Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Ինտենսիվ թերապիա

Գլյուկոկորտիկոիդների կիրառումը սուր արմատիկային համախտանիշի բուժման ժամանակ

Կյանքի ժամանակակից պահանջները և աշխա­տան­քային պայմանները պարտադրում են արագ վերա­կանգնել հիվանդի առողջությունը և սեղմ ժամ­կետ­ներում նրան վերադարձնել ակտիվ գործու­նե­ության: Նորագույն տեխնոլոգիաների, դեղորայքի, սոցիալական միջոցների ներդրումը բժշկության մեջ հնարավորություն է տալիս վերանայել սուր արմա­տիկային համախտանիշի բուժման մինչ այժմ գոյություն ունեցող սկզբունքները:

 

Սուր արմատիկային համախտանիշն առաջանում է միջողնային դիսկի ճողվածքի կամ պրոտրուզիայի հետևանքով: Տարիների ընթացքում մշակված բու­ժական տակտիկան, այն է՝ հանգիստ, անշարժացում, ոչ ստերոիդային հակաբորբոքային ցավազրկողներ, պահանջում են երկարատև հոսպիտալացում, իսկ բուժման արդյունքները ոչ բոլոր դեպքերում են լինում լիարժեք:

 

Անզգայացման ժամանակակից մեթոդները, մաս­նա­վորապես հաղորդչականը, հնարավորություն է ընձեռնում արագ պաշարել սուր արմատիկային համախտանիշի ժամանակ գոյություն ունեցող սաս­տիկ ցավը: Այս նպատակով տեղային անեսթետիկի հետ միասին էպիդուրալ ճանապարհով ներմուծվում է գլյուկոկորտիկոիդ: Պաշարումների արդյունա­վե­տու­թյունը հատկապես բարձր է լինում հիվանդության կարճ տևողության դեպքում (սկսման պահից առաջին 8 շաբաթների ընթացքում), իսկ երկար տևողության դեպքում (2 ամսից ավելի) առաջանում է կրկնակի պաշարումների անհրաժեշտություն:

 

Սուր արմատիկային համախատնիշի ժամանակ գլյուկոկորտիկոստերոիդների ազդեցությունն ուղղա­կի­որեն արտահայտվում է հենց տեղային կիրառման ժամանակ: Գործիքային քննությամբ հայտնաբերված ճողվածքի չափերի փոքրացումը տեղի է ունենում դիսկի վնասված հյուսվածքների հեղուկի կորստի և ներդիսկային ճնշման իջեցման հաշվին:

 

Նպատակը.

 

Սույն հետազոտության նպատակն է ուսումնա­սի­րել էպիդուրալ ճանապարհով ներմուծվող գլյուկո­կոր­տիկոստերոիդների արդյունավետությունը՝ սուր արմատիկային համախտանիշի բուժման ժամանակ:

 

Նյութը և մեթոդները.

 

Այս մեթոդով բուժվել են 13 հիվանդներ, որոնց մոտ սուր արմատիկային համախտանիշը պայմանա­վոր­ված էր ողնաշարի գոտկային մակարդակում միջող­նային դիսկերի ճողվածքների կամ պրոտրուզիաների առկայությամբ:

 

Ախտորոշումը կատարվել է նախապես՝ մագնիսա­ռե­­զոնանսային կամ համակարգչային տոմոգրաֆիայի միջո­ցով, ինչպես նաև՝ կլինիկական նյարդաբանական ախտանիշների հիման վրա: Հիվանդները եղել են 40–57 տարեկան: Նրանց 61%-ի մոտ հայտնաբերվել է միջողնային դիսկի ճողվածք կամ պրոտրուզիա՝ L5 - S1 մակարդակում, 23%-ի մոտ՝ L4-L5 մակարդակում, իսկ 15%-ի մոտ՝ L3 - L4 մակարդակում:

 

Նախապես գնահատվել է ցավի ուժգնությունն ըստ տեսանելիին համարժեք սանդղակի (VAS): Ըստ VAS-ի 6–7 և ավել միավորների դեպքում բուժումն սկսվել է էպիդուրալ պաշարումով՝ տեղային անեսթետիկների (բուպիվակայինի 0.25%-անոց լուծույթ) հետ զուգակցված կիրառելով գլյուկոկորտիկոստերոիդ (դիպրոսպան): Էպիդուրալ պաշարումները (L1-3 մա­կար­դակում) կրկնվել են 3–7 օր ընդմիջումներով:

 

Սուր շրջանում լրացուցիչ նշանակվել է նաև դեղորայքային բուժում (ՈՍՀՑ 7–10 օր, ծայրամասային ռե­լաքսանտներ՝ 5–15 օր, B խմբի պոլիվիտամիններ՝ 10 օր) և օրթոպեդիկ կոշտ գոտիների կրում: Արդյու­նա­վետության հսկողությունն իրականացվել է ամենօրյա կլինիկական նշանների, նյարդաբանական ախտա­նիշ­ների, ցավի ուժգնության իջեցման և բուժման վերջում կրկնակի գործիքային հետազոտոթւյան հիման վրա:

 

Արդյունքը.

 

Պաշարումից 40–50 րոպե պառկած մնալուց հետո բոլոր հիվանդներն անցել են աշխատանքային կամ կենցաղային ակտիվ գործունեության:

Առաջին պաշարումից հետո դրական արդյունքներ են գրանցվել 6 հիվանդի մոտ (ցավի ուժգնությունը պակասել է 3–4 միավորով), այս նույն հիվանդների մոտ երկրորդ պաշարումից հետո ցավի ուժգնությունը պակասել է ևս 1–2 միավորով: Մնացած 7 հիվանդ­նե­րին կատարվել են երեք պաշարումներ, որոնցից 6-ի մոտ ցավի ուժգնությունը յուրաքանչյուր պաշարումից հետո նվազել է 2–3 միավորով, բուժման վերջում մնացել է ըստ VAS-ի 1 0.4 միավոր: Միայն մեկ հի­վանդի մոտ է բուժման վերջում մնացել է VAS-ի 3 միա­վորին համապատասխանող ցավային զգացողություն:

 

Եզրակացություն.

 

Գլյուկոկորտիկոստերոիդների կիրառմամբ էպի­դու­րալ պաշարումների ճանապարհով սուր արմա­տիկա­յին համախատնիշի բուժման արդյունավետությունը կազմում է 90%: Վերջին 10 տարիների ընթացքում աշխարհի գրեթե բոլոր զարգացած երկրներում բուժ­ման այս մեթոդի լայն կիրառումը, ցածր ինքնարժեքը, հիվանդի արագ ապաքինումը, հոսպիտալացման ան­հրա­ժեշտության բացակայությունը, ի վերջո, բուժման բարձր արդյունավետությունը, վկայում են մեր հանրա­պե­տությունում կլինիկական բժշկության մեջ բուժման այս մեթոդի լայնորեն ներդրման անհրաժեշտության մա­սին:

 

Հեղինակ. Լ.Ա. Մուսեյան, Մ.Ի. Եղիազարյան, Մ. Հերացու անվ. ԵՊԲՀ-ի անեսթեզիոլոգիայի, ինտեն­սիվ թերապիայի և ռեանիմատոլոգիայի ամբիոն
Սկզբնաղբյուր. Գիտա - գործնական Բժշկական Հանդես <<Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի>> -3. 2008 (35) 1-2
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Ամերիկացի գիտնականին հաջողվել է կենդանի պահել անշնչացած մարդուն` արյան մեջ թթվածին ներարկելով
Ամերիկացի գիտնականին հաջողվել է կենդանի պահել անշնչացած մարդուն` արյան մեջ թթվածին ներարկելով

Բոսթոնի մանկական հիվանդանոցի բժիշկ Ջոն Քեյրը բացահայտել է մի տարբերակ, որով հնարավոր է անշնչացած մարդուն կանդանի պահել, գրում է Science Daily -ն...

ԼՈՒՐԵՐ: Դեպքեր, բացահայտումներ Առաջին բժշկական օգնություն ԼՈՒՐԵՐ: Թերապիա
Կենսունակ սրտամկանի ախտորոշման որոշ ոչ ինվազիվ մեթոդների կիրառման օգտակարությունը

Բանալի բառեր. սրտամկան, կենսունակ, ռեվասկուլյարիզացիա, ախտորոշում, հիբերնացիա

Կենսունակ սրտամկանի ախտորոշման անհրաժեշտությունը հատկապես կարևորվում է իշեմիկ կարդիոմիոպաթիայով, հետինֆարկտային կարդիոսկլերոզով...

Սրտանոթաբանություն Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2011 (47)
Վնասվածքների ժամանակ համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշի զարգացման կանխատեսումն` ըստ հիվանդների ծանրությունը գնահատող սանդղակների

Բանալի բառեր. համակարգային բորբոքային ռեակցիա, վնասվածք, ծանրության վիճակը գնահատող սանդղակ

1991 թ.-ին American College Chest Physicians/Socety Critical Care Medicine հանձնախմբի կողմից սեպսիսի բնորոշումը հաստատելիս ձևակերպվեց նաև համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշի (ՀԲՌՀ) հասկացությունը...

Վնասվածքաբանություն և օրթոպեդիա Հայաստանի բժշկագիտություն 4.2009
Համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշը և նրա ախտորոշման մարկերները

Բանալի բառեր. բորբոքում, սեպսիս, համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշ, պրոկալցիտոնին

Բորբոքումը, որի դասական արտաքին նշանները հայտնի են հնագույն ժամանակներից ի վեր, ըստ В.А Руднов–ի [5]` իրենից ներկայացնում է կաթնասուններին բնորոշ տիպիկ պաշտպանական ռեակցիա...

Հայաստանի բժշկագիտություն 3.2009
Իմունաթերապիան համակարգային բորբոքային ռեակցիայի բուժման շրջանականերում
Իմունաթերապիան համակարգային բորբոքային ռեակցիայի բուժման շրջանականերում

Բանալի բառեր. ցիտոկին, համակարգային բորբոքային ռեակցիա, իմունապարալիչ

Ներկայումս առանձնակի մեծ տեղ է տրվում համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշի (ՀԲՌՀ) հիմնական պաթոգենետիկ պրոցեսների շտկմանն՝ ի հաշիվ օրգանիզմի ողջ հոմեոստազի վերականգմանը...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 4.2009 (40)
Իմուն համակարգի դերը համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշի զարգացման ժամանակ

Բանալի բառեր. ցիտոկին, համակարգային բորբոքային ռեակցիա, իմունապարալիչ

Այսօր խիստ աճել է հետաքրքրությունը ցիտոկինների նկատմամբ, քանի որ առանց դրանց մասին պատկերացում ունենալու դժվար է դիտարկել համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշը...

Իմունաբանություն Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 4.2009 (40)
Ժամանակակից կոլոիդ լուծույթներ (գրականության տեսություն)

Բանալի բառեր. կոլոիդ լուծույթ, ինֆուզիոն թերապիա, ՀԷՕ

Ներածություն: Բազմաթիվ կրիտիկական վիճակների (սուր արյունահոսություն, սեպսիս, սեպտիկ շոկ, այրվածքներ, պերիտոնիտ, պանկրեատիտ, վնասվածքներ և այլն) բուժման հիմքում ընկած է կոլոիդ լուծույթների ինֆուզիան...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 2.2009 (38)
Համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշի չափանիշների կանխատեսումային արժեքը վնասվածքների ժամանակ

Բանալի բառեր. համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշ, վնասվածք, պրոկալցիտոնին

Համակարգային բորբոքային ռեակցիայի համախտանիշն (ՀԲՌՀ) ու սեպսիսը կայուն բարձր մահաբերության (40–70%) [3,5-7,9,12,14,16] և հիվանդների թվի հարաճուն ավելացման պատճառով դասվում են...

Վնասվածքաբանություն և օրթոպեդիա Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 2.2009 (38)
Ինֆուզիոն թերապիայի առանձնահատկույթունները հետվիրահատական շրջանում

Ժամանակակից գրականության մեջ ինֆուզիոն թերապիայի խնդիրները վերանայվել են և ստացել հետևյալ ձևակերպումը. 1) համալրել ծավալը, 2) հա­մալրել հեղուկը և 3) համալրել էլեկտրոլիտները...

Վիրաբուժություն Առաջին բժշկական օգնություն Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)
Սթրեսորային հիպերգլիկեմիայի շտկման նպատակահարմարությունն ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքում

Ինտենսիվ թերապիայի բաժանմունքի (ԻԹԲ) հիվանդների շուրջ 50%-ի մոտ, որոնք չեն տառապում շաքարային դիաբետով, հայտնաբերվում է հիպեր­գլի­կե­միա: Բժշկական գրականության մեջ երկար ժամա­նակ այս հիպերգլիկեմիան, որը կոչվում է սթրե­սո­ր­ա­յին, դիտվում էր որպես օրգանիզմի ադապտացիոն ռեակցիա՝ ի պատասխան...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)
Ուսուցման սիմուլյացիոն մեթոդներ ներդրման անհրաժեշտությունն անհետաձգելի բուժօգնության ուսուցման շրջանակներում

Բժշկական գործունեության մեջ անհետաձգելի հա­մարվում են այն ախտաբանական փոփո­խու­թյուն­ները, որոնց արդյունքում հիվանդի ընդհանուր վիճակը կտրուկ վատանում է և, համապատասխան անհետա­ձգելի բժշկական օգնություն չցուցաբերելու դեպքում, նրա կյանքին ուղղակի վտանգ է սպառնում...

Առաջին բժշկական օգնություն Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)
Նատրիումի քլորիդի հիպերտոնիկ լուծույթի և մանիտոլի կիրառման արդյունավետությունն օսմոթերապիայի շրջանակներում

Գանգուղեղային վնասվածքների (ԳՈւՎ) և հեմո­ռագիկ ինսուլտների ինտենսիվ թերապիայի կարևորա­գույն խնդիրը է հանդիսանում  հիպովոլեմիայի արագ շտկումն ու հեմոդինամիկայի կայունացումը, հակա­ռակ դեպքում` ուղեղային անբավարար պերֆուզիայի պատճառով...

Նյարդաբանություն Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)
Տիբանտինային մոնոթերապիան նեյրոպաթիկ ցավային համախտանիշի բուժման ժամանակ

Ժամանակակից բժշկության մեջ նեյրոպաթիկ ցա­վային համախտանիշի (ՆՑՀ) բուժումը համարվում է բարդ և մեծ արդիականություն վայելող խնդիր, ինչը պայմանավորված է ոչ միայն ՆՑՀ-ով տառապող հիվանդների մեծ թվով, այլ նաև մինչ օրս կիրառվող բուժման ավանդական մեթոդների խիստ ցածր արդյունավետությամբ, որի արդյունքում սուր ցավը վերածվում է քրոնիկականի...

Նյարդաբանություն Բուժման մեթոդներ Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)
Արձանագրային բուժումը ծանր վնասվածքներով հիվանդների վարման նախահիվանդանոցային փուլում

Տեղափոխման խնդիրը հանդիսանում է նախա­հի­վան­դանոցային փուլում ծավալվող գործունեության հիմնահարցերից մեկը: Անվտանգ տեղափոխում ապա­հովելու համար հարկավոր են ոչ միայն անհրա­ժեշտ սարքավորումներով և դեղամիջոցներով հագեցած տրանսպորտային միջոցներ, այլև որոշակի տեսա­կան գիտելիքների և գործնական հմտություն­ների քաջ իմացություն: Այս տեսանկյունից...

Վնասվածքաբանություն և օրթոպեդիա Առաջին բժշկական օգնություն Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2008 (35)

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ