Med-Practic
Նվիրվում է վաստակաշատ ուսուցիչ Գրիգոր Շահյանին

Իրադարձություններ

Հայտարարություններ

Մեր հյուրն է

Հրատապ թեմա

Համակարգային հիվանդություններ

Սուր աղիքային անանցանելիությամբ ուղեկցվող կպումային հիվանդությունը պարբերական հիվանդությամբ տառապողների ընտանիքների անդամների մոտ

Բանալի բառեր: պարբերական հիվանդություն, սուր աղիքային անանցանելիություն, կպումային հիվանդություն, ընտանիք, Հայաստան, հիվանդության ընթացք­­­­
 

ՊՀ որովայնային նոպայի կլինիկական պատկերը, որը շատ նման է սուր որովայնի կլինիկային, հաճախ ստիպում է բժիշկներին դիմել անտեղի վիրահատական միջամտությունների: Որովայնամզի ասեպտիկ բորբոքման ֆոնի վրա կատարված նման վիրահատությոնները բարենպաստ պայմաններ են ստեղծում որովայնի խոռոչում կպումների առաջացման համար, որոնք հաճախ բերում են աղիքային կպումային անանցանելիությանը:

 

Վերջինս նկատվում է վիրաբուժական կլինիկաներ ընդունված ՊՀ տառապողների 20%-ի մոտ [6]: Միևնույն ժամանակ բազմաթիվ տվյալներ հաստատում են, որ ՊՀ-ան ժամանակ շճաթաղանթների ախտընթացները տեղի են ունենում ՊՀ-ան նոպաների հրովարտակումից շատ առաջ: Որովայնային ձևի դեպքում, երբ առկա են միայն որովայնային նոպաները, կպումներ կարող են լինել ոչ միայն որովայնամզում, այլ նաև թոքամզերում, և հակառակը` որովայնում, կրծքային ձևի ժամանակ, հանգեցնելով սուր աղիքային անանցանելիության դեպքերի նույնիսկ կրծքային ձևի պարագայում [2]:

­­­­ ­­ ­­­ ­­­­­­ ­ ­ ­

Նյութը և մեթոդները

 

Բազմաթիվ աղբյուրներից ստացված տվյալների հիման վրա կազմվել է ՊՀ և համանման հիվանդություններով տառապողներիգրանցամատյան: 1977-2000թթ. ընթացքում ստացված են 4488 հիվանդների լիարժեք հուշաքննային (անամնեստիկ) և հետհուշաքննայինկատամնեստիկ) տվյալներ: ՊՀ դասական (շճաթաղանթաբորբային) ձևերով տառապում էին 4167 հոգի, որանցից 59,8%-ը արական սեռիէին, 40,3%-ը՝ իգական: Խառը ձևով տառապում էին 56,6%-ը, որովայնային՝ 34,9%-ը, կրծքային՝ 8,5%-ը: Հիվանդների գերակշռող մեծամասնությունը (98,8%)` զտարյուն հայ էին: Հարցվածներից բոլորին հարց էր տրվում. կատարվե՞լ են ձեր հարազատների մոտ վիրահատական միջամտություններ, թե ոչ, եթե այո` ապա ինչպիսին և երբ: Բնականաբար, եթե նրանց մոտ լինեին սուր աղիքային անանցանելիությամբ ուղեկցվող կպումային հիվանդության դեպքեր, ապա մենք դրա մասին տեղեկություն կստանայինք:­­­­­­­­ ­­­­

 

­ ­­ ­Արդյունքները և դրանց քննարկումը

 

Աղյուսակ. Տոհմածառաբանական և կլինիկական որոշ համեմատական ցուցանիշները ՊՀ տառապողների այն քանակակազմի մոտ, որոնց ընտանիքների անդամների մոտ դիտվել են սուր աղիքային անանցանելիությամբ ուղեկցվող կպումային հիվանդության դեպքեր, առանց ՊՀ շճաթաղանթաբորբային նոպաների

 

Ցուցանիշ

Հետազոտվողքանակակազմ

ՊՀ տառապողներիընդհանուր քանակակազմ­­­­­ ­­­­­­­­

P

Իգական սեռի տեսակարար կշիռը (% ( mp)

25,0 ՞ 15,3

n=8

40,3 ՞ 0,76

NS

ՊՀ-ան հաճախականությունը (% ( mp) որպես պրոբանդ ընտրվածհիվանդների քույրերի և եղբայրների մոտ

8,70 ՞ 5,88

n=23

16,6 ՞ 0,34

NS

ՊՀ խառը ձևի տեսակարար կշիռը (%(mp)

87,5 ՞ 11,7

n=8

56,6 ՞ 0,77

<0.05

ՊՀ որովայնային ձևի տեսակարար կշիռը (%(mp)

12,5 ՞ 11,7

n=8

34,9 ՞ 0,74

NS

ՊՀ կրծքային ձևի տեսակարար կշիռը (%(mp)

0 ՞ 9,49

n=8

8,5 ՞ 0,43

NS

ՊՀ բնորոշ (շճաթաղանթաբորբային) նոպաների հրովարտակման միջինտարիքը (( m)

8,5 ՞ 3,45

n=8

14,3 ՞ 0,18

NS

Նոպաների բարձր հաճախականություն ունեցող հիվանդների տոկոսը

(( mp) կյանքի I տասնամյակի ընթացքում

62,5 ՞ 17,1

n=8

28,7 (0,71

NS

Նոպաների բարձր հաճախականություն ունեցող հիվանդների տոկոսը

(( mp) կյանքի II տասնամյակի ընթացքում

75,0 ՞ 15,3

n=8

40,0 ( 0,83

NS

Նոպաների բարձր հաճախականություն ունեցող հիվանդների տոկոսը

(( mp) կյանքի III տասնամյակի ընթացքում

85,7 ՞ 13,2

n=7

50,7 ( 1,01

<0.05

Նոպաների բարձր հաճախականություն ունեցող հիվանդների տոկոսը

(( mp) կյանքի IV տասնամյակի ընթացքում

66,7 ՞ 19,3

n=6

52,4 ( 1,32

NS

Արտահայտված հոդաբորբ ունեցող հիվանդների տոկոսը

(( mp) կյանքի I տասնամյակի ընթացքում

37,5 ՞ 17,1

n=8

33,9 ( 0,74

NS

Արտահայտված հոդաբորբ ունեցող հիվանդների տոկոսը

(( mp) կյանքի II տասնամյակի ընթացքում

37,5 ՞ 17,1

n=8

36,4 ( 0,81

NS

Արտահայտված հոդաբորբ ունեցող հիվանդների տոկոսը

(( mp) կյանքի III տասնամյակի ընթացքում

42,9 ՞ 18,7

n=7

35,5 ( 0,96

NS

Արտահայտված հոդաբորբ ունեցող հիվանդների տոկոսը

(( mp) կյանքի IV տասնամյակի ընթացքում

0 ՞ 11,7

n=6

33,3 ( 1,25

<0.05

Ամիլոիդոզի հրովարտակման հաճախությունը

(%(mp) կյանքի II տասնամյակի ընթացքում

0 ՞ 9,49

n=8

6,67 ( 0,42

NS

Ամիլոիդոզի հրովարտակման հաճախականությունը

(%(mp) կյանքի III տասնամյակի ընթացքում

14,3 ՞ 13,2

n=7

9,93 ( 0,59

NS

Ամիլոիդոզի հրովարտակման հաճախականությունը

(%(mp) կյանքի IV տասնամյակի ընթացքում

33,3 ՞ 19,3

n=6

10,8 ( 0,79

NS

 

Ինչպես երևում է աղյուսակում բերված տվյալներից ՊՀ տառապողների այն քանակակազմը, որոնց ընտանիքների անդամների մոտ դիտվել ենսուր աղիքային անանցանելիությամբ ուղեկցվող կպումային հիվանդության դեպքեր, առանց ՊՀ շճաթաղանթաբորբային նոպաների, լինելով փոքրաքանակ, հավաստելիորեն տարբերվում է ՊՀ տառապողների ընդհանուր քանակակազմից խառը ձևի տեսակարար կշռի բարձր տոկոսով, կյանքի երրորդ տասնամյակում հաճախակի նոպաներով հիվանդների ավելի բարձր հանդիպելիությամբ, իսկ չորրոդ տասնամյակում` արտահայտված հոդային համախտանիշ ունեցողների ցածր հանդիպելիությամբ:­ ­­­­ ­ ­­­­

 

Այսպիսով, չնայած նրան, որ ՊՀ տառապողների ընտանիքների առանց ՊՀ շճաթաղանթաբորբային նոպաների անդամների մոտ դիտվող սուր աղիքային անանցանելիությամբ ուղեկցվող կպումային հիվանդությամբ դեպքերի զգալի մասը դժվար թե լինի ՊՀ ոչ սերոզիտային ընթացքի արտահայտություն, սակայն սույն հետազոտությունը ցույց է տալիս, թե որքանով կարևոր է ՊՀ ընթացքի և կանխատեսման առումով, հաշվի առնել բազմաթիվ գործոններ, որոնք առաջին հայացքից կարող է թվալ, որ ոչ մի առնչություն չունենալ հիվանդության կանխատեսման տեսակետից: Ակնկալվում է, որ Հայաստանում հետագայում կստեղծվի և կֆինանսավորվի ՊՀ զբաղվող գիտնականների ավելի գործունակ միավորում, որը կզբաղվի ՊՀ ընթացքի վրա ազդող բազմաթիվ գործոնների ուսումնասիրությամբ շատ ավելի մեծ քանակակազմի վրա:­­ ­­ ­­­­­ ­­­ ­­­

 

Գրականություն

 

  1. Айвазян Ал. А. Ряд навлюдений стерильности женшин до манифестации приступов периодической болезни. В кн.: Научные труды и со­обще­ния Национального института Здраво­охра­нения Министерства Здравоохранения Республики Армения им. акад. С.Х. Авдалбек­яна, Ереван, 1997, ч. 2, 78-79.
  2. Айвазян Ал.А., Гемилян М.Б., Мартиросян Н.Г., и др. Редкость спаечной кишечной непроходимости среди больных торакальной формой периодической болезни. Вопросы теоретической и клини­ческой медицины 1998; 1(5), 33-35.
  3. Айвазян Ал.А., Нерсисян Н.Р., Кавеян С.С. и др. Ряд наблюдений развития спаечной кишечной непроходимости до манифестации типичных (серозитных) приступов периоди­ческой болезни. В кн.: Ежегодник Академии Хирургических Наук, том. 4, Ереван, 1998, с. 25-29.
  4. Айвазян Ал.А., Казарян Г.С., Нерсисян Н.Р. и др. Феномен сте­риль­­­ности женщин до мани­фестации серозит­ных приступов периоди­чес­кой болезни. Вопросы теоретической и клинической медицины 1999; 2(7): 6-9.
  5. Айвазян Ал.А., Хачатрян А.Э. Стерильность среди сестер больных периодической болезнью. Научные труды и сообщения Национального института Здравоохранения Министерства Здравоохранения Республики Армения им. акад. С.Х.Авдалбекяна, Ереван, 2002, 59-60.
  6. Ананикян П.П., Григорян С.Х. Синдром спаечной кишечной непроходимости при периодической болезни. В кн.: Вопросы диагностики и лечения периодической болезни, Ереван, 1987, 126- 130.
  7. Никогосян Л.Л. Новый ряд наблюдений развития спаечной кишечной непроходимости до манифестации типичных (серозитных) приступов периодической болезни. Материалы юбилейной конференции судентов-медиков, Ереван, 2000, 123-124.
  8. Schwabe A.D., Peters R.S. Familial Mediterra­-nean fever in Armenians: analysis of 100 cases, Medicine (Baltimore), 1974; 53: 453-462.
  9. Tauber T., Zimand S., Kotzer E. Recurrent pericarditis in familial Mediterranean fever [Hebrew], Harefuah, 1995; 128: 611-612, 672.
  10. Zimand S., Tauber T., Hegesch T., Aladjem M. Familial Mediterranean fever presenting with massive cardiac tamponade, Clin. Exp. Rheum., 1994; 12: 67-69.

Հեղինակ. Ալ.Ա. Այվազյան ԵրՊԲՀ Ներքին հիվանդությունների թ.1 ամբիոն, Էրեբունի Բժշկական Կենտրոն, սիրտ-անոթային ախտորոշման ծառայություն
Սկզբնաղբյուր. Գիտա-գործնական Բժշկական Հանդես «Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի», 1.2005 (23) 13-16
Աղբյուր. med-practic.com
Հոդվածի հեղինակային (այլ սկզբնաղբյուրի առկայության դեպքում՝ էլեկտրոնային տարբերակի) իրավունքը պատկանում է med-practic.com կայքին
Share |

Հարցեր, պատասխաններ, մեկնաբանություններ

Կարդացեք նաև

Մոդիֆիկացված ցիտրուլինացված վիմենտինի հանդեպ հակամարմինների և այլ սպեցիֆիկ աուտոհակամարմինների կլինիկական նշանակությունը և համեմատական բնութագիրը ռևմատոիդ արթրիտի ժամանակ

Բանալի բառեր` ռևմատոիդ արթրիտ, աուտոհակամարմիններ, ցիտրուլինացիա, լատեքս-ագլյուտինացիա, ռևմատոիդ գործոն, հակամարմիններ մոդիֆիկացված ցիտրուլինացված վիմենտինի հանդեպ (anti-MCV)...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 4.2012 (52)
Պարբերական հիվանդությամբ պայմանավորված սրտի և թոքերի ախտահարման ձևաբանական առանձնահատկությունները

Բանալի բառեր. պարբերական հիվանդություն, սրտային և թոքային ամիլոիդոզ, ձևաբանություն

Պարբերական հիվանդությունը (ՊՀ) կլինիկորեն արտահայտվում է պարբերական տենդի նոպաներով, որովայնամզի, թոքամզի, սինովիալ թաղանթների...

Ախտաբանական անատոմիա Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1.2011 (45)
Կոլխիցինային բուժման որոշ հիմնահարցերի մասին

Երբ կոլխիցինի որոշակի դեղաչափի ֆոնի վրա պարբերական հիվանդության բուժումից բավարար կլինիկական արդյունք չի ստացվում, ապա կարելի է կիրառել համալիր բուժում...

Առողջապահություն 2.2010 Դեղագիտություն
Էնդոթելային ֆունկցիայի, թաքնված աթերոսկլերոզի, լիպիդային պրոֆիլի, բորբոքման, թրոմբոցիտների ֆունկցիոնալ վիճակի և մակարդելիության որոշ ցուցանիշների գնահատումը անկանոն կոլխիցինոթերապիա ստացող ՊՀ հիվանդների մոտ

Բանալի բառեր. էնդոթելաին դիսֆունկցիա, բորբոքում, աթերոսկլերոզ, պարբերական հիվան­դու­թյուն

Սրտի իշեմիկ հիվանդության (ՍԻՀ) տա­րած­վածությունը և դրանից մահացությունը այլ հիվանդությունների համեմատ ամենա­բարձրն է ողջ երկրագնդում: Այն հան­դի­սանում է մահացության թիվ մեկ պատճառը...

Սրտանոթաբանություն Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1.2010 (41)
Պարբերական հիվանդության և ամիլոիդոզի ախտածագումը, ձևաբանությունը, ախտորոշումը

Բանալի բառեր. պարբերական հիվանդություն, շիճուկային ամիլոիդ A սպիտակուց (SAA), պիրին, ամիլոիդոգենեզ, ամիլոիդոզ, հյուսվածաբանական ախտորոշում

Պարբերական հիվանդությունը (ՊՀ) կամ ընտանեկան միջերկրածովյան տենդը (ԸՄՏ), որը աուտոսոմ-ռեցեսիվ ժառանգվող հիվանդություն է, կլինիկորեն արտահայտվում է...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1.2010 (41) Ախտաբանական անատոմիա Նեֆրոլոգիա
Բեխչետի հիվանդության կլինիկական առանձնահատկությունները Հայաստանում

Բանալի բառեր.  Բեխչետի  հիվանդություն, կլինիկական առանձնահատկություններ, աշխարհագրական գործոն

Բեխչետի հիվանդությունը (ԲՀ) համակարգային վասկուլիտների խմբին պատկանող անհայտ էթիոլոգիայի պոլիմորֆ ախտանշակոմպլեքս է, որն արտահայտվում է բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի...

Հայաստանի բժշկագիտություն 2.2009
Երեխաների ստամոքսի լորձաթաղանթի ախտաբանական կազմափոխությունները պարբերական հիվանդության ժամանակ

Բանալի բառեր: պարբերական հիվանդություն, երեխաներ, ստամոքսաբորբ, Helicobacter pylori

Պարբերական հիվանդությունը (ՊՀ), կամ միջերկրածովային դողերոցքը, բնորոշվում է օրգանիզմի շճաթաղանթների համակար­գա­յին ասեպտիկ բորբոքմամբ, որն ուղեկցվում է նոպայաձև ցավերով...

Գաստրոէնտերոլոգիա, լյարդաբանություն Մանկական հիվանդություններ Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1.2008 (33) Ախտաբանական անատոմիա
Պարբերական հիվանդության ընթացքի առանձնահատկությունները տարածուն թարախային որովայնամզաբորբ վերապրած հիվանդների մոտ

Բանալի բառեր. պարբերական հիվանդություն, տարածուն թարախային որովայնամզաբորբ

Պարբերական հիվանդությունը (ՊՀ), լի­նե­լով ժառանգական հիվանդություն, շատ տա­րած­ված է հայերի մոտ, ախտահարելով Երևանի բնակչության մոտ 1-2%-ը [2,4]: ՊՀ որովայ­նային նոպաների կլինիկական պատ­կե­րը` այսպես կոչված սուր որովայնը, հա­ճախ պատճառ է դառնում...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1.2008 (33)
Կոլխիցինի ազդեցությունը շրջանառու իմունային կոմպլեքսների պարունակության վրա ամիլոիդոզով բարդացած և առանց բարդացումների ընթացող պարբերական հիվանդությամբ տառապող հիվանդների մոտ

Բանալի բառեր. պարբերական հիվանդություն, երկրորդային ամիլոիդոզ, շրջանառու իմունային կոմպլեքսներ, կոլխիցին

Պարբերական հիվանդությամբ (ՊՀ) կամ Միջերկրածովյան ընտանեկան տենդով (Familial Mediterranean fever; FMF; MIM294100) տառապող հիվանդների թվի արագ աճը...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 3.2007 (31)
Գայլախտանման համախտանիշը պարբերական հիվանդությամբ տառապողների մոտ Հայաստանում

Բանալի բառեր. պարբերական հիվանդություն, համակարգային կարմիր գայլախտ

Համաձայն Իսրայելի մեր գործընկերների հետազոտությունների, պարբերական հիվանդության (ՊՀ) ժամանակ դիտվել է համակարգային կարմիր գայլախտի (ՀԿԳ) ցածր հաճախություն և թեթև ընթացք: P. Langevitz-ը և համահեղինակները մոտ 6000 ՊՀ հիվանդներից ՀԿԳ-ը նկատել են միայն երեքի մոտ: Նրանցից երկուսի մոտ հղիության ֆոնի վրա ՀԿԳ-ն ընթանում էր բավականին թեթև (ցան, հոդաբորբ, հականեյտրոֆիլային հակամարմինների առկայություն, թրոմբոցիտոպենիա)...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1-4.2006 (25-28)
Պարբերական հիվանդությամբ տառապողների մոտ նոպաներից առաջ դիտվող դեղնուկի երևույթը: Երկու դեպքի նկարագրություն

Բանալի բառեր. պարբերական հիվանդություն, դեղնուկ, լյարդ

Մեծահասակների մոտ դեղնուկը կարող է առաջանալ բազմաթիվ ինչպես բարորակ, այնպես էլ կյանքին սպառնացող հիվանդությունների ժամանակ: Դեղնուկը կարող է լինել նախալյարդային, ներլյարդային և արտալյարդային: Դեղնուկի նախալյարդային պատճառներն են արնալուծը (hemolysis), մեծ հեմատոմայի ներծծումը, որոնք բերում են արյան մեջ չկոնյուգացված (անուղղակի) բիլիրուբինի մակարդակի բարձրացմանը: Ներլյարդային հիվանդությունները բերում են արյան մեջ ինչպես չկոնյուգացված, այնպես էլ կոնյուգացված բիլիրուբինի մակարդակների բարձրացմանը...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1-4.2004 (17-20)
Տարբեր հիվանդությունների կամ համախտանիշների ազդեցությունը պարբերական հիվանդությամբ տառապողների մոտ ամիլոիդոզի զարգացման հավանականության վրա:

Բանալի բառեր. պարբերական հիվանդություն, ամիլոիդոզ, կանխատեսում, ուղեկցող հիվանդություններ

Տարբեր հիվանդությունների և/կամ համախտանիշների ազդեցության ուսումնասիրությունները պարբերական հիվանդությամբ տառապողների մոտ կյանքի առանձին տասնամյակների ընթացքում ամիլոիդոզի հրովարտակման (մանիֆեստացիայի) հավանականության վրա ցույց տվեցին, որ ՊՀ հիմնական շճաթաղանթաբորբային նոպաների հետ համատեղ մեկուսացած պարբերական տենդային նոպաներ ունեցող հիվանդների մոտ նկատվում է ամիլոիդոզի հրովարտակման համեմատաբար ցածր հավանականություն...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1-4.2004 (17-20)
Նոպաների հաճախականությունը Հայաստանում պարբերական հիվանդությամբ տառապողների մոտ. տարբեր գործոնների ազդեցությունը

Բանալի բառեր. պարբերական հիվանդություն, նոպաների հաճախականություն, կլինիկական ձև, սեռ, տարիք, ծագում, գենոտիպ

Պարբերական հիվանդությունը (ՊՀ)՝ լինելով ժառանգական հիվանդություն, զարմանալիորեն տարածված է հայերի մոտ, ախտահարելով Երևանի բնակչության մոտ 1%-ը [5]: Հատկանշական է, որ դեռ 20 տարի առաջ կատարված ժառանգաբանական հետազոտություններում հիվանդության տարածվածությունը գնահատվում էր 0.5 %-ի սահմաններում [4], այսինքն, մոտ 2 անգամ ավելի ցածր...

Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1-4.2004 (17-20)
Տարբեր հիվանդությունների կամ համախտանիշների ազդեցությունը պարբերական հիվանդությամբ տառապողների մոտ ամիլոիդոզի զարգացման հավանականության վրա:

Հաղորդում Ա: Առանձին ընդհանուր համախտանիշների, հենաշարժական, շնչական և սիրտ-անոթային համակարգերի և համակարգային բնույթի տարբեր պաթոլոգիաների ազդեցությունը

Բանալի բառեր. պարբերական հիվանդություն, ամիլոիդոզ, կանխատեսում, ուղեկցող հիվանդություններ...

Ուրոլոգիա Մեդիցինսկիյ Վեստնիկ Էրեբունի 1-4.2004 (17-20)

ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ