնաբերել խանգարումները, սկսել վերականգնողական միջոցա­ռում­ները և երեխային ընդգրկել խոսակցական միջա­վա­յրում: Վաղ ախտորոշման առավել արդյունավետ եղանակը նորածնային սկրինինգն է, որից հետո կազմակերպած վաղ, լիարժեք բուժումը:


2006թ.-ից Էրեբունի բ/կ-ի LOR բաժանմունքում կատարվել է 1 օրեկանից մինչև 10 տարեկան երեխաների աուդիոլոգիական հետազոտություն Fisher Zoth ֆիրմայի ECNO-SCREEN սկրինինգային սարքով: Կատարվել է օտոակուստիկ էմիսսիայի, կարճ լատենտային լսողական հարուցված պոտենցիալների (մինչև 55dB нПс ինտենսիվությամբ) գրանցում:


Հետազոտությունը կատարվել է բնական քնի ժամանակ: Հետազոտվել են 288 երեխա, որոնցից 50-ի մոտ հայտնաբերվել է նորմալ լսողություն, 238 երեխա­ների մոտ հայտնաբերվել է լսողության խանգարում: Պատճառները եղել են բնածին և ձեռք բերովի: Այս սարքով հետազոտության առավելությունը հանդի­սանում է այն, որ պարզ է, կատարվում է բնական քնի ժամանակ, արագ` 10 րոպեի ընթացքում և օբյեկտիվ է:


Լսողության խանգարում հայտնաբերված երեխա­ները անցել են մնացած անհրաժեշտ հետազոտությունները` իմպենդանսոմետրիա, կարճ լատենտային լսողական հարուցված պոտենցիալների (մինչև 110dB ինտենսիվությամբ) գրանցում, արդյուն­քում 238 երեխաներից 125-ի մոտ հայտնաբերվել է 4-րդ աստիճանի սենսոնևրալ ծանրալսություն, 54-ի մոտ` 2 րդ - 3-րդ աստիճանի սենսոնևրալ ծանրալսություն, 2-ի մոտ` աուդիտոր նեյրոպաթիա, 57-ի մոտ` կոնդուկտիվ ծանրալսություն: Ախտորո­շու­մը ճշտելուց հետո կատարվել է համապատասխան բուժում:

 

Սենսոնևրալ ծանրալսությամբ երեխաներին կատարվել է լսողապրոթեզավորում, պարապմունքներ սուրդոմանկավարժի հետ և մինչև 4 տարեկան 4-րդ աստիճանի սենսոնևրալ ծանրալսությամբ երեխաները նախապատրաստվում են վիրահատության՝ կոխլեար իմպլանտացիային:


ՀՀ-ում աուդիոլոգիական սկրինինգի լայն ներդրումները հնարավորություն կտան հետազոտել և հսկողության տակ ընդգրկել յուրաքանչյուր նորածնին: Հաշվի առնելով այդ ամենը նախատեսվում է նորածնային լսողության սկրինինգը ներդնել ՀՀ-ում մի քանի փուլերով: Սկզբնական շրջանում ծրագիրը կիրականացվի Երևանի 4 ծննդատներում, այնուհետև ծրագրի մեջ կընդգրկվեն Երևանի բոլոր ծննդատները, հետագայում ՀՀ բոլոր մարզկենտրոնների ծննդա­տները:


Լսողության խանգարումով երեխաների վաղ հայտնա­բերումը մեզ հնարավորություն կընձեռնի ճիշտ կազմակերպել բուժումը (լսողապրոթեզավորում կամ կոխլեար իմպլանտացիա) և հետագա վերակա­ն­գնո­ղական միջոցառումները, որպեսզի երեխան լինի լիարժեք ադապտացված հասարակության մեջ` լսողա­կան և խոսակցական հնարավորություններով:


Առաջին փուլում հետազոտությունը (օտոակուստիկ էմիսսիա) կատարվելու է ծննդատանը 36-48 ժամվա ընթացքում: Եթե առաջին փուլում կհայտնաբերվեն ԼԽԿ-ով նորածիններ, ապա նրանք կընդգրկվեն դիսպանսեր հսկողության տակ տվյալ մասնագետի կողմից: Դիսպանսեր հսկողությունը իրականացվելու է հետազոտման երկրորդ և երրորդ փուլերով:


Երկրորդ փուլում 3 ամսեկան երեխաները հետա­զոտվելու են Էրեբունի բ/կ-ի Կոխլեար իմպլա­ն­տա­ցիայի կենտրոնում և Արաբկիր բ/կ-ի Հանրա­պե­տական մանկական աուդիոլոգիական կենտրոնում: Կատար­վելու է օտոակուստիկ էմիսսիա, եթե հայտնա­բերվեն ԼԽԿ-ով երեխաներ, ապա նրանք կհետազոտման երրորդ փուլում:


Երրորդ փուլում 6 ամսեկան երեխաները հետազոտվելու են Էրեբունի բ/կ-ի Կոխլեար իմպլանտացիայի կենտրոնում և Արաբկիր բ/կ-ի Հանրապետական մանկական աուդիոլոգիական կեն­տրո­նում, կատարվելու է լիակատար աուդիոլո­գի­ական հետազոտություն (OAE, DPOAE իմպենդա­ն­սո­մե­տրիա, կարճ լատենտային լսողական հարուցված պոտենցիալների գրանցում) լսողության խանգարման վերջնական ախտորոշման համար:

 

Ռիսկի գործոններով երեխաները կընդգրկվեն հսկողության տակ մանկաբույժի և ծնողների կողմից, որոնք կտեղեկացվեն երեխայի կյանքի առաջին տարիների ընթացքում հանդիպող լսողական ռեակցիաների մասին և կկատարվի համապատասխան հետազո­տություններ: Լխ-ով երեխաները կստանան համապա­տաս­խան բուժում` լսողության վաղ պրոթեզավորում և պարապմունքներ սուրդոմանկավարժի հետ:


Այն երեխաները, որոնց ցուցված կլինի կոխլեար իմպլան­տացիա, կգտնվեն հսկողության տակ Էրեբունի բ/կ-ի Կոխլեար իմպլանտացիայի կենտրո­նում, որտեղ կիրականացվեն վիրահատությունները և հետագա վերականգնողական միջոցառումները հա­մա­պա­տասխան մասնագետների կողմից:


2004-ից ՀՀ-ում Էրեբունի բ/կ-ի Կոխլեար իմպլան­տացիայի կենտրոնում վիրահատվել են 21 երեխա, որոնցից 5-ը պոստլինգվալ,16-ը պրելինգվալ մինչև 4 տարեկան: Հետվիրահատական շրջանը ընթացել է հարթ, անցկացվել են վերականգնողական միջոցա­ռումները, արդյունքները համապատասխանում են նորմայի ստանդարտներին:


Այսպիսով, նշված բարդությունները կանխելու, և ԼԽ-ով երեխայի նորմալ զարգացումը ապահովելու համար անհրաժեշտ է տվյալ սարքով կատարել նորածինների աուդիոլոգիական սկրինինգ ծննդա­տանը երեխայի ծնվելուց հետո 36-48 ժամվա ընթացքում:

 

Հեղինակ. Ա.Հ. Մարտիրոսյան, Ա.Կ. Շուքուրյան, Երևանի Պետական Բժշկական Համալսարան Էրեբունի ԲԿ Քիթ-կոկորդ-ականջի հիվանդու­թյուն­ների բաժանմունք
Սկզբնաղբյուր. Գիտա - գործնական Բժշկական Հանդես <<Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի>> - 3. 2008 (35) 59-60
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Երևան քաղաքի դպրոցահասակ երեխաների շրջանում գիրության, ավելցուկային քաշի և թերսնվածության տարածվածությունը

Բանալի բառեր. դեռահասներ, մարմնի զանգվածի ցուցանիշ (ՄԶՑ), գիրություն, ավելցու-կային քաշ, թերսնվածություն, տարածվածություն, Առողջապահության Համաշխարհային Կազմակերպություն (ԱՀԿ), ստանդարտ շեղում (ՍՇ)...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 4.2012 (52)
Դեռահասների վերարտադրողական առողջության բժշկա-սոցիալական և հոգեբանական ասպեկտները

Բանալի բառեր. վերարտադրողական առողջություն, դեռահաս, ռիսկային սեռական վար-քագիծ, դեռահասի ադապտացիա, սեռական դաստիարակություն

ՀՀ Մարդու վերարտադրողական առողջության և վերարտադրողական իրավունքների մասին օրենքում...

Երեխայի դաստիարակությունը և հոգեկան առողջությունը Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 2.2012 (50)
Կենտրոնական նյարդային համակարգի պերինատալ ախտահարմամբ նորածիների մոտ նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազայի մակարդակի կլինիկական նշանակությունը

ԿՆՀ (կենտրոնական նյարդային համակարգ)-ի պերինատալ ախտահարման իրական հաճախականությունը հնարավոր չէ ճշտել, քանի որ չկա նևրոլոգիական նորման ախտաբանությունից տարանջատող հստակ չափորոշիչներ [1,3,8]...

Նյարդաբանություն Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 3.2011
Հեստացիայի ախտաբանությամբ մայրերից ծնված երեխաների մոտ նեյրոսպեցիֆիկ էնոլազայի մակարդակի վերլուծությունը

ժամանակակից պերինատոլոգիայում գրանցված առաջընթացը հանգեցրեց նոր խնդիրների լուծման անհրաժեշտությանը, որոնք կապված են պտղի անտենատալ պաշտպանության և հեստացիոն պրոցեսի հետ [3,7,13,15]...

Նյարդաբանություն Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 3.2011
Նախադպրոցական տարիքի երեխաների էսենցիալ մակրոտարրերով ապահովվածության ուսումնասիրությունը

Բանալի բառեր. նախադպրոցական տարիք, երեխաներ, մազեր, մանկապարտեզ, կալցիում, նատրիում, կալիում, մագնեզիում, ֆոսֆոր...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 2.2010 (42)
Էսենցիալ և պայմանական էսենցիալ միկրոէլեմենտային կարգավիճակը նախադպրոցական տարիքի երեխաների օրգանիզմում

Կենսամիկրոէլեմենտները սննդի անփոխարինելի այն բաղադրիչներից են, որոնց համապատասխան քանակությամբ ներմուծումն օրգանիզմ անհրաժեշտ է առողջության...

Նախադպրոցական տարիքի երեխաների մազերում ծանր մետաղների պարունակությունը

Բանալի բառեր. նախադպրոցական տարիք, ծանր մետաղներ, մազեր, կապար, սնդիկ, արսեն, կադմիում 

Շրջակա միջավայրի քիմիական կոնտամինանտների բազմազանության մեջ հատուկ տեղ են զբաղեցնում ծանր մետաղները (Pb, Hg, As, Cd  և այլն), ինչը բացատրվում  է դրանց բարձր թունոտությամբ...

Հայաստանի բժշկագիտություն 4.2009
Բրոնխային ասթմայի տարածվածությունը Երևան քաղաքի երեխաների շրջանում` ըստ ISAAC ստանդարտացված հարցաթերթերի տվյալների

Վերջին 30-40 տարիներին նկատվում է ալերգիկ հիվանդությունների, այդ թվում նաև բրոնխային ասթմայի (ԲԱ) տարածվածության զգալի աճ հատկապես երեխաների շրջանում [5,10,16]։ Որպես կանոն, ԲԱ-ն ի հայտ է գալիս մինչև 20 տ. հասակը...

Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 3.2009 Ալերգոլոգիա Շնչառական համակարգ
Վարքի խանգարման առանձնահատկությունները մտավոր և ֆիզիկական խնդիրներ ունեցող երեխաների մոտ

Դեռևս Դեմոկրիտը, Հիպոկրատն (մ.թ.ա.460-377 թթ.) իրենց աշխատություններում նշել են շրջակա միջավայրի, կլիմայի ազդեցությունը մարդու վարքի վրա: Դեմոկրիտն առանձնացրել է հատկապես ջրի ներգործությունը: Պլատոնը և Արիստոտելը կարևորել են նաև հողի դերը...

Հոգեկան և վարքի խանգարումներ Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 2.2009
Նախադպրոցական տարիքի երեխաների մազերում սնդիկի, արծաթի և ոսկու պարունակությունը

Շրջակա միջավայրի անթրոպոգեն աղտոտվածության հետևանքներից է ծանր մետաղների վերաբաշխումը կենդանի օրգանիզմում, որոնք իրենց բացասական ազդեցության հետևանքներով լուրջ մտահոգություն են հանդիսանում բնակչության տարբեր խմբերի առողջության համար...

Գիտական բժշկության հանդես ԱԱԻ 2.2009
Ներգանգային թարախակույտերի բուժումը երեխաների մոտ

Ներգանգային թարախակույտերը դասվում են գանգուղեղի ծանր հիվանդությունների շարքում, աչքի են ընկնում բարձր մահացությամբ, վիրահատական տակտիկայի ընտրության դժվարությամբ, հաճախ` հաշմանդամության բերող մնացորդային երևույթ­նե­րով...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)
Ավտո-ճանապարհային պատահարների հետևանքով առաջացած գանգուղեղային վնասվածքներ առանձնահատկությունները երեխաների մոտ

Տրանսպորտային պատահարների հետևանքով առաջացած վնասվածքների աճը, ցավոք, չի շրջանցել մաև մանկահասակ բնակչությանը, և առավել հաճախ կրում է պոլիտրավմայի (բազմավնասվածքների) բնույթ...

Առաջին բժշկական օգնություն Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)
Ծանր գանգուղեղային վնասվածքներով երեխաների հետազոտման ալգորիթմի մեր փորձը

Ծանր գանգուղեղային վնասվածքները (ԳՈւՎ) երեխաների մոտ ընդհանուր գանգուղեղային վնաս­ված­քների մեջ կազմում են 13-20% ընդհանրապես մանկական տրավմատիզմից մահացության 50%-ը, և հաշմանդամության 82%-ը, ինչը պայմանավորում է խնդրի բժշկական և սոցիալական կարևորությունը...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)
Մանկական նեյրոտրավմայի կառուցվածքի դինամիկայի հարցի շուրջ

Բնակչության սոցիալ-տնտեսական կյանքի փոփո­խու­թյունները մշտապես ազդում են հիվանդացության, մասնավորապես տրավմատիզմի կառուցվածքի վրա: Նրանց արդյունավետ բուժումը և կանխարգելումը թելադրում է այդ փոփոխությունների ուսումնասիրում, համապատասխան կազմակերպչական, բուժ-ախտո­րոշիչ միջոցառումների հիմնավորված մշակումը...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ