Հիշարժան տարեթվեր
Ապրիլի 26-ը՝ Ճառագայթային վթարների և աղետների հետևանքների լիկվիդացիայի մասնակիցների և այդ վթարների ու աղետների զոհերի հիշատակի օր
Այս՝ ճառագայթային վթարների և աղետների հետևանքների լիկվիդացիայի մասնակիցների և զոհերի հիշատակի օրը պաշտոնական օրացույցում հայտնվեց ամբողջ աշխարհում հայտնի Չեռնոբիլի ԱԷԿ-ի վթարից 26 տարի անց:
2012թ. ապրիլի 4-ին Ռուսաստանի նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևը հաստատեց «Ռուսաստանի ռազմական հռչակի և հիշարժան օրերի մասին» օրենքի փոփոխությունները: Հիշեցնենք, որ նախկինում Ճառագայթային վթարների և աղետների ժամանակ զոհվածների օրն էր նշվում: Այսպես. նոր ամսաթիվը թույլ է տալիս հարգանքի տուրք մատուցել այն մարդկանց, ովքեր մասնակցել են ճառագայթման հետ կապված դժբախտ պատահարների լիկվիդացիային:
Ժամանակակից ամենահայտնի տեխնոգեն վթարը պատահեց 1986թ. ապրիլի 26-ին, երբ Չեռնոբիլի ատոմակայանի չորրորդ էներգաբլոկում պայթյուն տեղի ունեցավ: Արդյունքում ռեակտորն ամբողջովին ավերվեց, շրջակա միջավայր արտանետվեցին մեծ քանակությամբ ռադիոակտիվ նյութեր: Հավաքված ամպը ռադիոնուկլիդները տարածեց Եվրոպայի մեծ մասի և Խորհրդային Միության տարածքներում:
Հենց պայթյունի ժամանակ մեկ մարդ մահացավ, ևս մեկը մահացավ առավոտյան: Սակայն հետագայում Չեռնոբիլի ԱԷԿ-ի և փրկարարական ջոկատների աշխատողներից 134 հոգու մոտ ճառագայթային հիվանդություն զարգացավ, ու նրանցից 28-ը հաջորդ ամիսների ընթացքում մահացան:
Չեռնոբիլի և Պրիպյատի հերթապահ հրշեջները, ինչպես նաև Կիևի և մերձակա տարածքների լրացուցիչ խմբերը մարեցին ՉԱԷԿ-ի հրդեհը: Հրշեջների մոտ պաշտպանման համար նախատեսված միջոցներից միայն անջրանցիկ թիկնոցներ, ձեռնոցներ, սաղավարտներ և հակագազի դիմակներ կային, որոնք ընդունակ չէին ճառագայթմանը դիմակայել:
Վթարի հետևանքները վերացրեցին մի քանի գործակալների խմբեր: ԱԷԿ-ի 30 կիլոմետրանոց տարածքում աշխատում էին մասնագետներ և զինվորականներ: Նրանց բոլորին հետագայում լիկվիդացնողներ կոչեցին: Նրանք վտանգավոր գոտիներում գտնվում էին հերթափոխով. և նրանք, ովքեր «ստանում էին» ճառագայթման առավելագույն թույլատրելի չափաբաժինը, հեռանում էին՝ փոխարինելու էին գալիս այլոք: Լիկվիդացնողների ընդհանուր թիվը գրեթե 600.000 հասավ:
Առաջին օրերին նրանց նպատակը ավերված ռեակտորից ռադիոակտիվ արտանետումների նվազեցումն ու ավելի լուրջ հետևանքների, օրինակ՝ մեկ այլ, ավելի հզոր պայթյունի կանխումն էր: Երբ այս վտանգը վերացվեց, տարածքի մաքրման և, այսպես կոչված «սարկոֆագի»՝ չորրորդ էներգաբլոկի շուրջ բետոնե պարիսպի կառուցման աշխատանքները սկսվեցին:
Ցավոք, չեռնոբիլյան իրադարձությունը մարդկության պատմության մեջ վերջին ռադիոակտիվ վթարը չդարձավ: Այսպես, 2011թ. մարտի 11-ին Ճապոնիայում երկրաշարժ տեղի ունեցավ, ինչի պատճառով վնասվեց «Ֆուկուսիմա-1» ԱԷԿ-ը: Աշխարհը «քարացած» Չեռնոբիլի նման աղետի էր սպասում, սակայն այս անգամ հետևանքներն ավելի քիչ սարսափելի, թեև՝ լուրջ եղան: «Ֆուկուսիմա»-ն ատոմային էներգիայի գրագետ ղեկավարման անհրաժեշտության մասին ևս մեկ նախազգուշացում եղավ մարդկանց համար:
Ապրիլի 26-ին ողջ երկրով մեկ տարաբնույթ հիշարժան միջոցառումներ, միտինգներ և ակցիաներ են անց կացվում, որոնց ոչ միայն Չեռնոբիլի վետերաններն են մասնակցում, այլ նաև պաշտոնյաներ, եկեղեցիների, հասարակական կազմակերպությունների ներկայացուցիչներ, երիտասարդներ և երեխաներ:
Կարդացեք նաև
ՄԱԿ-ը հատուկ ուշադրություն է դարձնում զարգացման դժվարություններ ունեցող երեխաների վիճակի բարելավմանը։ Միայն միևնույն հիվանդությամբ ախտահարված մարդիկ են լավ հասկանում միմյանց:
Ֆրանց Կաֆկա...
1967թվականից սկսած Մանկական գրքի միջազգային խորհրդի (International Board on Books for Young People, IBBY) նախաձեռնությամբ ու որոշմամբ դանիացի մեծն հեքիաթասաց Հանս Քրիստիան Անդերսենի...
Ծիծաղի օրն ընդունված է կատակով միմյանց սիրով ծաղրել։ Թե այս տոնը որտեղի՞ց է ծագումով (April Fool’s Day կամ All Fool’s Day), Ֆրանսիայից, Անգլիայից, Մեքսիկայից կամ Շվեդիայից, գաղտնիք է, որը, ցավոք, ծածկված է մթությամբ...
Զատիկը Հայաստանում. Զատիկ հայերեն բառը հավանաբար ծագում է «ազատություն, ազատել» բառից և նշանակում է տառապանքներից, չարից, մահից ազատում: Զատիկին միմյանց ողջունելով, հայ քրիստոնյաներն ասում են...
«...Եւ Յիսուս իր աշակերտներին ասաց. Գիտէք, որ երկու օրից յետոյ Զատիկն է, եւ մարդու Որդին պիտի մատնուի խաչը ելնելու համար»։
«Զատիկ» նշանակում է զատում, բաժանում, հեռացում մեղքից և իր վերջնական իմաստով...
Մի անգամ էպիլեպսիայով տառապող Կեսսիդի Մեգան (Cassidy Megan) անունով իննամյա աղջնակը որոշեց ապացուցել մարդկանց, որ ինքը ոչնչով չի տարբերվում մյուսներից...
«Այդ օրը նշելով՝ մենք պետք է հակադրվենք մարդկանց վատ որակներին, դրա հետ մեկտեղ` գովերգենք ստրկության անցյալի և ներկայի հակառակորդներին, պահպանենք ստրկության մասին հիշողությունը»...
«Եկեք ընդունենք ճշմարտության անփոխարինելի դերը մարդու իրավունքների պաշտպանության հարցում և պարտավորվենք պաշտպանել ճշմարտության հաստատման իրավունքը մեր գլոբալ առաքելության կատարման գործընթացում»...
Տուբերկուլոզի դեմ պայքարի համաշխարհային օրը` (World Tuberculosis Day) Առողջապահության Համաշխարհային Կազմակերպության (ԱՀԿ) որոշմամբ։ Այդ օրը գերմանացի մանրէաբան Ռոբերտ Կոխը (Robert Koch) հայտարարեց...
Ռասայական խտրականության վերացման դեմ պայքարի միջազգային օրն (International Day for the Elimination of Racial Discrimination) անցկացվում է ՄԱԿ-ի Գլխավոր Անսամբլեայի 21-րդ նստաշրջանի 1966 թ. հոկտեմբերի 26-ի որոշմամբ և ամեն տարի նշվում է մարտի 21-ին...
Մարտի 21-ին նշվում է Դաուն համախտանիշ ունեցող մարդու միջազգային օրը (World Down Syndrome Day): Այդ տարեթիվն օրացույցի մեջ մտել է 2006 թ.: Նախաձեռնությունն այդ թեմային նվիրված 6-րդ սիմպոզիումի մասնակիցներինն է: Ռուսաստանում Դաուն համախտանիշով...
Ամբողջ աշխարհում մարտի 20-ին, ՄԱԿ-ի նախաձեռնությամբ, նշվում է Երկրի օրը: Ընդ որում միջազգային տոների օրացույցում գոյություն ունի Երկրի երկու օր՝ այսօրվանը նշվում է Գարնանային գիշերահավասարի օրը, իսկ երկրորդը՝ ապրիլի 22-ին: Առաջինն ունի...
Առանց մսի միջազգային օրը (International Day Without Meat) շատ երկրներ նշում են 1985 թ.: Այդ օրը խանութներն ու ռեստորանները հրաժարվում են մսի վաճառքից, իսկ ակտիվիստները քարոզում են բուսակերություն, կենդանիների և շրջակա միջավայրի հանդեպ` կարեկցանք...
Առաջին անգամ Քնի համաշխարհային օրն (World Sleep Day) անց է կացվել 2008 թ. մարտի 14-ին, և` այդ օրվանից ի վեր, ամեն տարի Առողջապահության Համաշխարհային Կազմակերպության (ԱՀԿ) ծրագրի շրջանակներում անց են կացվում քնի և առողջության հարցերին...
Շատ քչերին կարող է հաջողվել խուսափել հիվանդ ատամների, լնդերի, ոչ ճիշտ ատամնանստվածքի խնդիրներից: Երկրի բնակչության հիմնական մասին կյանքի ընթացքում գոնե մեկ անգամ բախտ է վիճակվել նստել ատամնաբույժի բազկաթոռին...
ԱՄԵՆԱԸՆԹԵՐՑՎԱԾ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԸ
- Ժողովրդական դեղամիջոցներ
- Հղիություն. 4-րդ ամիս
- Հղիություն. 7-րդ ամիս
- Կոճապղպեղ նույնն է՝ իմբիր, Ginger եւ Zingiber Officinale
- Հղիություն. 6-րդ ամիս
- «Արագիլ» հիմնադրամը ստեղծված է՝ օգնելու անպտղությամբ տառապող զույգերին. Կարինե Թոխունց
- Հղիություն. 2-րդ ամիս
- 4-7 ամսական երեխաների սնուցումը
- Ամուսնական առաջին գիշերը
- Ընկերության մասին
- Ինչպես ազատվել անցանկալի մազերից
- Խնձորը` պզուկների դեմ. ազատվիր նրանցից 1 գիշերվա ընթացքում
- Պարզվում է ապագա երեխայի սեռը կախված է մայրիկի սնունդից
- Դդում
- Կոճապղպեղ՝ նիհարելու համար (կոճապղպեղի թեյ)
- Հիվանդություն, որը փոխում է մեր կյանքը` կրծագեղձի քաղցկեղ
- Սեռական գրգռում
- Արգանդի միոմա. նախանշանները, պատճառներն ու բուժումը
- Երիցուկ դեղատնային - Ромашка аптечная - Matricaria chamomilla L.
- Չիչխանի օգտակար հատկությունները
- Քարավուզ (նույն ինքը՝ նեխուր)
- Ինչպես ազատվել բերանի վատ հոտից`պարզ միջոց
- Դիմակներ` մազերի համար
- Հղիություն. 1-ին ամիս
- Կրծքի ցավե՞ր ունեք. ինչ անել
- Ընդհանուր տեղեկություններ մարմնի համակարգերի մասին
- Ընտրություն ըստ հորոսկոպի
- Հիվանդություն, որի համար պետք չէ ամաչել (թութք)
- Հեշտոցային արտադրության պատճառները. մասնագետի անդրադարձը
- Բերանի խոռոչի լորձաթաղանթի ախտահարումը սովորական բշտախտի ժամանակ (սկիզբը` նախորդ համարում)
- Հղիությունը և նախապատրաստվելը դրան
- Խոսենք այդ մասին. ձեռնաշարժություն
- Երբ գլխացավն ախտանիշ է: Հանճարեղ և օժտված մարդկանց հիվանդություն
- Լեղաքարային հիվանդություն. բուժման մեթոդները
- Սեռական թուլության առաջին նախանշանները. news.am
- Էկզեմայի տեսակները և բուժումը
- Ուլտրաձայնային դոպլերոգրաֆիա (երկակի (դուպլեքս) անոթների)
- ՈւՆԱԲԻ: Արևելյան բժշկության գաղտնիքները
- Իրիդիոսքրինինգ
- Գամմա-դանակը նշտարի փոխարեն