Հիշարժան օրեր, տարեթվեր, տոներ
Հունիսի 25-ին ծնվել է սովետական ֆիզիոլոգ, դոմինանտի մասին ուսմունքի ստեղծողը, ԽՍՀՄ ԳԱ պրոֆեսոր Ալեքսեյ Ուխտոմսկին

Ալեքսեյ Ուխտոմսկին ծնվել է 1875 թ. հունիսի 25-ին Յարոսլավի նահանգում, նախկին զինվորականի ընտանիքում: Նա ընտանիքի չորրորդ երեխան էր, և վաղ մանկությունում նրան դաստիարակության էին տվել քրոջը՝ Աննա Ուխտոմսկայային:
13 տարեկանում Ալեքսեյն ընդունվել է Նիժնենովգորոդի կադետական կորպուսը, որտեղ տարվել է փիլիսոփայությամբ, հոգեբանությամբ, էթիկայով և գրականությամբ: Ավելի ուշ, Մոսկվայի հոգևոր ակադեմիայի բանավոր բաժնում սովորելու ընթացքում նրա հետաքրքրությունների շարքում ավելացավ նաև ֆիզիոլոգիան:
Ավարտելով ակադեմիան՝ նա հրաժարվեց եկեղեցականի կարիերայից, պլանավորելով ֆիզիոլոգիա ուսումնասիրել: Սակայն այդ ժամանակ գոյություն ունեցող օրենքը հոգևոր ակադեմիայի շրջանավարտներին արգելում էր բուհերի բնական բաժիններ ընդունվել: Ուխտոմսկին շրջանցեց՝ որպես ազատ ունկընդիր ընդունվելով Սանկտ-Պետերբուրգի համալսարանի արևելյան ֆակուլտետ, իսկ մեկ տարի անց տեղափախվեց նույն համալսարանի ֆիզիկամաթեմատիկական ֆակուլտետը ֆիզիոլոգիայի ուսումնասիրման համար (դա օրենքը չէր արգելում):
1902 թ. ապագա գիտնականը ծանոթացավ պրոֆեսոր Ն.Ե. Վվեդենսկու հետ, ում հետ ավելի ուշ սկսեց աշխատել անտագոնիստների ռեֆլեքսների վրա: 1911 թ. նա պաշտպանում է մագիստրոսական ատենախոսությունը և մինչև 1917 թ. դասախոսություն է կարդում Հոգենյարդաբանական ինստիտուտում (այժմ Իլյա Մեչնիկովի անվ. հյուսիսարևմտյան պետական բժշկական համալսարան):
1918 թ. Ուխտոմսկու տունը բոլշեվիկները խլեցին՝ գիտնականին միայն երկու սենյակ թողնելով: Այս ժամանակ անվտանգության փաստաթղթերը նրան մահապատժից փրկեցին, պատիժը բանտով փոխարինեցին: 1920 թ. հունվարին Ուխտոմսկին ազատվեց, և նրան նույնիսկ վերադարձրեցին տան մի մասն ու որոշ իրեր, բայց հայրենիք նա այլևս չվերադարձավ:
1920 թ. նա գլխավորեց Բնական գիտությունների ինստիտուտի լաբորատորիան: 1922 թ., Ն.Ե. Վվեդենսկու մահից հետո, նա Պետերբուրգի համալսարանի Մարդու և կենդանիների ֆիզիոլոգիայի ամբիոնի վարիչ դարձավ: Հետագա տարիներին ակտիվորեն գիտական աշխատանքով էր զբաղվում, դասախոսություններ էր կարդում Լենինգրադի մի շարք ԲՈՒՀ-երում:
Հայրենական Մեծ պատերազմն Ուխտոմսկին Լենինգրադում դիմավորեց. այլ գիտնականների հետ միասին նա աշխատում էր պաշտպանության կարիքների վրա և ղեկավարում էր ռազմական ժամանակների համար արդիական վնասվածքային շոկի վերաբերյալ հետազոտությունները:
Ուխտոմսկու գլխավոր գիտական բացահայտումը դոմինանտի սկզբունքը դարձավ, որը մարդու վարքագծի և հոգեկան գործընթացների մի շարք տեսակները բացատրող տեսություն էր: Նրա հետազոտությունների շնորհիվ դոմինանտի մասին ուսմունքը ֆիզիոլոգիայի սահմաններից դուրս եկավ՝ դառնալով առանձին ուղղություն փիլիսոփայական անթրոպոլոգիայի և հոգեբանության մեջ:
Իր գիտական հետազոտությունների համար գիտնականը Լենինի անվ. մրցանակ ստացավ, ԽՍՀՄ ԳԱ թղթակից անդամ ընտրվեց, իսկ ավելի ուշ՝ 1935 թ., ԽՍՀՄ ԳԱ իրական անդամ դարձավ: Հիմնական գիտական գործունեությունից բացի զբաղվում էր աստվածաբանությամբ, փիլիսոփայությամբ, պոլիտէկոնոմիայով, ճարտարապետությունով, նկարիչ էր, գիտեր յոթ լեզու և ջութակ էր նվագում:
Ալեքսեյ Ուխտոմսկին մահացավ 1942 թ. օգոստոսի 31-ին ֆաշիստներով շրջապատված Լենինգրադում:


Կարդացեք նաև

1988 թ. դեկտեմբերի 7-ին ողջ աշխարհը ցնցվեց մի ողջ քաղաք հողին հավասարեցրած, հազարների կյանք խլած ահեղ երկրաշարժի բոթից: Փլատակների վերածվեց Սպիտակ քաղաքը, կիսով չափ ավերվեց Գյումրին ու Վանաձորը, և էլի քաղաքներ ու գյուղեր...



1992 թ.՝ Միացյալ ազգերի կազմակերպության Հաշմանդամների տասնամյակի ավարտին (1983-1992), ՄԱԿ-ի Գլխավոր ասամբլեան իր №47/3 բանաձևով դեկտեմբերի 3-ը հռչակեց Հաշմանդամների միջազգային օր...



Ժան-Մարտեն Շարկոն ծնվել է 1825 թ. նոյեմբերի 29-ին՝ Փարիզում: Սեն-Լուիի դպրոցն ավարտելուց հետո նա ընդունվել է փարիզի համալսարանի բժկական ֆակուլտետը...



1981 թ. -ից ամբողջ աշխարհի կին-ակտիվիստները նոյեմբերի 25-ը նշում են որպես բռնության դեմ օր: 1999 թ. դեկտեմբերի 17-ին ՄԱԿ-ի Գլխավոր Անսամբլեան նոյեմբերի 25-ը հայտարարեց Կանանց նկատմամբ բռնությունների վերացման միջազգային օր (International Day for the...



Նիկոլայ Իվանովիչ Պիրոգովը ծնվել է 1810 թ. նոյեմբերի 25-ին՝ Մոսկվայում: Դպրոցն ավարտելուց հետո որոշում է բժիշկ դառնալ և ընդունվում ՄՊՀ բժշկական ֆակուլտետ: Այնուհետև ուսուցումը շարունակում է արտասահմանում: Հինգ տարի աշխատում է մերձբալթյան...



Նիկոլայ Իվանովիչ Վավիլովը ծնվել է 1887 թ. նոյեմբերի 25-ին՝ Մոսկվայում, առևտրականի ընտանիքում: Մանուկ ժամանակ սիրել է հետևել բույսերին և կենդանիներին, հետաքրքրվել բուսաբանությամբ: Իր գիտելիքները ավելացրել է հայրական...



Քարնեգիի գրքերը հրատարակվել են աշխարհի տարբեր երկրներում միլիոնավոր օրինակներով, իսկ նրա՝ մարդկանց միջև արդյունավետ փոխհարաբերությունների կազմակերպման հայացքները մինչ օրս չեն կորցրել իրենց արդիականությունը...



Աշխարհում, հավանաբար, չկա մի երկիր, որտեղ չի նշվում Մայրության օրը, հայտնում է calend.ru-ն՝ հավելելով, որ Ռուսաստանում այդ օրը հռչակվել է 1998թ....



Լոնդոնի գրախանութներում 1859 թ. նոյեմբերի 23-ին վաճառքում հայտնվեց Չարլզ Դարվինի գրքի կանաչ հատորյակը՝ «Տեսակների ծագումը Բնական ընտրության ճանապարհով, կամ կյանքի համար պայքարում բարենպաստ ցեղերի...



Եկատերինա II-ն իր թագավորության ամենասկզբում՝ 1763 թ. նոյեմբերի 23-ին, սահմանեց բժշկական խորհուրդ, որի առաջին նախագահը դարձավ բարոն Չերբակովը: Հենց նա բարձրացրեց ծաղիկի դեմ պատվաստում իրականացնելու...



Մարդու հոգեկան առողջությունը ոչ պակաս կարևոր ֆիզիկականից: Հոգեկան առողջությունը, Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպության համաձայն, խոսում է բարեկեցության վիճակի մասին, որի դեպքում...



Ողջույնի համաշխարհային օրը (World Hello Day) ամեն տարի նշվում է նոյեմբերի 21-ին: 1973 թ. այդ տոնը հորինել են երկու ամերիկացի եղբայրները՝ Մայքլ և Բրայեն Մակկոմակները (Michael and Brian McCormack) հենց սառը պատերազմի թեժ պահերին...



1954 թ. ՄԱԿ-ի Գլխավոր Անսամբլեան խորհուրդ տվեց բոլոր երկրներին պրակտիկայի մեջ ներառել Երեխաների համաշխարհային օրվա տոնակատարությունը (Universal Children’s Day)՝ որպես երեխաների եղբայրության և փոխըմբռնման...



Նոյեմբերի 19-ը նշվում է որպես Տղամարդկանց միջազգային օր: Այս կապակցությամբ ElitePartner ծանոթությունների կայքը ներկայացնում է որոշ փաստեր ուժեղ սեռի մասին...



Ամբողջ աշխարհում հանրային առողջապահության համար լուրջ հիմնախնդիր է հակաբիոտիկների նկատմամբ կայունության զարգացումը...






ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
-
Ժողովրդական դեղամիջոցներ
-
Հղիություն. 4-րդ ամիս
-
Հղիություն. 7-րդ ամիս
-
Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
-
Հղիություն. 6-րդ ամիս
-
«Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
-
Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
-
Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
-
Դդում
-
Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
-
Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
-
Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
-
Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
-
Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
-
Սեռական գրգռում
-
Ընկերության մասին
-
Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
-
Դիմակներ` մազերի համար
-
Չիչխանի օգտակար հատկությունները
-
Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
-
Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
-
Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
-
Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
-
Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
-
Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
-
Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
-
Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
-
Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
-
ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
-
Իրիդիոսքրինինգ
-
Կանայք և տղամարդիկ տարբեր կերպ են պայքարում սթրեսի դեմ
-
Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
-
Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն
- Բիոռեզոնանսային ախտորոշման և բուժման մեթոդներ
-
Բնական միջոց իմպոտենցիայի դեմ. 1in.am
-
Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
-
Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
-
Տղամարդկանց մոտ տեստոստերոնի ցածր մակարդակը բարձրացնում է մահացության ռիսկը